Αιθυλοθειικό οξύ
Το αιθυλοθειικό οξύ είναι οργανική χημική ένωση που έχει συντακτικό τύπο CH3CH2OSO2OH. Εκτός από οργανικό οξύ καθεαυτό, από τη μία είναι ο αιθυλικός εστέρας του θειικού οξέος, ενώ από την άλλη είναι ο όξινος θειικός εστέρας της αιθανόλης. Χρησιμοποιήθηκε πολύ κατά το παρελθόν στη συνθετική παραγωγή αιθανόλης από το αιθυλένιο.
Ιστορία Επεξεργασία
Αυτή η ένωση μελετήθηκε ταυτοχρόνως με τον αιθέρα περί το έτος 1730 από τον Γερμανό αλχημιστή Άουγκουστ Ζήγκμουντ Φρομπένιους[1] και αργότερα από τους Γάλλους χημικούς ντε Φουρκρουά (1797) και Γκαι-Λυσάκ (1815).[2][3] Ο Ελβετός επιστήμονας Νικολά-Τεοντόρ ντε Σωσύρ τη μελέτησε επίσης[4] το 1807. Το 1827 οι Φελίξ-Πολυντόρ Μπουλέ και Ζαν-Μπατίστ Ντυμά σημείωσαν τον ρόλο του αιθυλοθειικού οξέος στην παραγωγή του αιθέρα από θειικό οξυ και αιθανόλη.[5][6] Περαιτέρω έρευνες από τον Γερμανό χημικό Άιλχαρτ Μίτσερλιχ και τον Σουηδό Γιενς Γιάκομπ Μπερζέλιους υπέδειξαν ότι το θειικό οξύ δρούσε ως καταλύτης και αυτό οδήγησε τελικώς στην ανακάλυψη του αιθυλοθειικού οξέος («σουλφοβινικού οξέος») ως ενδιάμεσης ενώσεως στη διαδικασία.[7][8] Η γένεση της ηλεκτροχημείας από τους Αλεσάντρο Βόλτα και Χάμφρι Ντέιβι τον 19ο αιώνα επιβεβαίωσε τη δημιουργία αιθέρα και νερού από την αντίδραση υποστοιχειομετρικών ποσοτήτων θειικού οξέος και αιθανόλης, και τη δημιουργία σουλφοβινικού οξέος ως ενδιάμεσης ενώσεως.[9]
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Dr. Frobenius (1730): «An account of a spiritus vini æthereus, together with several experiments tried»[νεκρός σύνδεσμος], Philosophical Transactions of the Royal Society, τόμος 36 (413), σσ. 283-289
- ↑ Fourcroy, A.F. & Vauquelin, L.N. (1797): «Sur l'action de l'acide sulfurique sur l'alcool et de la formation de l'éther» Αρχειοθετήθηκε 2016-03-19 στο Wayback Machine. (= «Επί της επιδράσεως του θειικού οξέος στην αλκοόλη και επί του σχηματισμού αιθέρος»), Annales de Chimie, τόμος 23, σσ. 203-215
- ↑ Gay-Lussac, L.J. (1815): «Sur l'analyse de l'alcool et de l'éther sulfurique et sur les produits de la fermentation» (= «Επί της αναλύσεως της αλκοόλης και του θειικού αιθέρος, και επί των παραγώγων της ζυμώσεως»), Annales de Chimie, τόμ. 95, σσ. 311-318
- ↑ Théodore de Saussure (1807): «Mémoire sur la composition de l'alcohol et de l'éther sulfurique», Αρχειοθετήθηκε 2016-12-26 στο Wayback Machine. Journal de physique, de chimie, d'histoire naturelle et des arts, τόμ. 64, σσ. 316-354
- ↑ Dumas, J-B & Boullay, P. (1827): «Mémoire sur la formation de l'éther sulfurique», Annales de Chimie et de Physique, τόμ. 36, σσ. 294-316
- ↑ Wisniak, Jaime (2010). «Félix-Polydore Boullay». Revista CENIC Ciencias Químicas 41 (1): 59-66. http://www.redalyc.org/pdf/1816/181618068009.pdf. Ανακτήθηκε στις 2013-08-09.
- ↑ E. Mitscherlich (1834): «Ueber die Aetherbildung» Αρχειοθετήθηκε 2017-01-13 στο Wayback Machine. Annalen der Physik und Chemie, τόμ. 31(18), σσ. 273-282
- ↑ J.J. Berzelius: Årsberättelsen om framsteg i fysik och kemi, Βασιλική Σουηδική Ακαδημία Επιστημών, Στοκχόλμη 1835). Berzelius: page 245 Αρχειοθετήθηκε 2017-01-13 στο Wayback Machine.
- ↑ «History of Ether». The Composition and Structure of Ether. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Δεκεμβρίου 2003. Ανακτήθηκε στις 7 Σεπτεμβρίου 2005.
Πηγές Επεξεργασία
- Το λήμμα «αιθυλοθειικόν οξύ» στη Νέα Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια «Χάρη Πάτση», τόμος 2, σελίδα 713