Ερβέ Φαλτσιάνι

Γαλλο-Ιταλός μηχανικός συστημάτων και πληροφοριοδότης

Ο Ερβέ Ντάνιελ Μαρσέλ Φαλτσιάνι (γαλλικά: Hervé Daniel Marcel Falciani‎‎), (γενν. 9 Ιανουαρίου 1972) είναι Γαλλο-Ιταλός μηχανικός συστημάτων και πληροφοριοδότης, ο οποίος πιστώνεται με τη «μεγαλύτερη τραπεζική διαρροή στην ιστορία».[1] Το 2008, ο Φαλτσιάνι άρχισε να συνεργάζεται με πολλά ευρωπαϊκά έθνη παρέχοντας υποτιθέμενες παράνομες κλεμμένες πληροφορίες [2][3] που αφορούσαν περισσότερους από 130.000 ύποπτους φοροφυγάδες με ελβετικούς τραπεζικούς λογαριασμούς – συγκεκριμένα αυτούς που διατηρούσαν λογαριασμούς στην ελβετική θυγατρική της HSBC, HSBC Private Bank.[4][5]

Ερβέ Φαλτσιάνι
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Hervé Falciani (Γαλλικά)
Γέννηση9  Ιανουαρίου 1972
Μόντε Κάρλο
ΚατοικίαΜαδρίτη
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά
ΣπουδέςSophia Antipolis
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταεπιστήμονας υπολογιστών
ΕργοδότηςThe Hongkong and Shanghai Banking Corporation Limited (από 2000)
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαX Party
Ποινική κατάσταση
Κατηγορίες εγκλήματοςκατασκοπεία
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Φαλτσιάνι είναι το πρόσωπο πίσω από τη περίφημη «Λίστα Λαγκάρντ», η οποία είναι μια λίστα πελατών της HSBC που φέρεται να χρησιμοποίησαν την τράπεζα για να φοροδιαφύγουν και να ξεπλύνουν χρήματα που διέρρευσε ο Φαλτσιάνι στην πρώην υπουργό Οικονομικών της Γαλλίας Κριστίν Λαγκάρντ, η οποία επί του παρόντος είναι η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Η Λαγκάρντ, με τη σειρά της, την έστειλε σε κυβερνήσεις των οποίων οι πολίτες ήταν σε αυτή τη λίστα.[6] Στις 11 Δεκεμβρίου 2014, ο Φαλτσιάνι κατηγορήθηκε ερήμην από την ελβετική ομοσπονδιακή κυβέρνηση για παραβίαση της νομοθεσίας περί τραπεζικού απορρήτου της χώρας και για βιομηχανική κατασκοπεία. Το κατηγορητήριο ανέφερε ότι ο Φαλτσιάνι υπέκλεψε πληροφορίες από τα γραφεία της HSBC στη Γενεύη και τις παρέδωσε στις φορολογικές αρχές στη Γαλλία. Η HSBC είχε κατηγορηθεί στη Γαλλία για ξέπλυμα βρώμικου χρήματος τον Νοέμβριο του 2014.[7] Τον Νοέμβριο του 2015, το ομοσπονδιακό δικαστήριο της Ελβετίας καταδίκασε τον Φαλτσιάνι σε πέντε χρόνια φυλάκιση – τη "μεγαλύτερη ποινή που ζήτησε ποτέ το δημόσιο υπουργείο της συνομοσπονδίας σε υπόθεση κλοπής τραπεζικών δεδομένων". Ο Φαλτσιάνι κατηγορήθηκε για "επιβαρυμένη οικονομική κατασκοπεία, κλοπή δεδομένων και παραβίαση του εμπορικού και τραπεζικού απορρήτου".[8]

