Αλκυόνη (πτηνό)

είδος πουλιού
Για άλλες χρήσεις, δείτε: Αλκυόνη.

Η αλκυόνη (αρχ. ελλ. αλκυών, καθαρ. αλκυών ή και αλκηδών[1]) είναι θαλάσσιο αποδημητικό πτηνό, το κοινώς λεγόμενο ψαροπούλι ή θαλασσοπούλι ή και ακόμα μπιρμπίλι της θάλασσας.

Αλκυόνη
Αλκυόνη που κρατά στο ράμφος έναν γυρίνο
Αλκυόνη που κρατά στο ράμφος έναν γυρίνο
Κατάσταση διατήρησης

Ελαχίστης Ανησυχίας (IUCN 3.1)
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα
Συνομοταξία: Χορδωτά
Ομοταξία: Πτηνά
Τάξη: Κορακόμορφα
Οικογένεια: Αλκυονίδες
Γένος: Alcedo
Είδος: A. atthis
Διώνυμο
Alcedo atthis
(Linnaeus, 1758)

     Περιοχή  Αναπαραγωγής
     Ολόχρονη  παρουσία
     Περιοχή μη αναπαραγωγής

Οικογένεια, χαρακτηριστικά και οικοθέσεις Επεξεργασία

Ανήκει στην οικογένεια των Αλκυονιδών. Φθάνει τα 18 εκατοστά σε μήκος. Το σώμα της είναι ασυνήθιστα μικρό και φέρει κοντά και λεπτά πόδια. Το κεφάλι της είναι δυσανάλογα μεγάλο, σε σχέση με το σώμα, με ισχυρό ράμφος που είναι οξύ στην άκρη. Αντίθετα προς το κακόσχημο μέγεθός της το φτέρωμά της παρουσιάζει ποικιλία χρωμάτων που σπάνια απαντάται σε άλλα πτηνά.

Η Αλκυόνη κατοικεί σε πυκνόφυτες όχθες ποταμών, λιμνών, ιχθυοτροφείων καθώς και σε βραχώδεις ή θαμνώδεις ακτές των θαλασσών. Χαρακτηρίζεται άγριο και δύσπιστο πτηνό. Στην Ελλάδα φθάνει περίπου περί τα τέλη του καλοκαιριού με αρχές Σεπτεμβρίου και αναχωρεί περί τα τέλη Μαρτίου. Τα τελευταία χρόνια όλο και λιγότερα πτηνά αναπαράγονται με αποτέλεσμα την ανάγκη προστασίας του είδους. Έχει σχετικά κοντά φτερά και πετά σε ευθεία, χαμηλά και σε μικρές αποστάσεις. Όπως τα περισσότερα πουλιά, αναπαράγεται την άνοιξη, με το θηλυκό να γεννά 5 έως 7 λευκά σφαιρικά αυγά.

Στη μυθολογία Επεξεργασία

Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν πως το πουλί ήταν η Αλκυόνη, κόρη του βασιλιά Aίολου, που ο Δίας μεταμόρφωσε σε πτηνό μετά την αυτοκτονία της λόγω του θανάτου του αγαπημένου της Κύηκα. Μάλιστα επειδή οι αλκυόνες γεννούν τα αυγά τους τον Ιανουάριο σε φωλιές μέσα στους βράχους, ο Δίας επέτρεψε στον ήλιο να λάμπει δυνατά και να ζεσταίνει τις αλκυόνες μέχρι να επωαστούν τα αυγά τους. Οι ζεστές αυτές μέρες του Ιανουαρίου ονομάστηκαν για αυτό τον λόγο αλκυονίδες μέρες.

 
Αλκυόνη

Λένε επίσης ότι η Αλκυόνη και ο Κύηκας, αλληλοαποκαλούνταν Δίας και Ήρα και γι'αυτό ο Δίας τους έκανε πουλιά. Για να μπορούν μάλιστα τα παιδιά της Αλκυόνης να επωαστούν μέσα στα αυγά,ο Δίας παρακάλεσε τον θεό Ήλιο να κάνει λίγες μέρες ζέστη. Οι αλκυονίδες μέρες είναι οι ζεστές μέρες του Ιανουαρίου.

 
Alcedo atthis

Φωτοθήκη Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Νέα Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια «Χάρη Πάτση», τόμ. 4, σελ. 329

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία