Γουίλιαμ Ρόουαν Χάμιλτον
Ο Σερ Γουίλιαμ Ρόουαν Χάμιλτον (αγγλ.: William Rowan Hamilton, Δουβλίνο, μεσάνυχτα 3ης προς 4η Αυγούστου 1805 – Δουβλίνο, 2 Σεπτεμβρίου 1865) ήταν Ιρλανδός φυσικός, αστρονόμος και μαθηματικός, ο οποίος έκανε σημαντικές συνεισφορές στην κλασική μηχανική, την οπτική και την άλγεβρα. Οι μελέτες του πάνω στα μηχανικά και οπτικά συστήματα οδήγησαν στο να ανακαλυφθούν νέες μαθηματικές έννοιες και τεχνικές. Η μεγαλύτερη συμβολή του είναι ίσως η αναδιατύπωση της Νευτώνειας μηχανικής, που σήμερα ονομάζεται Χαμιλτονιανή μηχανική. Η εργασία του αυτή έχει αποδειχθεί κεντρικής σημασίας για την σύγχρονη μελέτη των θεωριών των κλασικών πεδίων όπως του ηλεκτρομαγνητισμού, καθώς και για την ανάπτυξη της κβαντομηχανικής. Στα μαθηματικά, είναι ίσως πιο γνωστός ως ο εφευρέτης των «τετραδόνιων».
| Σερ Γουίλιαμ Ρόουαν Χάμιλτον | |
|---|---|
 | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | William Rowan Hamilton (Αγγλικά) |
| Γέννηση | 4 Αυγούστου 1805[1][2][3] Δουβλίνο[4][5] |
| Θάνατος | 2 Σεπτεμβρίου 1865[1][2][3] Δουβλίνο[4][5] |
| Υπηκοότητα | Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και Ιρλανδίας |
| Σπουδές | Κολέγιο Τρίνιτι του Δουβλίνου, Σχολείο του Ουέστμινστερ και Πανεπιστήμιο του Δουβλίνου |
| Σύζυγος | Helen Maria Bayly |
| Τέκνα | William Edwin Hamilton |
| Γονείς | Archibald Rowan-Hamilton |
| Βραβεύσεις | Βασιλικό Μετάλλιο (1835), μέλος στην Αμερικανική Ακαδημία Τεχνών και Επιστημών (1864) και Cunningham Medal (1834 και 1848) |
| Επιστημονική σταδιοδρομία | |
| Ερευνητικός τομέας | μαθηματικά, μηχανική, αστρονομία, φυσική, μαθηματική φυσική, οπτική και τετραδόνιο |
| Ιδιότητα | μαθηματικός, φυσικός, αστρονόμος, ακαδημαϊκός, διδάσκων πανεπιστημίου και θεωρητικός φυσικός |
| Ακαδημαϊκός τίτλος | πτυχίο και Master of Arts |
| δεδομένα () | |
Ο Χάμιλτον λέγεται ότι είχε δείξει το τεράστιο ταλέντο του σε πολύ νεαρή ηλικία. Ο αστρονόμος επίσκοπος δρ. Τζων Μπρίνκλυ (John Brinkley) είπε για τον τότε 18 ετών Χάμιλτον: «Αυτός ο νεαρός άνδρας, δεν λέω ότι θα γίνει, αλλά ότι είναι, ο πρώτος μαθηματικός της εποχής του».
Βιογραφικά στοιχεία Επεξεργασία
Στην επιστημονική σταδιοδρομία του Γουίλιαμ Ρόουαν Χάμιλτον περιλαμβάνεται η μελέτη της γεωμετρικής οπτικής, της κλασικής μηχανικής, η διατύπωση της εξίσωσης Χάμιλτον-Τζακόμπι που ενώνει τη μηχανική και την οπτική, η εφαρμογή των τετραδονίων και των διαδυσματικών μεθόδων στα προβλήματα της μηχανικής και της γεωμετρίας, την ανάπτυξη των θεωριών της συζυγίας αλγεβρικών ζευγών συναρτήσεων (στην οποία οι μιγαδικοί αριθμοί κατασκευάζονται ως διατεταγμένα ζεύγη των πραγματικών αριθμών), την επιλυσιμότητα της πεμπτοβάθμιας εξίσωσης, την ανάλυση των κυμαινόμενων συναρτήσεων (και οι ιδέες από την Ανάλυση Φουριέ), γραμμικών φορέων για τετραδόνια και η απόδειξη της λύσης για τους γραμμικούς φορείς στο χώρο των τετραδόνιων (η οποία είναι μια ειδική περίπτωση του γενικού θεωρήματος που σήμερα είναι γνωστό ως το θεώρημα Κέιλι-Χάμιλτον). Ο Χάμιλτον επίσης εφηύρε τον λογισμό που είναι γνωστός ως icosian calculus, και τον οποίο χρησιμοποίησε για να διερευνήσει κλειστές διαδρομές άκρων σε ένα δωδεκάεδρο που διέρχονται από την κάθε κορυφή ακριβώς μια φορά, που αργότερα οδήγησε στα μονοπάτια Χάμιλτον στην θεωρία γράφων.