Ο Ερβέ Φαλτσιάνι σε συνέντευξη το 2013

Ιστορικό Επεξεργασία

Μετά τις σπούδες του στο τεχνολογικό πάρκο Sophia Antipolis, ο Φαλτσιάνι έγινε μηχανικός υπολογιστών στο ελβετικό υποκατάστημα της HSBC μεταξύ 2001 και 2008. [9] Το 2006, ανέλαβε να αναδιοργανώσει τη βάση δεδομένων του οργανισμού για να βελτιώσει την ασφάλειά του.[10]Ο Φαλτσιάνι ανέφερε ότι συνειδητοποίησε ότι ο τρόπος διαχείρισης των δεδομένων στην HSBC ενθάρρυνε τη φοροδιαφυγή και πρότεινε ένα νέο σύστημα, το οποίο απορρίφθηκε από τους ανωτέρους του.[11]

Μετά την αντίδραση της HSBC και δεδομένου ότι ο ίδιος πίστευε ότι «πρόκειται για συστηματική παραβίαση των θεμελιωδών δικαιωμάτων των πολιτών με την αφαίρεση κεφαλαίων που θα έπρεπε να διατεθούν για το γενικό συμφέρον», επί δύο χρόνια ο Φαλτσιάνι συγκέντρωνε στοιχεία για πιθανή φορολογική απάτη που αφορούσε 130.000 άτομα. Ο Φαλτσιάνι προσπάθησε να διαθέσει τις πληροφορίες στις ελβετικές δικαστικές αρχές, αλλά δεν τα κατάφερε. Αυτός ο ισχυρισμός επιβεβαιώθηκε από τους Γάλλους εισαγγελείς.[12] Το 2008, ο Φαλτσιάνι έκανε ένα ταξίδι στη Βηρυτό και, χρησιμοποιώντας ψεύτικη ταυτότητα, προσπάθησε να πουλήσει προσωπικά στοιχεία πελατών από μια ελβετική τράπεζα στην Bank Audi. Ο Φαλτσιάνι ισχυρίζεται ότι το έκανε αυτό για να ενεργοποιήσει σκόπιμα ένα εσωτερικό σύστημα συναγερμού που διατίθεται στην Ελβετική Ένωση Τραπεζών, και το οποίο παρακολουθεί η αστυνομία. Η κίνηση του αυτή θα επιτρέπε στους ελβετούς εισαγγελείς να ενημερωθούν για τις εγκληματικές δραστηριότητες της HSBC. Στη δίωξή τους, ωστόσο, εναντίον του, οι ελβετικές αρχές ισχυρίστηκαν ότι πήγε στη Βηρυτό με σκοπό να πουλήσει τα δεδομένα για κέρδος. Και στις δύο περιπτώσεις, σήμανε συναγερμός αφού μια γυναίκα ανέφερε ότι ένας άνδρας που αποκαλούσε τον εαυτό του Ρούμπεν αλ-Τσιντιάκ είχε προσπαθήσει να της πουλήσει τα προσωπικά δεδομένα.[13] Ο Φαλτσιάνι αναφέρει ότι πλήρωσε για τα αεροπορικά εισιτήρια από τον δικό του λογαριασμό στην HSBC ώστε οι αρχές να μπορούν να τον παρακολουθήσουν.[11]

Στις 22 Δεκεμβρίου 2008, ο Φαλτσιάνι συνελήφθη, ανακρίθηκε και αφέθηκε ελεύθερος. [11][14][15] Στη συνέχεια ταξίδεψε στη Γαλλία όπου συνελήφθη τον Ιανουάριο του 2009, αναγκάζοντας το ελβετικό δικαστικό σώμα να εκδώσει διεθνές ένταλμα για την σύλληψη του. Η Ελβετία κάλεσε τη Γαλλία να ερευνήσει το σπίτι του και να κατασχέσει το φορητό υπολογιστή που χρησιμοποιήθηκε για την αποστολή των αρχείων. Καθώς έψαξε τη διεύθυνση, ο εισαγγελέας της Νίκαιας, Ερίκ ντε Μοντγκολφιέρ, [16] ξεκίνησε τη δική του έρευνα, όχι εναντίον του Φαλτσιάνι, αλλά εναντίον αυτών που εμφανίζονται στη λίστα. Η αποκαλούμενη "λίστα Φαλτσιάνι" παραμένει στη Γαλλία μέχρι σήμερα. Μια διεθνής συνεργασία ξεκίνησε με διάφορες δικαστικές αρχές και παραμένει σε εξέλιξη. Η λίστα Φαλτσιάνι δημιούργησε ένα διπλωματικό επεισόδιο μεταξύ Ελβετίας και Γαλλίας, με την τελευταία να συμφώνησε στην επιστροφή των δεδομένων, αλλά μόνο αφού είχαν εξεταστεί. Στη συνέχεια ο Φαλτσιάνι κατέφυγε στην Ισπανία μετά από συμβουλή της αμερικανικής κυβέρνησης, όπου κατά την άφιξή του, συνελήφθη στη Βαρκελώνη τον Ιούλιο του 2012, λόγω του ελβετικού διεθνούς εντάλματος.[17]

