Επιτραπέζιο ποδοσφαιράκι
Το επιτραπέζιο ποδοσφαιράκι είναι επιτραπέζιο παιχνίδι που βασίζεται στο ποδόσφαιρο.[1] Ο στόχος του παιχνιδιού είναι να μετακινηθεί η μπάλα στο τέρμα του αντιπάλου χειρίζοντας ράβδους που έχουν πάνω τους ενσωματωμένες φιγούρες. Αν και οι κανόνες συχνά διαφέρουν ανά χώρα και περιοχή όταν το παιχνίδι παίζεται φιλικά, σε αγωνιστικό επίπεδο το επιτραπέζιο ποδοσφαιράκι παίζεται σύμφωνα με έναν ενοποιημένο κώδικα.
 Επιτραπέζιο ποδοσφαιράκι (τραπέζι στυλ Bonzini) | |
| Ύψιστη διοικητική αρχή | Διεθνής Ομοσπονδία Επιτραπέζιου Ποδοσφαιρακίου |
|---|---|
| Άλλο όνομα | Ξύλινο |
| Εφευρέθηκε | 1921 |
| Χαρακτηριστικά | |
| Μέλη ομάδας | Μεμονωμένοι αντίπαλοι, δυάδες ή ομάδες έως 4 |
| Μικτών φύλων | Ναι |
| Κατηγοριοποίηση | Επιτραπέζιο |
| Εξοπλισμός | Τραπέζι ποδοσφαίρου |
| Παρουσία | |
| Ολυμπιακό άθλημα | Όχι |
Ιστορία Επεξεργασία
Οι πατέντες για παρόμοια επιτραπέζια παιχνίδια χρονολογούνται ήδη από τη δεκαετία του 1890 στην Ευρώπη. Ωστόσο, η προέλευση του επιτραπέζιου ποδοσφαιρακίου χρονολογείται από το 1921, όταν ο Χάρολντ Σερλς Θόρντον (Harold Searles Thornton) από το Ηνωμένο Βασίλειο κατοχύρωσε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας το παιχνίδι ως «Συσκευή για να παίξεις ένα παιχνίδι επιτραπέζιου ποδοσφαιρακίου».[2][3]
Ο Θόρντον επινόησε έναν ποδοσφαιρικό αγώνα που οι άνθρωποι μπορούσαν να παίξουν στα σπίτια τους λόγω της δημοτικότητας του ποδοσφαίρου στην Ευρώπη. Το παιχνίδι υιοθέτησε το όνομα foosball στις Ηνωμένες Πολιτείες μέσω γερμανικών εισαγωγών που το ονόμασαν tischfußball (κυρ.: «επιτραπέζιο ποδόσφαιρο»).[4][5] Η σχεδιαστική του έμπνευση προήλθε από ένα κουτί σπίρτα.[3]
Το βελγικό περιοδικό Le Soir illustré ισχυρίστηκε το 1979 ότι ο Γάλλος εφευρέτης Λουσιάν Ροζενγκάρ (1881–1976) σκέφτηκε το παιχνίδι του επιτραπέζιου ποδοσφαιρακίου τη δεκαετία του 1930, όταν έψαχνε πράγματα για να διασκεδάσει τα εγγόνια του τους κρύους μήνες του χειμώνα. Ονόμασε το παιχνίδι «baby foot» αντί για foosball.[6][7]
Ο Γαλικιανός εφευρέτης Αλεχάντρο Φινιστέρε κατοχύρωσε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας την εφεύρεσή του για το επιτραπέζιο ποδοσφαιράκι, futbolín, στη Μαδρίτη κατά τη διάρκεια του Ισπανικού Εμφυλίου Πολέμου το 1937. Η εκδοχή του παιχνιδιού είναι αυτή που χρησιμοποιείται στο σύγχρονο επιτραπέζιο ποδοσφαιράκι.[8]
Το παιχνίδι μεταφέρθηκε τελικά στις Ηνωμένες Πολιτείες τη δεκαετία του 1950 από τον Λόρενς Πάτερσον (Lawrence Patterson), φτάνοντας στο αποκορύφωμα της δημοτικότητάς του εκεί τη δεκαετία του 1970, όταν μπορούσε να βρεθεί σε μπαρ και αίθουσες πισίνας παντού σε όλη τη χώρα.[3]