Ο Χάμιλτον διατήρησε τις ικανότητές του αναλλοίωτες μέχρι την τελευταία στιγμή, και συνέχισε σταθερά την τελική επεξεργασία του έργου του για τα Στοιχεία των Τετραδόνιων, στο οποίο αφιέρωσε τα τελευταία έξι χρόνια της ζωής του. Πέθανε στις 2 Σεπτεμβρίου 1865 όπου, μετά από μια σοβαρή προσβολή ουρικής αρθρίτιδας, κατακρημνίζεται από υπερβολική πόση και υπερκατανάλωση τροφής.[6] Είναι θαμμένος στο κοιμητήριο του όρους Τζερόμ στο Δουβλίνο.
Δημοσιεύσεις Επεξεργασία
- Hamilton, William Rowan (Royal Astronomer Of Ireland), "Introductory Lecture on Astronomy". Dublin University Review and Quarterly Magazine Vol. I, Trinity College, January 1833.
- Hamilton, William Rowan, "Lectures on Quaternions". Royal Irish Academy, 1853.
- Hamilton, William Rowan (1866) Elements of Quaternions University of Dublin Press. Edited by William Edwin Hamilton, son of the deceased author.
- Hamilton, William Rowan (1899) Elements of Quaternions volume I, (1901) volume II. Published by Longmans, Green & Co., edited by Charles Jasper Joly.
- David R. Wilkins's collection of Hamilton's Mathematical Papers Αρχειοθετήθηκε 2013-05-30 στο Wayback Machine..
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 (Αγγλικά) SNAC. w6rb8701. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 2,0 2,1 (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. hamilton-william-rowan.
- ↑ 3,0 3,1 «Gran Enciclopèdia Catalana» (Καταλανικά) Grup Enciclopèdia. 0032080.
- ↑ 4,0 4,1 (Ιταλικά) www.accademiadellescienze.it. Hamilton-William-Rowan. Ανακτήθηκε στις 1 Δεκεμβρίου 2020.
- ↑ 5,0 5,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 121582631. Ανακτήθηκε στις 31 Μαρτίου 2023.
- ↑ Reville, William (2004-02-26). «Ireland's Greatest Mathematician». The Irish Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2008-04-16. https://web.archive.org/web/20080416180311/http://understandingscience.ucc.ie/pages/sci_williamrowanhamilton.htm. Ανακτήθηκε στις 2008-05-08.
Πηγές Επεξεργασία
- Hankins, Thomas L. (1980). Sir William Rowan Hamilton. The Johns Hopkins University Press. ISBN 978-0-8018-2203-2. 474 σελίδες — Κυρίως βιογραφικό αλλά καλύπτει και τα μαθηματικά και την φυσική στην οποία δούλεψε ο Χάμιλτον με αρκετές λεπτομέρειες.
- Graves, Robert Perceval (1882). Life of Sir William Rowan Hamilton, Volume I. I. Dublin University Press. http://www.archive.org/details/lifeofsirwilliam01gravuoft.
- Graves, Robert Perceval (1885). Life of Sir William Rowan Hamilton, Volume II. II. Dublin University Press. http://www.archive.org/details/lifeofsirwilliam02gravuoft.
- Graves, Robert Perceval (1889). Life of Sir William Rowan Hamilton, Volume III. III. Dublin University Press. http://www.archive.org/details/lifeofsirwilliam03gravuoft.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα William Rowan Hamilton στο Wikimedia Commons