Ο Φαλτσιάνι φυλακίστηκε στη φυλακή Βαλντεμόρο της Μαδρίτης, περιμένοντας το Ανώτατο δικαστήριο της χώρας να αποφασίσει για την έκδοσή του στην Ελβετία. Στις 18 Δεκεμβρίου 2012, η ​​Ανώτατο δικαστήριο τον απελευθέρωσε προσωρινά.[10] Μετά από αυτό ο Φαλτσιάνι κρύφτηκε στην Ισπανία κάτω από ένα σύστημα μέγιστης προστασίας ασφαλείας που χρηματοδοτείται από τον ΟΗΕ. [18] Τελικά, στις 8 Μαΐου 2013, ο Φαλτσιάνι αφέθηκε ελεύθερος.[19] Το ισπανικό Ανώτατο δικαστήριο, δεδομένης της συνεχιζόμενης συνεργασίας μεταξύ ισπανικών και γαλλικών δικαστηρίων, αποφάσισε να μην εκδώσει τον Φαλτσιάνι, για τον λόγο ότι είχε παράσχει πληροφορίες ενδεικτικές για σοβαρή παράτυπη ύποπτη δραστηριότητα και για παράνομες και ποινικές παραβάσεις. Κατόπιν αφέθηκε ελεύθερος επειδή στην Ισπανία δεν υπάρχει νομική έννοια του τραπεζικού απορρήτου και τα εμπορικά μυστικά της τεχνολογίας των πληροφοριών δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την απόκρυψη παράνομων δραστηριοτήτων.[20] Τον Απρίλιο του 2014, ο Φαλτσιάνι κλήθηκε να βοηθήσει την ομοσπονδιακή φορολογική υπηρεσία της Αργεντινής στον αγώνα κατά του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος.[21]

Ο Φαλτσιάνι δημοσίευσε ένα βιβλίο για την εμπειρία του στο σκάνδαλο της HSBC με το όνομα "Séisme sur la planète finance" (γαλλ.:σεισμός στο χρηματοοικονομικό του πλανήτη) που δημοσιεύτηκε τον Απρίλιο του 2015.[22] Έζησε στο Παρίσι για ένα διάστημα,[13] αλλά συνέχισε να συνεργάζεται με τις ισπανικές αρχές, και ήταν υποψήφιος στις ισπανικές εκλογές για το κόμμα X Party κατά της διαφθοράς. Τον Απρίλιο του 2018 συνελήφθη ξανά στη Μαδρίτη [23] και αφέθηκε ξανά ελεύθερος τον Σεπτέμβριο, αφού ένα ισπανικό ανώτατο δικαστήριο απέρριψε το αίτημα έκδοσης με το επιχείρημα ότι ο ισπανικός νομικός κώδικας δεν αναγνωρίζει «επιβαρυμένη οικονομική κατασκοπεία».[24]

