Έρημος Σταρτσίνουφ
Η έρημος Σταρτσίνουφ (πολωνικά: Pustynia Starczynowska) είναι περιοχή με παλαιότερα εκτεθειμένους αλλά τώρα κατά μεγάλο μέρος καλυμμένους από βλάστηση αμμόλοφους στο δάσος της Κάτω Σιλεσίας, στην ορεινή περιοχή της Σιλεσίας μεταξύ Όλκους και Μπουκόβνο στο Βοεβοδάτο Ελάσσονος Πολωνίας στη νότια Πολωνία.[1] [2] Η έρημος πήρε το όνομά της από το πρώην χωριό Σταρτσίνουφ, το οποίο συγχωνεύτηκε στο Μπουκόβνο το 1958.[3][4]
| Έρημος Σταρτσίνουφ | |
|---|---|
 | |
| Γεωγραφία | |
| Συντεταγμένες | 50°15′46″N 19°27′34″E |
Ιστορία Επεξεργασία
Πριν από τον 12ο αιώνα οι αμμώδεις αποθέσεις της περιοχής καλύπτονταν από πυκνό δάσος. Η έρημος πιστεύεται ότι δημιουργήθηκε από αποθέσεις άμμου που εκτέθηκαν λόγω της συνδυασμένης επίδρασης της δασοκομίας από τον 13ο αιώνα και μετά, εξόρυξη ψευδάργυρου και μολύβδου στην περιοχή (για τα οποία τα δέντρα κόπηκαν για να παράσχουν στηρίγματα και να τροφοδοτήσουν τις επιχειρήσεις λιωσίματος), δρόμοι πυρκαγιάς που περικόπτονταν από υπερκείμενα δάση και περιόδους ισχυρών ανέμων κατά τον 13ο-15ο αιώνα, τον 16ο-17ο αιώνα, τη στροφή του 18ου και 19ου αιώνα και αυτόν του 20ου και 21ου αιώνα. Οι αμμόλοφοι σχηματίστηκαν για πρώτη φορά στην περιοχή γύρω στον 14ο-15ο αιώνα. Περισσότεροι αμμόλοφοι σχηματίστηκαν τον 16ο αιώνα όταν η αποστράγγιση της περιοχής και η περαιτέρω κοπή δέντρων για να γίνουν λάκκοι οδήγησαν σε μεγαλύτερη έκθεση των αποθέσεων άμμου. Όταν η βιομηχανία μεταλλεύματος στην περιοχή κατέρρευσε στα τέλη του 17ου και στις αρχές του 18ου αιώνα, μπορεί να είχε μεγαλώσει βλάστηση. Η ανανεωμένη δραστηριότητα στα τέλη του 18ου αιώνα και στις αρχές του 19ου αιώνα φαίνεται ότι οδήγησε σε ανανέωση της αποψίλωσης των δασών και περαιτέρω σχηματισμό αμμόλοφων. Μέχρι το 1815, το Όλκους είχε περιγραφεί ως «περιτριγυρισμένο από μια αμμουδιά».[4]
Μέχρι τη δεκαετία του 1930, η περιοχή με άμμο επεκτάθηκε σε 5 τετραγωνικά χιλιόμετρα, με την αιολική άμμο να αποτελεί πρόβλημα για τους κατοίκους του Όλκους. Αυτό οδήγησε σε μια απόφαση του 1949 για εκτεταμένη φύτευση της περιοχής με πεύκο και ιτιά Κασπίας, προκειμένου να παραμείνει η άμμος στη θέση της, αποτρέποντας την περαιτέρω ανεμομεταφερούμενη άμμο στο Όλκους, με αποτέλεσμα την τρέχουσα υπερβολική βλάστηση της ερήμου.[2] Ωστόσο, η έρημος εκτέθηκε εκ νέου προσωρινά από πυρκαγιές το 1992 και το 2013 και η αναγέννηση των δέντρων στην περιοχή εμποδίζεται από την κακή ποιότητα του εδάφους.[4]
Γεωλογία Επεξεργασία
Οι αμμώδεις αποθέσεις σχηματίστηκαν ως αποτέλεσμα της γαστρο-παγετώδους, της ποταμικής-πολυήθης ή της ποταμικής-παραληρηματικής δράσης στην περιοχή. Ιδιαίτερα η άμμος στο ανατολικό τμήμα της «ερήμου» (όπου βρίσκεται ο ποταμός Στόλα) θεωρείται ότι είναι αποτέλεσμα της ποταμικής-πληθωρικής δράσης. Το βάθος των αιολικών (δηλαδή ανεμογενών/δημιουργημένων) καλύψεων ποικίλλει από 1,5 μέτρα στο κέντρο και ανατολικά της ερήμου έως 2,5 μέτρα στα δυτικά. Το μέγιστο ύψος των αμμώδων κοιτασμάτων συνολικά (συμπεριλαμβανομένης της αιολικής κάλυψης-άμμου) είναι 27,4 μέτρα. Τα κοιτάσματα είναι κυρίως ψιλή και μεσαία άμμος, αν και παρατηρούνται επίσης χαλίκια και ογκόλιθοι. Η ηλικία των αμμόλοφων και των αιολικών καλυμμάτων εκτιμήθηκε το 1999 ότι ήταν 480 έτη +/- 50 ετών, που αντιστοιχεί στην ανάπτυξη εξόρυξης ψευδαργύρου και μολύβδου στην περιοχή.[5]
Μαζί με την έρημο Κόζουοφ, η έρημος Σταρτσίνουφ αποτελεί μέρος του Δάσους της Κάτω Σιλεσίας (Bory Dolnośląskie).[2]
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Τσοχάρα, Νίνο (23 Μαρτίου 2021). «Pustynie w Polsce: gdzie się znajdują? 5 mniej znanych atrakcji naszego kraju». Radio Zet. https://www.radiozet.pl/Podroze/Pustynie-w-Polsce-gdzie-sie-znajduja-5-mniej-znanych-atrakcji-naszego-kraju. Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2021.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 «Pustynie w Polsce - ile ich jest i gdzie się znajdują?». National Geographic Polska. 2 Μαρτίου 2021. https://www.national-geographic.pl/traveler/artykul/pustynie-w-polsce-ile-ich-jest-i-gdzie-sie-znajduja. Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2021.
- ↑ Dziechciarz, Olgerd (4 Μαΐου 2014). «Starczynów od średniowiecza do rozbiorów». Um Bukowno. Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2021.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Πέουκα-Γκοστσίνιακ, Γιολάντα. «Human activity and aeolian relief of Starczynów "Desert", Poland». Environmental & Socio-economic Studies 1 (3): 1-6. doi:. https://www.researchgate.net/publication/265032635_Human_activity_and_aeolian_relief_of_Starczynow_Desert_Poland. Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2021.
- ↑ Άνττσακ-Γκούρκα, Μπαρμπάρα· Σίρμερ, Βόλγγκανγκ (1999). «Sandy deposits in the Starczynów "Desert"». Dunes and Fossil Soils. Lit Verlag. σελίδες 166–168. ISBN 9783825846060. Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2021.