Διαλογικότητα

Η Διαλογικότητα (Dialogism) είναι θεωρία που αναπτύχθηκε από τον Ρώσο φιλόσοφο Μιχαήλ Μπαχτίν. Η βασική θέση της θεωρίας είναι ότι το άτομο βρίσκεται σε ένα διαρκή διάλογο με κάτι άλλο, ένα άλλο άτομο ή τεχνούργημα (artifact) και μόνο μέσα σε αυτό το διάλογο αποκτά νόημα. Η θεωρία της διαλογικότητας υποστηρίζει ότι όλα τα νοήματα είναι σχετικά και αποτέλεσμα δύο σωμάτων που καταλαμβάνουν ταυτόχρονα δυο διαφορετικούς χώρους, όπου σώματα μπορεί να είναι τα ανθρώπινα σώματα ή σώματα ιδεών και απόψεων. Η θεωρία της διαλογικότητας αντιλαμβάνεται τον εαυτό ως ένα τριαδικό φαινόμενο που περιλαμβάνει ένα κέντρο, ένα μη-κέντρο και τη σχέση μεταξύ τους. Αυτή η σχέση δεν είναι ποτέ στατική αλλά σε μια διαρκή διαδικασία αλλαγής και επανορισμού της. Βασικές έννοιες της θεωρίας της διαλογικότητας είναι η ετερογλωσσία (heteroglossia) και η εξωτερική θέαση (transgredience). Η ετερογλωσσία αναφέρεται στην ύπαρξη διαφορετικών διαλεγόμενων μερών μέσα στην ίδια γλωσσική έκφραση. Η εξωτερική θέαση είναι η κατάσταση κατά την οποία όλη η ύπαρξη και το βίωμα ενός ατόμου γίνεται πλήρως κατανοητή από ένα τρίτο εξωτερικό άτομο. Την εξωτερική θέαση ο Μπαχτίν τη μελέτησε μέσα από το έργο του Ντοστογιέφσκι.

Στην ψυχολογία η διαλογικότητα ενέπνευσε τον Χέρμανς Χούμπερτ (Hermans Hubert) να δημιουργήσει μια ψυχοθεραπευτική προσέγγιση που ονόμασε Θεωρία του Διαλογικού Εαυτού

Πηγές

• Michael Holquist (2002). Dialogism: Bakhtin and his World (2nd Edition). London and New York: Routledge
• Hermans Hubert (2001). "The Dialogical Self: Toward a Theory of Personal and Cultural Positioning". Culture & Psychology, 7, 243-281 [1]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• ιστοσελίδα του Χέρμανς Χούμπερτ