Πολιτική δραστηριότητα Επεξεργασία

Ο Ερβέ Φαλτσιάνι ήταν πρώτος στην εκλογική λίστα του νέου ισπανικού πολιτικού κόμματος Citizen Network X Party για τις ευρωεκλογές του 2014 [25] και εξελέγη από πολίτες στο Διαδίκτυο μέσω ανοιχτών καταλόγων.[26][27][28][29][30] Ωστόσο το Citizen Network X δεν έλαβε καμία έδρα. Τον Φεβρουάριο του 2015, ανακοινώθηκε ότι ο Φαλτσιάνι θα συνεργαστεί με το ισπανικό κόμμα Podemos για τη σύνταξη μέτρων κατά της φοροδιαφυγής για το πολιτικό πρόγραμμα του κόμματος.[31][32]

Αμφισβήτηση Επεξεργασία

Ο Φαλτσιάνι ισχυρίζεται ότι απήχθη από πράκτορες της ισραηλινής Μοσάντ στη Γενεύη, οι οποίοι αναζητούσαν πληροφορίες για πελάτες τραπεζών οι οποίοι διατηρούσαν δεσμούς της Χεζμπολάχ.[33]

Ο Φαλτσιάνι ισχυρίζεται ότι τα κίνητρά του είναι να αποκαλύψει τους φοροφυγάδες που διατηρούν καταθέσεις στην Ελβετία στις φορολογικές αρχές άλλων χωρών. [34] Η θέση της HSBC είναι ότι ο Φαλτσιάνι δεν είναι πληροφοριοδότης, και ότι αντίθετα προσπάθησε να πουλήσει τα κλεμμένα δεδομένα και άρχισε να συνεργάζεται με τις αρχές μόνο αφότου φυλακίστηκε στην Ισπανία. [34]Σχετικά με αυτόν τον ισχυρισμό, το ανώτατο δικαστήριο στην Ισπανία, δήλωσε ότι "αυτό το γεγονός":

«εμφανίζεται κάπως μπερδεμένο και ασυνεπές με την πραγματική ιστορία που εξετάζουμε, η οποία όντως φαίνεται να είναι αντικειμενικά συγκεκριμένα επεισόδια παροχής πληροφοριών και αποτελεσματικής συνεργασίας με αρχές άλλων κρατών, γεγονός που υποδηλώνει την αποφασιστική στάση του Φαλτσιάνι και όχι κάποιο οικονομικό κίνητρο».[35]

Ποινική δίωξη Επεξεργασία

Ο Φαλτσιάνι κατηγορήθηκε από την Ελβετία στις 11 Δεκεμβρίου 2014, για παραβίαση της νομοθεσίας περί τραπεζικού απορρήτου της χώρας και για βιομηχανική κατασκοπεία. Ο Φαλτσιάνι (ο οποίος δεν κατονομάστηκε στο κατηγορητήριο, όπως συνηθίζεται στην Ελβετία) κατηγορήθηκε για κλοπή πληροφοριών από τα γραφεία της HSBC στη Γενεύη και τη διαβίβασή τους στις γαλλικές φορολογικές αρχές. Οι Ελβετοί εισαγγελείς δήλωσαν πρόθυμοι να δικάσουν τον Φαλτσιάνι ερήμην για τα υποτιθέμενα εγκλήματά του.[7] Έναν μήνα πριν από την απαγγελία των κατηγοριών, η Γαλλία είχε κατηγορήσει την HSBC για ξέπλυμα μαύρου χρήματος. Ο Φαλτσιάνι είχε προσφέρει επίσης τις υπηρεσίες του στην κυβέρνηση της Ινδίας, η οποία διερευνούσε το ξέπλυμα χρήματος που διακινήθηκε μέσω της HSBC. Η ελβετική κυβέρνηση είχε αρνηθεί να βοηθήσει την ινδική κυβέρνηση στην έρευνά της για ινδούς πολίτες που εμπλέκονταν σε φοροδιαφυγή με τη βάση ότι οι πληροφορίες που περιγράφουν λεπτομερώς την υποτιθέμενη παράβαση της HSBC είχαν κλαπεί.[36]