Το 2002, ιδρύθηκε στη Γαλλία η Διεθνής Ομοσπονδία Επιτραπέζιου Ποδοσφαιρακίου (ΔΟΕΠ) με αποστολή την προώθηση του παιχνιδιού. Η ΔΟΕΠ ενεργεί ως οργανωτικός αθλητικός φορέας, ρυθμίζοντας διεθνείς αγώνες και καθιερώνει το παιχνίδι με τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή και τη Γενική Ένωση της Διεθνούς Αθλητικής Ομοσπονδίας.[3]
Το παιχνίδι Επεξεργασία
Το παιχνίδι περιλαμβάνει τη χρήση φιγούρων ενσωματωμένων σε περιστρεφόμενες ράβδους που έχουν σκοπό να κλωτσήσουν μια μπάλα στο αντίπαλο τέρμα. Τα τραπέζια επιτραπέζιου ποδοσφαιρακίου μπορεί να διαφέρουν σε μέγεθος, αλλά ένα τυπικό τραπέζι είναι περίπου 120 εκατοστά σε μήκος και 61 εκατοστά σε πλάτος. Το τραπέζι περιέχει συνήθως οκτώ σειρές παικτών, που είναι πλαστικές, μεταλλικές, ξύλινες ή μερικές φορές φιγούρες από ανθρακόνημα ενσωματωμένες σε οριζόντιες μεταλλικές ράβδους. Κάθε ομάδα ενός ή δύο ανθρώπινων παικτών ελέγχει τέσσερις σειρές παικτών, από μία σειρά για τον τερματοφύλακα, τους αμυντικούς, τη μεσαία γραμμή και τους επιθετικούς. Οι παίκτες χειρίζονται τις ράβδους για να ελέγξουν τις φιγούρες, χρησιμοποιώντας τις για να κρατήσουν, να πασάρουν ή να «κλωτσήσουν» την μπάλα. Τα παιχνίδια ξεκινούν όταν η μπάλα σερβίρεται μέσα από μια τρύπα στο πλάι του τραπεζιού ή απλά τοποθετείται με το χέρι στα «πόδια» μιας φιγούρας στο κέντρο του τραπεζιού. Μια ρίψη νομίσματος χρησιμοποιείται συνήθως για να καθοριστεί ποιος παίκτης ή ομάδα θα σερβίρει πρώτος. Εάν δεν είναι ο πρώτος αγώνας ή εάν η μπάλα βγει εκτός παιχνιδιού ή εάν η μπάλα σταματήσει ξαφνικά, τότε η ομάδα που σκόραρε τελευταία παίρνει το σερβίς αφού σκοράρει ένα. Ο όρος για όταν η μπάλα φεύγει από το τραπέζι ή σταματάει κάπου μακριά από τις φιγούρες είναι «νεκρή μπάλα».[9] Οι έμπειροι παίκτες είναι γνωστό ότι μετακινούν μπάλες με ταχύτητες έως και 56 χλμ/ώρα.[10]
Οι κανόνες απαγορεύουν τις «βολές άνω των 360 μοιρών» ή το «στριφογύρισμα».[11] Από την ίδρυση της Διεθνούς Ομοσπονδίας Επιτραπέζιου Ποδοσφαιρακίου (ΔΟΕΠ), οι κανόνες έχουν τυποποιηθεί στις περισσότερες διεθνείς διοργανώσεις. Ωστόσο, από τον Ιανουάριο του 2012, το ετήσιο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα και το Παγκόσμιο Κύπελλο επέτρεψαν δύο πλήρεις εναλλαγές 360 μοιρών.[11]
Ο νικητής καθορίζεται όταν μια ομάδα σκοράρει έναν προκαθορισμένο αριθμό τερμάτων, συνήθως πέντε, δέκα ή έντεκα σε επίσημους αγώνες. Όταν παίζονται αγώνες Bonzini, ο στόχος του αριθμού γκολ είναι επτά και οι παίκτες πρέπει να κερδίσουν με τουλάχιστον δύο γκολ διαφορά.
