Εκλογές στην Γκάμπια
Στην Γκάμπια διεξάγονται εκλογές για πρόεδρο και για κοινοβούλιο. Αρχηγός Κράτους στη χώρα είναι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο οποίος είναι και αρχηγός κυβερνήσεως. Η νομοθετική εξουσία ασκείται από την Εθνοσυνέλευση, η οποία απαρτίζεται από 53 μέλη, εκ των οποίων τα 5 διορίζονται από τον Πρόεδρο και τα υπόλοιπα εκλέγονται από το λαό για πενταετή θητεία.
Δικαίωμα ψήφου στις εκλογές έχουν όσες και όσοι είναι ηλικίας 18 ετών και άνω.
Προεδρικές εκλογές Επεξεργασία
Πρόσφατες προεδρικές εκλογές (2021) Επεξεργασία
Προηγούμενες προεδρικές εκλογές Επεξεργασία
1982 Επεξεργασία
Στις πρώτες προεδρικές εκλογές, που διεξήχθησαν στις 4-5 Μαΐου 1982, πρόεδρος εξελέγη ο Ντάουντα Τζαγουάρα. Οι εκλογές εκείνες έγιναν ταυτόχρονα με τις βουλευτικές, για πρώτη φορά στην πολιτική ιστορία της χώρας.
1987 Επεξεργασία
1992 Επεξεργασία
1996 Επεξεργασία
Δύο χρόνια μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα του 1994, έγιναν εκλογές για πρόεδρο, στις 29 Σεπτεμβρίου 1996. Ήταν οι πρώτες εκλογές που διεξήχθησαν ξεχωριστά από τις βουλευτικές εκλογές και με ένα νέο σύνταγμα. Η προσέλευση των ψηφοφόρων ήταν σε εξαιρετικά υψηλά επίπεδα, καθώς το 88% των 446.541 εγγεγραμμένων ψηφοφόρων προσήλθαν στις κάλπες.Παρότι στην αρχή δήλωσε ότι δεν θα ήταν υποψήφιος στις εκλογές, ο Γιαγιά Τζαμέ εισήλθε στον εκλογικό αγώνα λίγο πριν την ψηφοφορία. Αναδείχθηκε νικητής, αποσπώντας ποσοστό 55,8% των ψήφων.
Οι εκλογές επικρίθηκαν ως άδικες λόγω της κρατικής καταστολής σε δημοσιογράφους και ηγέτες της αντιπολίτευσης.[1]
2001 Επεξεργασία
2006 Επεξεργασία
Στις προεδρικές εκλογές του 2006 επανεξελέγη ο πρόεδρος Γιαγιά Τζαμέ, με ποσοστό 67,3% των ψήφων. Ο Ουσάινου Ντάρμπο, ο οποίος τερμάτισε δεύτερος με 27% των ψήφων, απέρριψε τα επίσημα αποτελέσματα, λέγοντας ότι οι εκλογές δεν ήταν ελεύθερες και δίκαιες και ότι ήταν διάχυτος ο εκφοβισμός των ψηφοφόρων.[2]
2011 Επεξεργασία
Στις προεδρικές εκλογές που διενεργήθηκαν στις 24 Νοεμβρίου 2011 ο πρόεδρος Γιαγιά Τζαμέ επανεξελέγη με συντριπτικό ποσοστό[3] και με συμμετοχή στις εκλογές της τάξης του 83%.[4]
2016 Επεξεργασία
Το μη αναμενόμενο αποτέλεσμα των εκλογών του 2016 ήταν να κερδίσει η αντιπολίτευση και να εκλεγεί νέος πρόεδρος ο αρχηγός της, Αντάμα Μπάροου. Ο μέχρι τότε πρόεδρος, Γιαγιά Τζαμέ, ο οποίος αρχικά παραδέχθηκε την ήττα του, λίγες ημέρες αργότερα αμφισβήτησε το αποτέλεσμα, ζητώντας τη διεξαγωγή νέων εκλογών.[5] Έπειτα από τη στρατιωτική επέμβαση της γειτονικής Σενεγάλης, στο έδαφος της οποίας ορκίστηκε πρόεδρος ο Μπάροου,[6] και άλλων αφρικανικών χωρών, ο Τζαμέ αποχώρησε από την προεδρία έπειτα από 22 χρόνια και εγκατέλειψε τη χώρα. Ο Μπάροου επέστρεψε στην Γκάμπια και ανέλαβε κανονικά καθήκοντα, τον Ιανουάριο του 2017.