Σε συνέντευξή του στο ινδικό τηλεοπτικό δίκτυο NDTV , ο Φαλτσιάνι ανέφερε ότι η Ελβετία του απήγγειλε κατηγορίες ως μέρος μιας «ατζέντας» για να φιμώσει καταγγέλλοντες όπως ο ίδιος που έχουν αποκαλύψει τη διαφθορά στον ελβετικό τραπεζικό κλάδο.[36]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Leigh, David· Ball, James· Garside, Juliette· Pegg, David (8 Φεβρουαρίου 2015). «HSBC files show how Swiss bank helped clients dodge taxes and hide millions: Data in massive cache of leaked secret bank account files lifts lid on questionable practices at subsidiary of one of world's biggest financial institutions». The Guardian. Ανακτήθηκε στις 27 Νοεμβρίου 2015. 
  2. «BBC News - HSBC admits huge Swiss bank data theft». bbc.co.uk. 11 March 2010. http://news.bbc.co.uk/2/hi/business/8562381.stm. 
  3. «Whistleblower? Thief? Hero? Introducing the Source of the Data that Shook HSBC». International Consortium of Investigative Journalists. 
  4. «Ex-HSBC worker says US told him to flee to Spain». AFP. 21 Απριλίου 2013. 
  5. Brigitte Alepin Bill Gates, Pay Your Fair Share of Taxes...Like We Do! - 2012 p. 66 "The HSBC-2010 and Liechtenstein-2008 affairs are examples. In the HSBC-2010 affair, Hervé Falciani, a former bank executive with HSBC in Geneva, was arrested by the Swiss police on suspicion of data smuggling. He took refuge in France ..."
  6. «HSBC man who passed clients' details to tax investigators escapes extradition». The Guardian. Associated Press. 8 Μαΐου 2013. Ανακτήθηκε στις 11 Ιανουαρίου 2015. 
  7. 7,0 7,1 Miller, Hugo (11 Δεκεμβρίου 2014). «Ex-HSBC Employee Falciani Said Indicted on Data Theft». Bloomberg. Ανακτήθηκε στις 11 Ιανουαρίου 2015. 
  8. Garside, Juliette (27 Νοεμβρίου 2015). «HSBC whistleblower jailed for five years over biggest leak in banking history». The Guardian. Ανακτήθηκε στις 27 Νοεμβρίου 2015. 
  9. Romero, José Manuel (25 March 2013). «La 'lista Falciani' conduce hasta Gürtel» (στα Spanish). EL PAÍS (Ediciones El País). http://politica.elpais.com/politica/2013/03/24/actualidad/1364150299_615917.html#sumario_2. Ανακτήθηκε στις 15 February 2015. 
  10. 10,0 10,1 Sánchez, Juan Luis (18 Δεκεμβρίου 2012). «¿Quién es Falciani? ¿Qué sabe Falciani?» [Who is Falciani? What does Falciani know?]. eldiario.es (στα Spanish). Ανακτήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2015. 
  11. 11,0 11,1 11,2 Pérez, Fernando J. (15 April 2013). «Falciani robó los datos de la banca suiza tras ver sus actuaciones "escandalosas"» (στα Ισπανικά). EL PAÍS (Ediciones El País). http://politica.elpais.com/politica/2013/04/15/actualidad/1366013998_617805.html. Ανακτήθηκε στις 15 February 2015. 
  12. 20Minutos (15 Απριλίου 2013). «Falciani colaboró con varias Justicias europeas con datos que llenarían "un tren de mercancías"». 20minutos.es - Últimas Noticias. 
  13. 13,0 13,1 Keefe, Patrick Radden. «The Bank Robber». The New Yorker. http://www.newyorker.com/magazine/2016/05/30/herve-falcianis-great-swiss-bank-heist. Ανακτήθηκε στις 27 May 2016. 
  14. «Todo lo que siempre quiso saber sobre Hervé Falciani». partidox.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 10 Απριλίου 2014. 
  15. «Falciani: "En HSBC Suiza vi actuaciones escandalosas"». Expansion. 15 Απριλίου 2013. 