Η ακόλουθη διάταξη είναι κοινή στα τραπέζια αγώνων της ΔΟΕΠ,[12] αν και υπάρχουν σημαντικές παραλλαγές, ιδιαίτερα στην Ισπανία και τη Νότια Αμερική, όπου το μοντέλο (ή παραλλαγές) του τραπεζιού Futbolín είναι κοινό και χρησιμοποιεί διαφορετική διαμόρφωση. Κοιτάζοντας από αριστερά προς τα δεξιά στη μία πλευρά του τραπεζιού, η διαμόρφωση είναι συνήθως η εξής:
| Σειρά 1 | Τερματοφύλακας | κόκκινος (μερικές φορές 3) |
| Σειρά 2 | Αμυνα | 2 κόκκινοι άντρες (μερικές φορές 3) |
| Σειρά 3 | Επίθεση του αντιπάλου | 3 μπλε ή λευκοί άντρες (μερικές φορές 2) |
| Σειρά 4 | Μεσοεπιθετικός | 5 κόκκινοι άντρες (μερικές φορές 4) |
| Σειρά 5 | Μεσαία γραμμή του αντιπάλου | 5 μπλε ή λευκοί άνδρες (μερικές φορές 4) |
| Σειρά 6 | Επίθεση | 3 κόκκινοι άντρες (μερικές φορές 2) |
| Σειρά 7 | Άμυνα του αντιπάλου | 2 μπλε ή λευκοί άντρες (μερικές φορές 3) |
| Σειρά 8 | Αντίπαλος τερματοφύλακας | 1 μπλε ή λευκός άνδρας (μερικές φορές 3) |
Το επιτραπέζιο ποδοσφαιράκι μπορεί να παιχτεί από δύο άτομα (μονά), καθώς και με τέσσερα άτομα (διπλά), στα οποία υπάρχουν ομάδες των δύο ατόμων εκατέρωθεν. Σε αυτό το σενάριο, ένας παίκτης συνήθως ελέγχει τις δύο αμυντικές σειρές και το άλλο μέλος της ομάδας χρησιμοποιεί τις σειρές μεσαίας γραμμής και επίθεσης. Σε άτυπους αγώνες, τρεις ή τέσσερις παίκτες ανά ομάδα είναι επίσης σύνηθες.
Επιτρέπεται η περιστροφή της μπάλας ενώ τοποθετείται στο παιχνίδι για το πλεονέκτημα της ομάδας τοποθέτησης. Ένα γκολ που σημειώνεται μόνο με την τοποθέτηση της μπάλας στην τρύπα με περιστροφή είναι νόμιμο.
Δείτε επίσης Επεξεργασία
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ «BFA – Table Football». Britfoos.com. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2010.
- ↑ [1], "Apparatus for playing a game of table football"
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 «Foosball History». Ανακτήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2017.
- ↑ Derek Workman. «The Murky History of Foosball». Smithsonian Magazine.
Το αμερικανικό "foosball" (όπου ένας παίκτης ονομάζεται "fooser") δανείστηκε το όνομά του από τη γερμανική έκδοση, "Fußball", από όπου έφτασε στις Ηνωμένες Πολιτείες
- ↑ Johnny Rafols (writing as Johnny Lott) (Σεπτεμβρίου 2008). The Complete Book Of Foosball. ISBN 9780981471105.
- ↑ Le Soir illustré 2471: 26. November 1979.
- ↑ «History of Foosball: A Brief Lesson On Table Soccer • Foosball Revolution». 29 Αυγούστου 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Ιανουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουνίου 2022.
- ↑ «Alejandro Finisterre». The Guardian. 24 Φεβρουαρίου 2007. https://www.theguardian.com/news/2007/feb/24/guardianobituaries.spain.
- ↑ «Foosball Table Guide». foosballtableguide.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2021. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2018.
- ↑ «Welcome to the official ciCMS: Foosball League Website». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Φεβρουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουνίου 2022.
- ↑ 11,0 11,1 «ITSF» (PDF). Table-soccer.org. 15 Ιανουαρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2010.
- ↑ «table-soccer.org». table-soccer.org. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2010.