Αρωνιάδικα Κυθήρων
Συντεταγμένες: 36°15′49″N 22°57′56″E / 36.26361°N 22.96556°E
Τα Αρωνιάδικα είναι οικισμός των Κυθήρων. Διοικητικά είναι έδρα ομώνυμης τοπικής κοινότητας, της δημοτικής ενότητας και δήμου Κυθήρων, της περιφερειακής ενότητας Νήσων, στην περιφέρεια Αττικής, σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτης.[2][3] Πριν το σχέδιο Καποδίστριας και το πρόγραμμα Καλλικράτης, ανήκε στην επαρχία Κυθήρων του νομού Πειραιώς και κατόπιν του νομού Αττικής, στο γεωγραφικό διαμέρισμα Στερεάς Ελλάδας.[4][5]
- Τα Αρωνιάδικα, με την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική των κτισμάτων, έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός οικισμός
| Αρωνιάδικα | |
|---|---|
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα[1] |
| Περιφέρεια | Αττικής |
| Περιφερειακή Ενότητα | Νήσων |
| Δήμος | Κυθήρων |
| Δημοτική Ενότητα | Κυθήρων |
| Δημοτική Κοινότητα | Αρωνιάδικων |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Επτάνησα |
| Νομός | Αττικής |
| Υψόμετρο | 370 |
| Έκταση | 4,134 (η κοινότητα) |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 80 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
| Πληροφορίες | |
| Ταχ. κώδικας | 80 100 |
| Τηλ. κωδικός | +27360 |
Γεωγραφία Επεξεργασία
Τα Αρωνιάδικα είναι ημιορεινός, μεσόγειος οικισμός στο κεντρικό τμήμα των Κυθήρων, πάνω στον κεντρικό επαρχιακό δρόμο του νησιού (Χώρας-Αγίας Πελαγίας), σε μέσο σταθμικό υψόμετρο 370. Απέχει 15 χλμ. περίπου Β. της Χώρας Κυθήρων.[4][5][6][7][8][9]
Τοπική κοινότητα Επεξεργασία
Η τοπική κοινότητα Αρωνιάδικων είναι χαρακτηρισμένη ως αγροτικός ημιορεινός οικισμός, με έκταση 4,134 χμ² (2011). Περιλαμβάνει και τον οικισμό Πιτσινάδες.[2]
Πληθυσμός Επεξεργασία
| Έτος | Πληθυσμός |
|---|---|
| 1991 | 72 (81) |
| 2001 | 83 (95) |
| 2011 | 77 (98) |
| Έτος | Πληθυσμός |
|---|---|
| 1961 | 149 (163) |
| 1971 | 126 (137) |
| 1981 | 75 (86) |
| 1991 | 72 (83) |
| 2001 | 84 (96) |
| 2011 | 76 (96) |
(σε παρένθεση ο πληθυσμός της τοπικής κοινότητας)
Διοικητικές μεταβολές μέχρι τον «Καλλικράτη» Επεξεργασία
Ο οικισμός αναγνωρίστηκε το 1866 και εντάχθηκε διαδοχικά στους νομούς Ζακύνθου, Αργολίδος & Κορινθίας (1869), Λακωνικής (1899), Αργολίδος & Κορινθίας (1909), Αττικής & Βοιωτίας (1929) και Αττικής (1943). Το 1964 εντάχθηκε στον νομό Πειραιώς και το 1972 υπήχθη οριστικά στον νομό Αττικής. Με το ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997 αποσπάστηκε από την κοινότητα Αρωνιάδικων και προσαρτήθηκε στον δήμο Κυθήρων.[3]
Ιστορικά και αρχιτεκτονικά στοιχεία Επεξεργασία
