Γ Λύκου
Ο γ (γάμμα) Λύκου (Gamma Lupi, συντομογραφικά γ Lup) είναι ο τρίτος σε φωτεινότητα (όπως φαίνεται από τη Γη) αστέρας του νότιου αστερισμού Λύκου. Ευρισκόμενος στο μέσο περίπου του αστερισμού και όντας αστέρας τρίτου μεγέθους, είναι ορατός με γυμνό μάτι από την Ελλάδα, αλλά χαμηλά στον νότιο ορίζοντα, τα βράδια του καλοκαιριού.
| γ Λύκου | ||
|---|---|---|
| Αστερισμός: | Λύκος | |
| Συντεταγμένες (εποχή 2000.0): | α = 15h:35m:08,4s , δ = −41°.10′00″ | |
| Φαινόμενο μέγεθος: | +2,77 | |
| Φασματικός τύπος: | B2 IV | |
| Απόσταση από τη Γη: | 420 ± 30 έτη φωτός | |
| Ονομασίες σε καταλόγους | CD−40°9760, HD 138690, HIP 76297, HR 5776, SAO 225938 | |
Στην παραδοσιακή κινεζική αστρονομία ο αστέρας ήταν γνωστός ως 騎官一, που μεταφράζεται ως «ο πρώτος (αστέρας) του αξιωματικού του ιππικού». Με ισχυρό τηλεσκόπιο διακρίνουμε ότι ο γ Λύκου είναι στην πραγματικότητα δύο αστέρες, πολύ κοντά ο ένας στον άλλο, που περιφέρονται περί το κοινό τους κέντρο μάζας μία φορά κάθε 190,0 έτη (διπλό σύστημα) σε τροχιά με εκκεντρότητα 0,51.[1] Από αυτό το σύστημα «γ Λύκου AB» (γ Lup AB), ο φωτεινότερος αστέρας (ο γ Λύκου A) ανακαλύφθηκε ότι είναι με τη σειρά του φασματοσκοπικώς διπλός αστέρας με περίοδο περιφοράς 2,8081 γήινες ημέρες[2], δηλαδή 67 ώρες και 24 λεπτά. Επομένως ο γ Λύκου είναι στην πραγματικότητα τρεις ξεχωριστοί αστέρες, που απλώς φαίνονται ως ένας αστέρας με γυμνό μάτι.
Ο γάμμα Λύκου έχει ως σύστημα μέση ιδία κίνηση περίπου ίση με 2,98 δευτερόλεπτα της μοίρας ανά αιώνα προς τα νότια-νοτιοδυτικά[3], κάτι που υποδηλώνει πως ανήκει στην Ομάδα OB Σκορπίου-Κενταύρου και ειδικότερα στην «υποομάδα Ανώτερου Κενταύρου - Λύκου». Αυτή είναι η πλησιέστερη σε εμάς τέτοια ομάδα αστέρων μεγάλης μάζας.[4]
Αστροφυσικά δεδομένα Επεξεργασία
Ο φασματικός τύπος του κύριου αστέρα του συστήματος γ Λύκου (δηλαδή αυτού που έχει τη μεγαλύτερη λαμπρότητα από τους τρεις) υποδηλώνει μια επιφανειακή θερμοκρασία[4] 20.900 K. Το όλο σύστημα έχει γαλαζωπό φως (έχει δείκτη χρώματος B−V = −0,20)[5] και όλοι οι αστέρες είναι υπογίγαντες. Από μόνος του, ο κύριος αστέρας είναι πολύ μεγαλύτερος αστέρας από τον Ήλιο, με 9,5 ± 0,2 φορές μεγαλύτερη μάζα[6] και τουλάχιστον τετραπλάσια διάμετρο. Η πραγματική λαμπρότητα του φασματοσκοπικώς διπλού α Λύκου A είναι 5 χιλιάδες φορές μεγαλύτερη εκείνης του Ήλιου.[4] Αυτή η λαμπρότητα αντιστοιχεί σε απόλυτο μέγεθος −2,4 έναντι +4,79 του Ήλιου. Η ηλικία του ζεύγους εκτιμάται σε 16 έως 21 εκατομμύρια έτη.[6]
Το όλο σύστημα του γ Λύκου απομακρύνεται τη Γη και το Ηλιακό Σύστημα με ταχύτητα 2,3 χιλιόμετρα ανά δευτερόλεπτο περίπου[7] (8.300 χιλιόμετρα την ώρα).
Δείτε επίσης Επεξεργασία
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Hartkopf, W.I.; Mason, B.D.; Worley, C.E., Sixth Catalog of Orbits of Visual Binary Stars
- ↑ Pourbaix, D.; Tokovinin, A.A.; Batten, A.H.; Fekel, F.C.; Hartkopf, W.I.; Levato, H.; Morrell, N.I.; Torres, G. και άλλοι. (2004), «SB9: The ninth catalogue of spectroscopic binary orbits», Astronomy and Astrophysics 424 (2): 727-732, doi:
- ↑ van Leeuwen, F. (Νοέμβριος 2007), «Validation of the new Hipparcos reduction», Astronomy and Astrophysics 474 (2): 653-664, doi:
- ↑ 4,0 4,1 4,2 de Geus, E.J.; de Zeeuw, P.T.; Lub, J. (Ιούνιος 1989), «Physical parameters of stars in the Scorpio-Centaurus OB association», Astronomy and Astrophysics 216 (1-2): 44-61
- ↑ Johnson, H.L.; Iriarte, B.; Mitchell, R.I.; Wisniewskj, W.Z. (1966), «UBVRIJKL photometry of the bright stars», Communications of the Lunar and Planetary Laboratory 4 (99): 99
- ↑ 6,0 6,1 Tetzlaff, N.; Neuhäuser, R.; Hohle, M.M. (Ιανουάριος 2011), «A catalogue of young runaway Hipparcos stars within 3 kpc from the Sun», Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 410 (1): 190-200, doi:
- ↑ Evans, D.S. (20-24 Ιουνίου 1966), Batten, Alan Henry; Heard, John Frederick, επιμ., The Revision of the General Catalogue of Radial Velocities, Πανεπιστήμιο του Τορόντο: Διεθνής Αστρονομική Ένωση