Βουλευτικές εκλογές Επεξεργασία
Πρόσφατες βουλευτικές εκλογές (2022) Επεξεργασία
Προηγούμενες βουλευτικές εκλογές Επεξεργασία
Πριν την ανεξαρτησία (1947-1965) Επεξεργασία
1947 Επεξεργασία
Η πρώτη άμεση εκλογή ενός αντιπροσώπου στο Νομοθετικό Συμβούλιο της Γκάμπια έγινε το 1947.[7]
Το εν λόγω συμβούλιο είχε αναδιοργανωθεί από το 1946 και τα μέλη του αυξήθηκαν από τα 11 στα 14 μέλη. Η σύνθεσή του θα περιελάμβανε 3 μέλη ex-officio, 3 αξιωματούχους, 6 διορισμένα μέλη και 1 εκλεγμένο μέλος.[8] Ο ιδρυτής της Εργατικής Ένωσης της Γκάμπια, Έντουαρντ Φράνσις Σμολ κέρδισε την έδρα.[9][10]
1951 Επεξεργασία
Οι εκλογές του 1951 ήταν οι πρώτες με τη συμμετοχή πολιτικών κομμάτων.[11] Οι εκλεγμένες έδρες ήταν 3 και τα νεοσύστατα κόμματα που έλαβαν μέρος ήταν το Δημοκρατικό Κόμμα και το Μουσουλμανικό Κόμμα του Κογκρέσου.
1954 Επεξεργασία
Έπειτα από αλλαγές στο σύνταγμα, έγιναν εκλογές το 1954 και ο αριθμός των αιρετών μελών στο νομοθετικό συμβούλιο αυξήθηκε από 3 σε 4. Επιπρόσθετα, θα υπήρχαν 7 μέλη μη εκλεγμένα.[12]
1960 Επεξεργασία
Με ένα νέο σύνταγμα διεξήχθησαν εκλογές το 1960, καθώς θεσμοθετήθηκε η Βουλή των Αντιπροσώπων. Το νέο νομοθετικό σώμα αριθμούσε συνολικά 19 έδρες που αναδεικνύονταν με εκλογές. Οι οκτώ έδρες προορίζονταν για τους αρχηγούς (των φυλών).[13] Μέλη ήταν επίσης ο Γενικός Κυβερνήτης, ο πρόεδρος της βουλής (διοριζόταν τότε από τον γενικό κυβερνήτη), ο Γενικός Εισαγγελέας και άλλοι.
Στις εκλογές, το Λαϊκό Προοδευτικό Κόμμα κέρδισε 9 επί συνόλου 19 εκλεγμένων εδρών. Ωστόσο, η πλειοψηφία των φυλάρχων υποστήριξε τον αρχηγό του Ενωμένου Κόμματος, Πιέρ Σαρ Εντζί, ο οποίος έγινε ο πρώτος ανώτερος υπουργός στην Γκάμπια, τον Μάρτιο του 1961.[14]
1962 Επεξεργασία
Οι τελευταίες γενικές εκλογές πριν την ανεξαρτησία διενεργήθηκαν στο διάστημα ανάμεσα στις 22 και στις 31 Μαΐου 1962. Το αποτέλεσμα ήταν η νίκη του Λαϊκού Προοδευτικού Κόμματος, το οποίο κατέλαβε τις 18 από τις 32 έδρες που πληρώθηκαν με τις εκλογές.[15] Άλλα οκτώ μέλη διορίστηκαν από τον Γενικό Κυβερνήτη και τους αρχηγούς φυλών του προτεκτοράτου.
Μετά την ανεξαρτησία (1965-σήμερα) Επεξεργασία
1966 Επεξεργασία
Οι πρώτες εκλογές μετά την ανεξαρτησία έγιναν στις 26 Μαΐου 1966. Το κυβερνών Λαϊκό Προοδευτικό Κόμμα κέρδισε τις 24 από τις συνολικά 32 έδρες που αποφασίστηκαν με τις εκλογές.[16] Η συμμετοχή διαμορφώθηκε στο 71,1%.[17]
1972 Επεξεργασία
Οι επόμενες βουλευτικές εκλογές διεξήχθησαν στις 28 και στις 29 Μαρτίου 1972. Νικητής αναδείχθηκε ξανά το κυβερνών Λαϊκό Προοδευτικό Κόμμα, εκλέγοντας 28 επί συνόλου 32 εκλεγμένων βουλευτών.[18]
1977 Επεξεργασία
Στις εκλογές του 1977, που διεξήχθησαν το διήμερο 4-5 Απριλίου, κέρδισε ξανά το κυβερνών Λαϊκό Προοδευτικό Κόμμα, εκλέγοντας 29 βουλευτές επί συνόλου 35 εκλεγμένων βουλευτών. Οι εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι ήταν 216.234.[19]
1982-1992 Επεξεργασία
Οι βουλευτικές εκλογές των ετών 1982, 1987 και 1992 συνέπεσαν με τις προεδρικές. (Δείτε παραπάνω).
