Ο Αλέξανδρος Κίκιζας (γεν. Ελαιοχώρι Αρκαδίας 1913 - θαν. 1965) ήταν πρωτοπόρος Έλληνας βιομήχανος τροφίμων, ο οποίος έγινε ευρύτερα γνωστός από την δημιουργία της βιομηχανίας ζυμαρικών «ΜΕΛΙΣΣΑ».

Αλέξανδρος Κίκιζας
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1913
Θάνατος1965
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταεπιχειρηματίας

Επιχειρηματίας με όραμα και με προοδευτικό πνεύμα, πίστεψε στην άριστη ποιότητα των προϊόντων και στον σεβασμό του καταναλωτή, αναζητούσε συνεχώς την βελτίωση των μεθόδων παραγωγής επενδύοντας σε νέα τεχνολογία και φημιζόταν για την αξιοπιστία στις συναλλαγές του.

Ιδιαίτερα αγαπητός εργοδότης, καθιέρωσε από τη δεκαετία του 1950 συστήματα πρόσθετων παροχών και bonus στο προσωπικό της εταιρίας του.

Οδοιπορικό Επεξεργασία

Το ξεκίνημα στο Ελαιοχώρι Αρκαδίας Επεξεργασία

Ο Αλέξανδρος, το ένατο από τα δώδεκα παιδιά του Γιώργου και της Κανέλλας που έκαναν επτά αγόρια και πέντε κορίτσια.

Από μικρός διακρινόταν για την εξυπνάδα και την εργατικότητά του. Βοηθούσε τον πατέρα του και τα μεγαλύτερα αδέλφια του στις δουλειές, ενώ ήταν άριστος μαθητής.

Η επιχειρηματική ιστορία της οικογένειας Κίκιζα ξεκίνησε όταν τα δυο μεγαλύτερα αδέλφια άνοιξαν ένα εμπορικό κατάστημα με ψιλικά και τρόφιμα, δίπλα στον σιδηροδρομικό σταθμό του Ελαιοχωρίου.

'Το κατάστημα τροφίμων Κίκιζα Επεξεργασία

Το 1925, οι μεγαλύτεροι από τα αδέλφια, ο Θανάσης και ο Δημητράκης, μετακόμισαν στην Αθήνα και άνοιξαν κατάστημα τροφίμων στην οδό Λένορμαν & Παλαμηδίου, μεταξύ Μεταξουργείου και Αγίου Κωνσταντίνου Κολωνού. Το 1931, ο Αλέξανδρος φεύγει και αυτός από το Ελαιοχώρι για την Αθήνα ώστε να ενώσει τις δυνάμεις του με τα άλλα αδέλφια.

Φρέσκα, εκλεκτά προϊόντα, καλές τιμές, γρήγορη εξυπηρέτηση και διανομή κατ’ οίκον ήταν τα χαρακτηριστικά που έκαναν ξακουστό το κατάστημα Κίκιζα σε όλη την Αθήνα. Ήταν μια από τις «Υπεραγορές Τροφίμων» της εποχής του Μεσοπολέμου αλλά και μεταπολεμικά.

Η στάση του τραμ στην οδό Λένορμαν ονομάστηκε «Στάση Κίκιζα». Ο γνωστός συνθέτης Γιώργος Ζαμπέτας ο οποίος έζησε στην γειτονιά, μελοποίησε ένα ποίημα του Δ. Χριστοδούλου που το τραγούδησε ο Δημήτρης Μητροπάνος. Το τραγούδι έχει τίτλο «Το Μεταξουργείο» και αρχίζει με τους παρακάτω στίχους:

«Στη γειτονιά του Κίκιζα

Στον Άγιο Κωνσταντίνο

Για να βρεθώ μιαν άνοιξη

Και τη ζωή, και την καρδιά μου δίνω».

