Αυτό το λήμμα αφορά την αρνητική ψυχολογική στάση. Για τον φιλοσοφικό όρο, δείτε: Πεσιμισμός.

Η απαισιοδοξία ή πεσιμισμός είναι ψυχολογική στάση στην οποία ο άνθρωπος τείνει να βλέπει με μια αρνητική ματιά τα πράγματα. Οι απαισιόδοξοι άνθρωποι τείνουν να εστιάζουν στα αρνητικά πράγματα της ζωής γενικότερα, ενώ οι αισιόδοξοι στα θετικά. Επίσης τείνουν να έχουν αρνητικές διαθέσεις για διάφορα ζητήματα της ζωής. Σε όλο τον διάβα της ιστορίας, η απαισιόδοξη διάθεση είχε επιπτώσεις σε όλους τους κύριους τομείς της σκέψης.[1]

Ένας αισιόδοξος και ένας απαισιόδοξος, πίνακας του Βλαντίμιρ Μακόφσκι, 1893

Η απαισιοδοξία ως όρος της ψυχολογικής επιστήμης Επεξεργασία

Στον αρχαίο κόσμο, η ψυχολογική απαισιοδοξία σχετιζόταν με τη μελαγχολία και πιστευόταν ότι οφειλόταν σε περίσσεια μαύρης χολής στο σώμα. Η μελέτη του φαινομένου της απαισιοδοξίας έχει αρκετά κοινά με την μελέτη του φαινομένου της κατάθλιψης . Οι ψυχολόγοι εντοπίζουν τις ρίζες της ανθρώπινης απαισιοδοξίας σε συναισθηματικά αίτια, ακόμη και σε βιολογικούς παράγοντες. Ο Άαρον Μπεκ υποστηρίζει ότι η κατάθλιψη οφείλεται σε μη ρεαλιστικές αρνητικές απόψεις για τον κόσμο. Σύμφωνα με τον ίδιο, συχνά οι απαισιόδοξοι άνθρωποι είναι σε θέση να παρέχουν επιχειρήματα που υποδηλώνουν ότι η κατανόησή τους για την πραγματικότητα είναι δικαιολογημένη.[1] Γενικά, το ερωτηματολόγιο κατάθλιψης του Μπεκ περιλαμβάνει και το ποσοστό της απαισιοδοξίας στα ερωτήματα του.[2] Η κλίμακα απελπισίας του Μπεκ, για ορισμένους, αποτελεί και εκείνη μια κλίμακα για την μέτρηση του βαθμού της απαισιοδοξίας σε ένα άτομο.[3]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 Bennett, Oliver (2001). Cultural Pessimism: Narratives of Decline in the Postmodern World (στα Αγγλικά). Edinburgh: Edinburgh University Press. ISBN 978-0-7486-0936-9. 
  2. Beck, AT; Steer, RA; Kovacs, M (1985), «Hopelessness and eventual suicide: a 10-year prospective study of patients hospitalized with suicidal ideation», American Journal of Psychiatry 142 (5): 559–563, doi:10.1176/ajp.142.5.559, PMID 3985195 
  3. Beck, AT; Weissman, A; Lester, D; Trexler, L (1974), «The measurement of pessimism: the hopelessness scale», Journal of Consulting and Clinical Psychology (Journal of Consulting and Clinical) 42 (6): 861–5, doi:10.1037/h0037562, PMID 4436473