  16. Altozano, Manuel (21 April 2013). «Hervé Falciani: "Estados Unidos me avisó: Ve a España, tu vida corre peligro"» (στα Ισπανικά). EL PAÍS (Ediciones El País). http://politica.elpais.com/politica/2013/04/19/actualidad/1366401771_131857.html. Ανακτήθηκε στις 15 February 2015. 
  17. «Arrestado el exempleado de HSBC acusado de robar datos secretos» (στα Ισπανικά). EL PAÍS (Ediciones El País). 24 July 2012. http://economia.elpais.com/economia/2012/07/24/actualidad/1343140635_947863.html. Ανακτήθηκε στις 15 February 2015. 
  18. «Falciani y el Estado español: paradigma de la corrupción estructural». eldiario.es. 13 Ιουνίου 2013. 
  19. «Falciani cifra en 200.000 millones el dinero que se evade en impuestos». eldiario.es. 25 Νοεμβρίου 2013. 
  20. Pérez, Fernando J. (8 May 2013). «La Audiencia Nacional rechaza la extradición de Falciani a Suiza» (στα Ισπανικά). EL PAÍS (Ediciones El País). http://politica.elpais.com/politica/2013/05/08/actualidad/1368011173_885224.html. Ανακτήθηκε στις 15 February 2015. 
  21. «Se puede frenar la salida de dinero negro de Argentina» [It can slow down the exit of black money from Argentina]. ambito.com (στα Ισπανικά). 22 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2015. 
  22. Delahousse, Mathieu. «"SwissLeaks" : un polar signé Hervé Falciani». L'Observateur. http://tempsreel.nouvelobs.com/justice/20150410.OBS6911/swissleaks-un-polar-signe-herve-falciani.html. Ανακτήθηκε στις 27 May 2016. 
  23. Badcock, James (May 14, 2018). «Why HSBC whistleblower fears for his freedom». BBC News. https://www.bbc.com/news/world-europe-44029158. Ανακτήθηκε στις August 10, 2019. 
  24. Spain rejects extraditing HSBC whistleblower to Switzerland The Guardian, 2018
  25. Jonathan Blitzer. «Democracy. Period». The New York Times. 
  26. «Falciani tirará del equipo del Partido X en las europeas». publico.es. 
  27. «El número dos de las primarias del Partido X cede su puesto a Simona Levi». eldiario.es. 31 Μαρτίου 2014. 
  28. «Partido X, Partido del Futuro». partidox.org. 
  29. «Hervé Falciani, un Indigné aux européennes». liberation.fr. 
  30. «Elections: Falciani tête de liste aux Européennes en Espagne - News Monde: Europe - tdg.ch». tdg.ch/. http://www.tdg.ch/monde/europe/falciani-tete-liste-europeennes-espagne/story/13093500. 
  31. «Hervé Falciani colaborará con Podemos para luchar contra la evasión fiscal». El Confidencial. 9 Φεβρουαρίου 2015. 
  32. «Falciani ficha por Podemos». http://www.eldiario.es/economia/Falciani-comienza-trabajar-Podemos-proponer_0_354864739.html. 
  33. Carvajal, Doreen; Minder, Raphael (8 August 2013). «A Fugitive with a Cause». New York Times. https://www.nytimes.com/2013/08/09/business/global/a-whistle-blower-who-can-name-names-of-swiss-bank-account-holders.html. Ανακτήθηκε στις 8 August 2013. 
  34. 34,0 34,1 M.V., The fall-out from Falciani, Schumpeter Business and management blog, The Economist, 16 October 2013
  35. Carreño, Belén (8 May 2013). «Falciani, libre» (στα Ισπανικά). http://www.eldiario.es/economia/Falciani-libre_0_130187276.html. Ανακτήθηκε στις 15 February 2015. 
  36. 36,0 36,1 Tiwari, Noopur. «Black Money Whistleblower Herve Falciani Alleges 'Agenda' in Indictment by Switzerland». NDTV. Ανακτήθηκε στις 11 Ιανουαρίου 2015. 

Περαιτέρω ανάγνωση Επεξεργασία