Τα ζυμαρικά «ΔΗΜΗΤΡΑ» & «ΒΕΖΑΚ» Επεξεργασία

Οι δραστηριότητες των αδελφών Κίκιζα επεκτάθηκαν με ταχύ ρυθμό, δημιούργησαν ποτοποιία, κυλινδρόμυλο και σύντομα απέκτησαν σχέση με την μακαρονοποιεία, όταν συμφώνησαν με το μακαρονοποιείο «ΔΗΜΗΤΡΑ» που βρισκόταν στην Λεωφόρο Συγγρού, απέναντι από του Φιξ, να κάνει παραγωγή ζυμαρικών για λογαριασμό τους. Ο νεαρός Αλέξανδρος συνεταιρίζεται με την επιχείρηση αυτή και αναλαμβάνει μάλιστα την διεύθυνση του μακαρονοποιείου. Έτσι, μυείται στα μυστικά της παραγωγής ζυμαρικών. Το εργοστάσιο αυτό έκλεισε κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Μετά το τέλος του πολέμου, το 1947, ο Αλέξανδρος μαζί με τον αδελφό του Γρηγόρη, ίδρυσαν μια μονάδα παραγωγής μακαρονιών στην Λεωφόρο Κηφισού στην Αθήνα, με την επωνυμία «ΒΕΖΑΚ» (Βιομηχανία Εκλεκτών Ζυμαρικών Αδελφών Κίκιζα). Το 1954, ο Γρηγόρης αποχώρησε και η εταιρία πέρασε ολοκληρωτικά στον Αλέξανδρο

Η Ίδρυση της Μέλισσα Επεξεργασία

Ο Αλέξανδρος Κίκιζας μετονομάζει την «ΒΕΖΑΚ» σε «ΜΕΛΙΣΣΑ» ως το σύμβολο της δημιουργίας και της εργατικότητας.

Επενδύοντας σημαντικά στην ανάπτυξη της εταιρίας, το 1956 άρχισε τον εκσυγχρονισμό της με την αγορά της πρώτης αυτόματης πρέσας, ενώ το 1959 εγκαινίασε μια υπερσύγχρονη αυτόματη γραμμή παραγωγής και ξήρανσης που βελτιώνει τις συνθήκες υγιεινής και την ποιότητα των ζυμαρικών. Είναι η εποχή που ξεκινά η χρήση του σιμιγδαλιού αντί του αλευριού ως πρώτης ύλης, ενώ παρουσιάζονται τα πρώτα τυποποιημένα ζυμαρικά σε συσκευασίες του μισού κιλού, αντί των παραδοσιακών σακιών.

Ο Αλέξανδρος Κίκιζας ήταν πρωτοπόρος και στις τακτικές προώθησης και διαφήμισης των προϊόντων ΜΕΛΙΣΣΑ στο ραδιόφωνο της εποχής, στις εφημερίδες και σε ασβεστωμένους μανδρότοιχους.

Σύμμαχο σε αυτή την προσπάθεια ανάπτυξης της εταιρίας είχε πάντα το προσωπικό του με το οποίο διατηρούσε προσωπική σχέση και φρόντιζε να το βοηθάει με κάθε τρόπο.

Η ΜΕΛΙΣΣΑ προοδεύει συνεχώς και γρήγορα καθιερώνεται σε μεγάλη βιομηχανία. Την συνεχή αυτή ανοδική πορεία δεν κατόρθωσε να ανακόψει ούτε ο πρόωρος θάνατος του Αλέξανδρου.

Προσωπική ζωή Επεξεργασία

Ο Αλέξανδρος Κίκιζας το 1940 στρατεύτηκε στον Ελληνο-ιταλικό πόλεμο της Αλβανίας, όπου μάλιστα τραυματίστηκε και παρασημοφορήθηκε με παράσημο ανδρείας.

Το 1949, παντρεύτηκε την Κωνσταντίνα (Τούλα) Μπάρκα, κόρη του εμπόρου τροφίμων Ιωάννη Μπάρκα και απέκτησε μαζί της δυο παιδιά, τον Γιώργο (1950) και την Μαρία (1957).

Η συνέχεια της ΜΕΛΙΣΣΑ-ΚΙΚΙΖΑΣ Επεξεργασία

Μετά τον θάνατο του Αλέξανδρου Κίκιζα το 1965, η σύζυγός του Κωνσταντίνα κατάφερε να διατηρήσει την ΜΕΛΙΣΣΑ, εκπληρώνοντας στο ακέραιο τις υποχρεώσεις της και συνεχίζοντας το επενδυτικό αναπτυξιακό έργο.

Η Κωνσταντίνα Κίκιζα κράτησε τα ηνία της εταιρίας μέχρι το 1975, οπότε παρέδωσε την Γενική Διεύθυνση στα χέρια του γιού της Γεώργιου Αλ. Κίκιζα.

Από το 2013, η εταιρία ΜΕΛΙΣΣΑ ΚΙΚΙΖΑΣ ΑΒΕΕ ΤΡΟΦΙΜΩΝ διοικείται από τον εγγονό του ιδρυτή, Αλέξανδρο Γ. Κίκιζα.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Αναφορές-Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • "Τα Ελληνικά Ζυμαρικά", Τάκης Γιαννακόπουλος, Αθήνα 1980
  • "Μεταξουργείο- Κολωνός. Νοσταλγία και πραγματικότητα", Βασίλης Αγγελίδης, Αθήνα 1992