Εμπορική Επανάσταση

Εμπορική Επανάσταση ονομάζεται μία περίοδος ευρωπαϊκής οικονομικής επέκτασης, αποικιοκρατίας και μερκαντιλισμού που διήρκεσε περίπου από το 1520 ως το 1650.

Η εμφάνιση της εμπορικής επανάστασης

Οι εξερευνήσεις του 15ου και 16ου αιώνα επέτρεψαν στις ευρωπαϊκές δυνάμεις να δημιουργήσουν εκτεταμένα δίκτυα διεθνούς εμπορίου. Ως αποτέλεσμα, συγκέντρωσαν μεγάλες ποσότητες πλούτου. Αυτή η αναπτυσσόμενη παγκόσμια οικονομία βασιζόταν στο ασήμι, που επέτρεπε την αγορά αγαθών, όπως τα κινέζικα μπαχαρικά. Μέχρι τότε, δεν υπήρχε καμία οικονομική θεωρία, αλλά οι νέες συνθήκες έφεραν στην επιφάνεια δύο θεωρίες που προσπαθούσαν να ερμηνεύσουν τον τρόπο με τον οποίο τα κράτη συγκεντρώνουν πλούτο: τον μερκαντιλισμό και το ελεύθερο εμπόριο. Οι μερκαντιλιστικές πολιτικές όξυναν τον ανταγωνισμό ανάμεσα στις ευρωπαϊκές δυνάμεις και συνεισέφεραν στην έκρηξη της Αμερικανικής Επανάστασης. Επιπλέον, η συσσώρευση πλούτου που παρατηρήθηκε στα διάφορα ευρωπαϊκά κράτη αυτή την περίοδο συνεισέφερε σημαντικά στην προετοιμασία της Βιομηχανικής Επανάστασης.

Οικονομική άνοδος και πτώση κρατών

Αυτή η περίοδος χαρακτηρίστηκε από την απότομη οικονομική ακμή και παρακμή πολλών κρατών, όπως της Πορτογαλίας, της Ισπανίας, της Αγγλίας και της Γαλλίας. Η Ισπανία συγκέντρωσε περίπου 200 τόνους χρυσάφι και 16.000 τόνους ασήμι από τις αποικίες στο Νέο Κόσμο, ενώ συγχρόνως έλεγχε την Πορτογαλία από το 1580 ως το 1640. Όμως, η υπερβολική έμφαση στη συγκέντρωση χρυσού και ασημιού, η παράβλεψη άλλων οικονομικών δυνατοτήτων, η στενόμυαλη θρησκευτική πολιτική και μια μακρά σειρά ευρωπαϊκών πολέμων εξουθένωσαν την Ισπανία και οδήγησαν την οικονομία της στην κατάρρευση. Οι Γάλλοι εγκαταστάθηκαν στο Κεμπέκ το 1608, αλλά δεν εποίκησαν τη Βόρεια Αμερική στον ίδιο βαθμό με τους Άγγλους, αφενός γιατί δεν επέτρεψαν στους Ουγενότους να εγκατασταθούν εκεί και, αφετέρου, γιατί ο αυστηρός κυβερνητικός έλεγχος στο εμπόριο αποθάρρυνε τους πιθανούς εποίκους. Οι Άγγλοι μακροπρόθεσμα αποδείχτηκαν πιο σώφρονες αφού εκμεταλλεύθηκαν καλύτερα τις οικονομικές δυνατότητες του Νέου Κόσμου. Όμως η οικονομική τους αποτελεσματικότητα συνεπαγόταν και την εξόντωση του γηγενούς πληθυσμού.

Πηγές

• Το αντίστοιχο άρθρο της αγγλικής Βικιπαίδειας.