1997 Επεξεργασία
Λίγους μήνες μετά τη διεξαγωγή των προεδρικών εκλογών του 1996, έγιναν βουλευτικές εκλογές στις 2 Ιανουαρίου 1997. Ήταν οι πρώτες βουλευτικές εκλογές από το πραξικόπημα του 1994 και οι πρώτες που διενεργήθηκαν με βάση το νέο σύνταγμα. Ωστόσο, με το Διάταγμα 89 τα κόμματα που είχαν ιδρυθεί πριν το 1994 (όπως το άλλοτε κυβερνών Λαϊκό Προοδευτικό Κόμμα) τελούσαν ακόμα υπό απαγόρευση.[20]
Η αρχική ημερομηνία διεξαγωγής των εκλογών ήταν η 11η Δεκεμβρίου 1996, ωστόσο αναβλήθηκαν εξαιτίας της επίθεσης που έλαβε χώρα σε στρατώνα στο Φαραφέννι στις αρχές Νοεμβρίου, με αποτέλεσμα να απαγορευτούν όλες οι πολιτικές συγκεντρώσεις.[21] Το κόμμα του Γιαγιά Τζαμέ Συνασπισμός για Πατριωτικό Επαναπροσανατολισμό και Δόμηση κέρδισε τις 33 από τις συνολικά 45 έδρες, που ήταν αρκετές για να τροποποιήσει το σύνταγμα.
2002 Επεξεργασία
Οι επόμενες βουλευτικές εκλογές διεξήχθησαν στις 17 Ιανουαρίου 2002. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης στην πλειοψηφία τους έκαναν μποϊκοτάζ.[22] Ως αποτέλεσμα το κυβερνών κόμμα του Τζαμέ Συνασπισμός για Πατριωτικό Επαναπροσανατολισμό και Δόμηση κέρδισε χωρίς αντίπαλο τις 33 από τις 48 έδρες που αποφασίστηκαν με εκλογές.[23] Επίσης, το ίδιο κόμμα κέρδισε τις 12 από τις συνολικά 15 έδρες που διεκδικήθηκαν και από την αντιπολίτευση. Η συμμετοχή ήταν 56,4% στις έδρες όπου οι πολίτες ψήφισαν.
2007 Επεξεργασία
Στις βουλευτικές εκλογές στις 25 Ιανουαρίου 2007 το κυβερνών κόμμα Συνασπισμός για Πατριωτικό Επαναπροσανατολισμό και Δόμηση (APRC) κέρδισε 42 έδρες.[24]
2012 Επεξεργασία
Το κυβερνών κόμμα του Τζαμέ κέρδισε τις βουλευτικές εκλογές που έγιναν στις 29 Μαρτίου 2012. Επί συνόλου 48 εδρών, το APRC κέρδισε 43 έδρες, το NRP μία έδρα και οι ανεξάρτητοι κέρδισαν 4 έδρες.[25] Το APRC πήρε 25 έδρες χωρίς αντίπαλο, καθώς δόθηκαν αυτόματα στο κόμμα.
2017 Επεξεργασία
Οι εκλογές του 2017 ήταν οι πρώτες εκλογές για κοινοβούλιο από την ανάληψη της προεδρίας από τον Αντάμα Μπάροου. Κέρδισε σαρωτική νίκη το νεοσύστατο Ενωμένο Δημοκρατικό Κόμμα, εξασφαλίζοντας τις 31 από τις συνολικά 53 έδρες της εθνοσυνέλευσης.
Δημοψηφίσματα Επεξεργασία
Στη χώρα έχουν διενεργηθεί και 3 δημοψηφίσματα.
1965 Επεξεργασία
Το πρώτο δημοψήφισμα από την ανεξαρτησία της χώρας διενεργήθηκε στις 24 Νοεμβρίου 1965.[26] Οι εγγεγραμμένοι ήταν 154.626 και ψήφισαν οι 93.484 (τα έγκυρα). Οι ψηφοφόροι υποστήριξαν την πρόταση να γίνει δημοκρατία η χώρα, σε ποσοστό 65,85%. Ωστόσο, δεν συμπληρώθηκε το απαιτούμενο ποσοστό των 2/3 προκειμένου να γίνει δεκτή η πρόταση. Ως αποτέλεσμα, ακολούθησε και δεύτερο δημοψήφισμα, έπειτα από 5 χρόνια.
