Αστρολόβη

γένος μονοκοτυλήδονων φυτών της Νότιας Αφρικής, που ανήκουν στην οικογένεια της αλόης

Η αστρολόβη (επιστημονική-λατινική ονομασία Astroloba) είναι γένος μονοκοτυλήδονων φυτών που ανήκουν στην οικογένεια της αλόης, τα ασφοδελοειδή[2], και είναι όλα ιθαγενή του νοτιοδυτικού τμήματος της Νότιας Αφρικής.[1] Η ονομασία του γένους προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις άστρον και λοβός, και αναφέρεται στο σχήμα άστρου που έχουν τα σαρκώδη φύλλα, αλλά και τα πέταλα των λουλουδιών του φυτού.

Αστρολόβη
Καλλιεργούμενο φυτό του είδους Astroloba foliolosa
Καλλιεργούμενο φυτό του είδους Astroloba foliolosa
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Φυτά
Συνομοταξία: Αγγειόσπερμα (Angiosperms)
Ομοταξία: Μονοκοτυλήδονα (Monocotyledoneae)
Τάξη: Ασπαραγώδη (Asparagales)
Οικογένεια: Ασφοδελοειδή (Asphodelaceae)
Υποοικογένεια: Ασφοδελοΐδες (Asphodeloideae)
Γένος: Αστρολόβη
(Astroloba)

Uitewaal[1]

Περιγραφή Επεξεργασία

 
Ταξιανθία του είδους Astroloba corrugata (λεπτομέρεια)

Η αστρολόβη συγγενεύει πολύ με το γένος Haworthia, αλλά ξεχωρίζουν από το ότι τα άνθη της είναι κανονικά και όχι με διπλό άκρο. Τα άνθη της αστρολόβης είναι μικρά και λευκά ή λευκορόδινα, και εμφανίζονται σε ομάδες σε μακρόστενους βότρεις.[3]

 
Η γεωγραφική κατανομή των ειδών της αστρολόβης

Τα φύλλα της αστρολόβης εκφύονται πολύ συμμετρικά και είναι σαρκώδη, τριγωνικά, με αιχμηρό άκρο, σε στήλες που σχηματίζουν χαρακτηριστικές σπειροειδείς διατάξεις.[4] Οι αστρολόβες αναπτύσσονται αργά και έχουν πολλαπλά στελέχη, τα μακρύτερα από τα οποία τείνουν να απλώνονται στο βραχώδες φυσικό τους ενδιαίτημα.

Γεωγραφική κατανομή και ενδιαίτημα Επεξεργασία

Οι αστρολόβες συναντώνται μόνο στις ξηρότερες, εσώτερες περιοχές της Δυτικής Επαρχίας Ακρωτηρίου της Νότιας Αφρικής. Στο ξηρό φυσικό τους ενδιαίτημα τείνουν να προτιμούν τις πιο σκιερές θέσεις, με καλώς αποστραγγιζόμενο έδαφος και χειμερινές βροχοπτώσεις.[5]

Είδη Επεξεργασία

Σήμερα (Ιούνιος 2021) η World Checklist of Selected Plant Families περιλάμβάνει στο γένος τα εξής 12 είδη[6][7][8][9]:

Στη φύση υπάρχουν υβρίδια των παραπάνω ειδών, καθώς και αρκετές ποικιλίες τους για τις οποίες είναι ανοικτό το ερώτημα του εάν αποτελούν ενδιάμεσες μορφές, υβρίδια ή και ξεχωριστά είδη. Επιπλέον, υπάρχουν στη φύση υβρίδια ανάμεσα σε είδη του γένους Astroloba και είδη του γένους Tulista (παλαιότερα γνωστό Haworthia Robustipedunculares), με κάποια αρκετά γνωστά, όπως τα × Astrolista bicarinata (πρώην x Astroworthia bicarinata / skinneri), που είναι διασταυρώσεις μεταξύ των ειδών Astroloba corrugata και Tulista pumila.[13]


Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 Astroloba, Royal Botanic Gardens, Kew, http://apps.kew.org/wcsp/namedetail.do?name_id=275871, ανακτήθηκε στις 2013-06-09 
  2. Stevens, P.F. (2001 κ.ε.): «Asphodeloideae» στον Angiosperm Phylogeny Website, retrieved 2016-06-10
  3. Eggli, Urs; Newton, Leonard E. (2010), Etymological Dictionary of Succulent Plant Names, Βερολίνο/Χαϊδελβέργη: Springer, ISBN 978-3-642-05597-3 , σελ. 17
  4. Molteno S. (2022): «Phyllotaxis in Asphodelaceae subfam. Alooideae: a tool in taxon delimitation», Haseltonia, τόμ. 28(1), doi = 10.2985/026.028.0107
  5. Molteno, S., Smith, G., Van Jaarsveld, E. (2017): «Extending the Natural Distribution Range of Astroloba herrei Uitewaal (Asphodelaceae: Alooideae): Implications for Its Conservation Status», Haseltonia τόμ. 23, σσ. 39-47, https://doi.org/10.2985/026.023.0106
  6. Molteno S., Smith G.F., Figueiredo E. (2018): «A Synopsis of Astroloba Uitewaal (Asphodelaceae: Alooideae): Species, Types, and Infrageneric Classification», Haseltonia, τόμ. 25, σσ. 72-83, doi = 10.2985/026.025.0106
  7. Αναζήτηση για «Astroloba" στη World Checklist of Selected Plant Families, Royal Botanic Gardens, Kew, http://apps.kew.org/wcsp/, ανακτήθηκε στις 2013-06-09 
  8. Pandora Roberts Reinecke: Genus Astroloba Uitewaal (Liliaceae). MSc thesis. UCT Department of Biological Sciences. 1965.
  9. Introduction to the Astroloba species
  10. «G.F. Smith, E. Figueiredo, S. Molteno (2018): «Lectotypification of Astroloba herrei Uitewaal (Asphodelaceae: Alooideae)», Bradleya, τόμ. 36, σσ. 224-226». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Σεπτεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 6 Σεπτεμβρίου 2018. 
  11. G.Smith, E.Figeueiredo, S.Molteno (2017): «Astroloba robusta: A new species from the Great Karoo, South Africa», Bradleya, τόμ. 35, σσ. 201-211
  12. S. Molteno, E. van Jaarsveld, G. Smith. (2017): «Astroloba tenax Molteno, Van Jaarsv. & Gideon F.Sm., a new species from the Groot Swartberg Mountain, South Africa», Bradleya, τόμ. 35, σσ. 139-149
  13. G.Smith, E.Figeueiredo, S.Molteno (2017): «xAstrolista: A new name for the South African endemic nothogenus x Astroworthia», Bradleya, τόμ. 35, σσ. 195-200

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία