Ο Ευστράτιος (1050 - 1120) ήταν λόγιος κληρικός του 12ου αιώνα και μαθητής του Ιωάννου του Ιταλού, ο οποίος διετέλεσε Μητροπολίτης Νικαίας.

Ευστράτιος ο Νικαίας
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1050 (περίπου)[1]
ΘάνατοςΔεκαετία του 1120[2]
Χώρα πολιτογράφησηςΒυζαντινή Αυτοκρατορία
ΘρησκείαΑνατολικός Ορθόδοξος Χριστιανισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςμεσαιωνική ελληνική γλώσσα
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταιερέας
φιλόσοφος
θεολόγος
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαμητροπολίτης

Ο Ευστράτιος Νίκαιας άκμασε επί Αυτοκράτορα Αλεξίου του Κομνηνού, περί το 1110. Έγραψε υπομνήματα στα συγγράμματα του Αριστοτέλη, τα οποία χρησιμοποίησαν στη Δύση οι σχολαστικοί θεολόγοι Αλβέρτος ο Μέγας και ο Θωμάς ο Ακινάτης ενώ τον 19ο αιώνα κρίθηκαν με εξαιρετικούς επαίνους από τον Σλάιερμαχερ (Schleiermacher) στην Ακαδημία του Βερολίνου[3]. Έγραψε κατά των καινοτομιών των Λατίνων, και αντίγραφα των έργων του φυλάγονται στη βιβλιοθήκη της Ιεράς Συνόδου στη Μόσχα υπό τους αριθμούς 208, 353, 355.

Μια δήλωσή του που δεν προοριζόταν να τεθεί σε κυκλοφορία περί της ανθρώπινης φύσης του Ιησού Χριστού τον οδήγησε σε παραπομπή σε δίκη ενώπιον της Συνόδου το 1117, ενώπιον της οποίας δήλωσε μετάνοια και του επεβλήθη απαγόρευση να συγγράφει θεολογικές πραγματείες[4].

Έργα του είναι:

  • Λόγους προς τους λέγοντας, ότι εκ του Πατρός και εκ του Υιού το Πνεύμα το άγιον εκπορεύεται, κατασκευάζων ότι εκ του πατρός δια του Υιού, ουχί δε και εκ του Υιού το Πνεύμα το άγιον εκπορεύεται
  • Λόγος δεύτερος περί του αγίου Πνεύματος
  • Έκθεσις της γεγονυίας διαλέξεως προς τον αρχιεπίσκοπον Μεδιολάνων περί της του παναγίου Πνεύματος εκπορεύσεως
  • Λόγος προς Λατίνους περί των προσφερομένων αζύμων, άτε καρά τους θείους κανόνας ταύτα ποιούνται
  • Λόγος έτερος περί του αγίου Πνεύματος, μετά τούτον δε και η παρ' αυτού αντίρρησις κατά των προλεχθέντων τω Μεδιολάνων περί της εκ του Υιού εκπορεύσεως του αγίου Πνεύματος
  • Λόγος αντιρρητικός προς τα προσφερόμενα παρά του Μεδιολάνων περί της εκ του Πατρός και εκ του Υιού του Πνεύματος εκπορεύσεως
  • Λόγος τρίτος περί του αυτού προς τον αυτόν
  • Λόγος δεύτερος περί των αζύμων

Ο Αλλάτιος αναφέρει και άλλα δύο πονήματα του Ευστρατίου περί της εκπορεύσεως του αγίου Πνεύματος.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 Ανακτήθηκε στις 2  Ιουνίου 2021.
  2. Ανακτήθηκε στις 2  Ιουνίου 2021.
  3. Γεωργούλης, Κωνσταντίνος Δ. (2007). Ιστορία της Ελληνικής Φιλοσοφίας. Αθήνα: Παπαδήμας. σελ. 771. 
  4. Στεφανίδης, Βασίλειος Κ. (1998). Εκκλησιαστική Ιστορία, 3η εκδ. Αθήνα: Παπαδημητρίου. σελ. 424. 

Πηγές Επεξεργασία

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • Παπαδοπούλου-Χατζηλαζάρου Ευρώπη, 2015, Ευστράτιος Νικαίας. λόγιος επίσκοπος του 12ου αιώνα, ο βίος και η εργογραφία του, Ostracon Publishing p.c. Θεσσαλονίκη 434 σελ.