Κατά την παράδοση, ο οικισμός δημιουργήθηκε από κατοίκους που διασώθηκαν από την καταστροφή της Παλιόχωρας από τον Μπαρμπαρόσα το 1537. Το επώνυμο «Αρώνης» κυριαρχούσε στο χωριό γαι πάνω από δύο αιώνες. Σήμερα επικρατούν τα παρωνύμια των Αρώνηδων που είναι πατρωνυμικά και μητρωνυμικά, π.χ. ο γιος του Παναγιώτη είναι ο Αρώνης- Παναγιωτόπουλος, ο γιος της Μαριέτας είναι ο Αρώνης-Μαριέτης, κ.ο.κ. Η αρχιτεκτονική του έχει έντονες επιρροές των δύο κυρίαρχων τάσεων που επικρατούν στο νησί, της βόρειας επηρεασμένης από την Πελοπόννησο με κεραμοσκεπές και της νότιας επηρεασμένης από την Κρήτη, με αποτέλεσμα ένα πολύ ενδιαφέρον αισθητικό ύφος. Οι κατοικίες είναι μονώροφες και διώροφες σε πυκνή δόμηση με διαβατικά, εξωτερικές πέτρινες σκάλες, περιθυρώματα τοξωτά ή ορθογώνια με πωρόλιθο ή αμυγδαλόπετρα, ισόγεια βόλτα με φουρνόσπιτα, πατητήρια, αποθήκες, εργαστήρια και βοηθητικούς χώρους. Παλιά το χωριό φημιζόταν για τους τεχνίτες χαλκιάδες, οι οποίοι έφτιαχναν όλα τα γεωργικά εργαλεία (τσάπες, τσαπόνια, αξίνες, φτυάρια) αλλά και όλα τα σιδερικά τα απαραίτητα για το νοικοκυριό και για την οικοδομή. [13][14]
Αξιοθέατα και διατηρητέα Επεξεργασία
- Το λιθόκτιστο κτηριακό σύνολο φερομένης ιδιοκτησίας Ιωάννου Βλαχάκη, ως αξιόλογο και ενδιαφέρον δείγμα κτηριακού συνόλου παραδοσιακής αρχιτεκτονικής του νησιού, που διατηρεί την αυθεντική του μορφή, με ιδιαίτερη αρχιτεκτονική, πολεοδομική και ιστορική σημασία. Έχει κηρυχθεί διατηρητέο μνημείο
- Η μεταβυζαντινή, τοιχογραφημένη εκκλησία της Παναγίας (ή Αγίου Χαραλάμπους). Έχει κηρυχθεί διατηρητέο μνημείο
- Η εκκλησία του Αγίου Αξεστράτηγου, στο νότιο τμήμα του οικισμού
- Ο ναός Αναλήψεως του Σωτήρος, στο κέντρο του οικισμού
- Η εκκλησία του Αγίου Θεοδώρου Καψέα, στη δυτική έξοδο του οικισμού
Στον οικισμό εδρεύει ο Αγροτικός Μελισσοκομικός Συνεταιρισμός Κυθήρων
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ (Ελληνικά) Βάση δεδομένων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 https://www.statistics.gr/2011-census-pop-hous
- ↑ 3,0 3,1 https://www.eetaa.gr/metaboles/oikmet_details.php?id=10788
- ↑ 4,0 4,1 4,2 ΠΛ 3:717
- ↑ 5,0 5,1 5,2 ΠΛΜ 11:295
- ↑ 6,0 6,1 «Διακοπές», σ. 628-9
- ↑ Εκδόσεις «Ελλάδα»
- ↑ Χάρτες «ROAD»
- ↑ Google Earth
- ↑ https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2011_monimos.pdf
- ↑ https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2001_monimos.pdf
- ↑ https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1991_monimos.pdf
- ↑ https://www.eleniharou.gr/aroniadika-to-chorio-ton-chalkiadon/
- ↑ https://www.kithera.gr/%CE%BA%CF%85%CE%B8%CE%B7%CF%81%CE%B1-%CF%87%CF%89%CF%81%CE%B9%CE%B1/%CE%B1%CF%81%CF%89%CE%BD%CE%B9%CE%B1%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CE%B1/
- ↑ http://listedmonuments.culture.gr/fek.php?ID_FEKYA=-1569456654&v17=[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ http://listedmonuments.culture.gr/fek.php?ID_FEKYA=134&v17=[νεκρός σύνδεσμος]
Πηγές Επεξεργασία
- Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, 1996, 2006 (ΠΛΜ)
- Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς, 1963 (ΠΛ)
- Περιοδικό «Διακοπές», εκδ. Δ.Ο.Λ., 2010
- Οργανισμός εκδόσεων «Ελλάδα», χάρτες (Βαρελάς)
- Χάρτες «ROAD»
- Google Earth
- eetaa.gr