1970 Επεξεργασία
Τον Απρίλιο του 1970 διεξήχθη ξανά ένα δημοψήφισμα για να γίνει η χώρα δημοκρατία. Οι πολίτες (προσέλευση 90,1%) ενέκριναν την πρόταση με ποσοστό 70,45% έναντι 29,55% που καταψήφισαν την πρόταση να καταργηθεί η μοναρχία και να αντικατασταθεί ο Γενικός Κυβερνήτης από τον Πρόεδρο. Ως αποτέλεσμα, στις 24 Απριλίου 1970 ο Ντάουντα Τζαγουάρα εξελέγη από την Εθνοσυνέλευση ως ο πρώτος Πρόεδρος της Γκάμπια.[27]
1996 Επεξεργασία
Δύο χρόνια μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα που έφερε στην εξουσία τον Γιαγιά Τζαμέ, διεξήχθη δημοψήφισμα για ένα νέο σύνταγμα. Η ψηφοφορία έγινε στις 8 Αυγούστου 1996, με ποσοστό συμμετοχής 86,9%. Το νέο σύνταγμα εγκρίθηκε από το 70,36% των ψηφοφόρων έναντι 29,6% που το καταψήφισαν.[28] Με το νέο σύνταγμα μειώθηκε το όριο ηλικίας για παραχώρηση δικαιώματος ψήφου από τα 21 στα 18, επετράπη η διεξαγωγή πολυκομματικών εκλογών και η θητεία του προέδρου κατέστη απεριόριστη (πενταετείς θητείες με απεριόριστη δυνατότητα ανανέωσης).
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Wright, Donald (2010). The World and a Very Small Place in Africa: A History of Globalization in Niumi, The Gambia (third έκδοση). Armonk, New York: M.E. Sharpe. σελίδες 217. ISBN 978-0-7656-2483-3.
- ↑ «Gambian opposition claims fraud». BBC News. 25 Σεπτεμβρίου 2006.
- ↑ «Gambia’s Jammeh Wins Fourth Term With 71% of Votes Cast - Bloomberg». bloomberg.com. 2011-11-25. http://www.bloomberg.com/news/2011-11-25/gambia-s-jammeh-wins-fourth-term-with-71-of-votes-cast-1-.html. Ανακτήθηκε στις 2011-11-26.
- ↑ «Independent Electoral Commission The Gambia» (PDF). iec.gm. 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 13 Ιανουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 2011.
- ↑ «Ο πρόεδρος της Γκάμπια άλλαξε γνώμη για τις εκλογές και ζητά νέα κάλπη». in.gr. 10 Δεκεμβρίου 2016.
- ↑ «Γκάμπια: Ορκίστηκε νέος πρόεδρος ο Αντάμα Μπάροου». Πρώτο Θέμα, ηλεκτρονική έκδοση. 19 Ιανουαρίου 2017.
- ↑ Hughes, A. & Perfect, D. (1989) "Trade Unionism in the Gambia" African Affairs Vol. 88, No. 353 pp. 549-572
- ↑ Dolf Sternberger, Bernhard Vogel, Dieter Nohlen & Klaus Landfried (1969) Die Wahl der Parlamente: Band II: Afrika, Erster Halbband, pp731–732
- ↑ «Gambia: On the Road to Independence». FOROYAA. 27 Φεβρουαρίου 2007.
- ↑ «History of the Independence Movement». Gambia Information Site. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Δεκεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 8 Φεβρουαρίου 2017.
- ↑ Gregg, E. (2003). The Rough Guide to the Gambia.
- ↑ History & Development of The Gambia Legislature[νεκρός σύνδεσμος] National Assembly of the Gambia
- ↑ Elections in Gambia African Elections Database
- ↑ History of the Independence Movement Αρχειοθετήθηκε 2016-12-27 στο Wayback Machine. AccessGambia.com
- ↑ 1962 House of Representatives Election African Elections Database
- ↑ 1966 House of Representatives Election African Elections Database
- ↑ Nohlen, D, Krennerich, M & Thibaut, B (1999) Elections in Africa: A data handbook, p418 ISBN 0-19-829645-2
- ↑ Gambia Inter-Parliamentary Union
- ↑ Αποτελέσματα βουλευτικών εκλογών του 1977, Διακοινοβουλευτική Ένωση.
- ↑ «Gambia lifts ban on political parties». BBC News. 23 Ιουλίου 2001.
- ↑ Gambia, The Britannica
- ↑ «Gambia poll landslide». BBC News. 18 Ιανουαρίου 2002.
- ↑ «Poor turnout for Gambia polls». BBC News. 17 Ιανουαρίου 2002.
- ↑ «Gambia's ruling party wins majority». Al Jazeera. 26 Ιανουαρίου 2007.
- ↑ Ceesay, Baboucarr (2012-03-30), «Gambia ruling party sweeps controversial House election», Africa Review, http://www.africareview.com/News/-/979180/1376692/-/gk7lt9z/-/, ανακτήθηκε στις 2013-11-26
- ↑ 1965 Plebiscite African Elections Database
- ↑ Arnold Hughes & David Perfect (2006) A political history of the Gambia, 1816–1994, University of Rochester Press, p346
- ↑ Direct Democracy