Διπλωματικό Δίκαιο

Διπλωματικό Δίκαιο ονομάζεται το σύνολο των διεθνών κανόνων που διέπουν τις διπλωματικές σχέσεις και αφορούν κυρίως τους διπλωματικούς υπαλλήλους και κατ΄ επέκταση τη διπλωματική εθιμοτυπία.

Το 1815 οι τότε ευρωπαϊκές Ηγεμονίες συνήλθαν σε διάσκεψη στη Βιέννη (Συνέδριο της Βιέννης (1815)), προκειμένου τους μέχρι τότε διεθνείς κανόνες που αποτελούσαν προϊόντα του Εθιμικού Δικαίου να συμπεριλάβουν σε γραπτή διεθνή συνθήκη. Παρά ταύτα το μόνο που κατορθώθηκε τότε ήταν να συνταχθεί ένα κείμενο που ονομάστηκε "Κανονισμός της Βιέννης" και που καθόριζε μεταξύ άλλων κυρίαρχων θεμάτων, μόνο την ιεραρχία των διπλωματικών υπαλλήλων, (εθιμοτυπία). Ο Κανονισμός εκείνος συμπληρώθηκε τρία χρόνια μετά, το 1818, από το Πρωτόκολλο της Αιξ λα Σαπέλ, (Aix-la-Chapelle), στις 21 Νοεμβρίου του 1818.

Μετά από ένα ολόκληρο αιώνα το 1927 επιχειρήθηκε μια δεύτερη απόπειρα, εκ μέρους της Κοινωνίας των Εθνών, συνομολόγησης κανόνων διεθνούς δικαίου πλην όμως και αυτή απέτυχε. Τον επόμενο χρόνο κατά την 6η Συνδιάσκεψη των Αμερικανικών Κρατών συνομολογήθηκε μια διεθνής σύμβαση από διπλωματικούς αντιπροσώπους πλην όμως η εφαρμογή της περιοριζόταν εδαφικά.
Τέλος μετά από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, όπου συστάθηκε ο ΟΗΕ και κατόπιν ειδικής εισήγησης της Γιουγκοσλαβικής αντιπροσωπείας, τον Δεκέμβριο του 1959 κατάφερε η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ να ψηφίσει απόφαση περί σύγκλισης επιτροπής για κωδικοποίηση των κανόνων του Διεθνούς Δικαίου που αφορούσαν μόνο τις διπλωματικές σχέσεις και ασυλίες. Οι εργασίες της συνδιάσκεψης εκείνης κατέληξαν στην ομόφωνη Σύμβαση της Βιέννης (1961) που τέθηκε σε ισχύ στις 24 Απριλίου 1964 και που φέρεται με το όνομα Διπλωματικό Δίκαιο, ή Δίκαιο διπλωματικών σχέσεων. Τη σύμβαση αυτή έχει υπογράψει και η Ελλάδα.

Το Διπλωματικό Δίκαιο χωρίζεται σε τρία κύρια μέρη: α) Αποκατάσταση διπλωματικών σχέσεων, β) Μορφές ανάπτυξης διπλωματικών σχέσεων και γ) Διπλωματικά προνόμια και ασυλίες.

Σημειώσεις

• Σε όσα κράτη δεν έχουν προσυπογράψει και συμβληθεί με την παραπάνω σύμβαση ισχύουν οι κανόνες του γενικού Διεθνούς Εθιμικού Δικαίου. Όσοι δε εξ αυτών των κανόνων περιλαμβάνονται στη συνθήκη του 1961 τότε εφαρμόζονται αυτοί και σε κράτη που δεν φέρονται συμβεβλημένα με τη συνθήκη.
• Το Διπλωματικό Δίκαιο αποτελεί μέρος του Διεθνούς Δικαίου