Ζεύγμα
Συντεταγμένες: 37°03.5′N 37°51.95′E / 37.0583°N 37.86583°E
| Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Η Σελεύκεια η επί του Ζεύγματος ή Σελεύκεια η προς Ευφράτη ή απλώς Ζεύγμα (αρχαία ελληνικά: Ζεῦγμα) ήταν αρχαία ελληνιστική πόλη στη σημερινή νοτιοανατολική Τουρκία. Η περιοχή εκείνη την εποχή ήταν τμήμα της Άνω Συρίας, ανήκε στο βασίλειο των Σελευκιδών και για ένα διάστημα στο βασίλειο της Κομμαγηνής. Το 80% του αρχαιολογικού χώρου βρίσκεται από το 2000 βυθισμένο στην τεχνητή λίμνη που σχηματίστηκε από το φράγμα του Μπιρετσίκ[1].
| Ζεύγμα | |
|---|---|
 | |
  Ζεύγμα | |
| Χώρα | Τουρκία |
| Διοικητική υπαγωγή | Επαρχία Γκαζιαντέπ |
| Ίδρυση | 3ος αιώνας π.Χ. |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ιστορία Επεξεργασία
Ιδρύθηκε το 300 π.Χ. από τον Σέλευκο Α΄ τον Νικάτορα στη δυτική όχθη του Ευφράτη αλλά η κατοίκηση στην περιοχή ξεκινά από τη νεολιθική εποχή. Στην ακμή της έφτανε τους 25.000 κατοίκους. Το όνομά της το οφείλει στη γέφυρα με λέμβους που κατασκευάστηκε στην πόλη από τον Σέλευκο, ώσπου ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Τραϊανός έκτισε νέα, λίθινη. Απέναντι από τη Σελεύκεια, στην άλλη όχθη του Ευφράτη, υπήρχε μια άλλη ελληνιστική πόλη, η Απάμεια. Εδώ παντρεύτηκε ο Αντίοχος Γ' ο Μέγας ενώ η πόλη χρησιμοποιήθηκε ως πέρασμα για τον στρατό των Σελευκιδών στις εκστρατείες τους στη Παρθία και στη Βακτριανή. Τον 1ο αιώνα π.Χ. ο βασιλιάς της Αρμενίας Τιγράνης ο Μέγας φυλάκισε και σκότωσε, στην ακρόπολη που βρισκόταν στη Σελεύκεια, την Κλεοπάτρα Σελήνη.
Τον 1ο π.Χ. αιώνα το Ζεύγμα έγινε τμήμα της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Την ίδια εποχή οι Πάρθοι κατέλαβαν την Απάμεια. Έτσι το ο Ευφράτης με το Ζεύγμα έγιναν σύνορο της αυτοκρατορίας. Η πόλη γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη ενώ έγινε και έδρα της 5ης Σκυθικής λεγεώνας (Legio IV Scythica) που παρέμεινε εκεί μέχρι το 252 μ.Χ., όταν ο ρωμαϊκός στρατός ηττήθηκε από τον Σαπώρ Α', στη Βαρβαλισσό.
Το Ζεύγμα πέρασε στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία και διατηρήθηκε στην επικράτειά της έως το 637 μ.Χ. όταν καταλήφθηκε και λεηλατήθηκε από τους Άραβες. Μετά η πόλη σταδιακά εγκαταλείφθηκε.
Ανασκαφές Επεξεργασία
Οι πρώτες ανασκαφικές έρευνες πραγματοποιήθηκαν από τον Τόμας Έντουαρντ Λόρενς το 1917 και συνεχίστηκαν το 1970 από τον Τζον Βάγκνερ. Από το 1990 οι έρευνες συνεχίστηκαν με εντατικούς ρυθμούς, λόγω της ανόδου του νερού. Ανασκάφτηκε σχεδόν το μεγαλύτερο τμήμα της πόλης.
Κοντά στο Ζεύγμα έχουν ανευρεθεί θέσεις της νεολιθικής εποχής. Επίσης βρέθηκαν πολλά ψηφιδωτά της ελληνιστικής και ρωμαϊκής εποχής με θέματα από την ελληνική μυθολογία, όπως ο Ωκεανός με την Τηθύ, ο Δαίδαλος με τον Ίκαρο, ο Αχιλλέας στην αυλή του βασιλιά Λυκομήδη, και ο Διόνυσος με την Αριάδνη.[2] Ακόμη, βρέθηκαν τοιχογραφίες, νομίσματα, κεραμικές σφραγίδες, αγάλματα και εκατοντάδες κινητά ευρήματα.
Στη δεκαετία του 2010 οι ανασκαφές συνεχίζονται με ευρήματα όπως μωσαϊκά της ρωμαϊκής εποχής.[3]
Τα αρχαιολογικά ευρήματα μεταφέρθηκαν στο αρχαιολογικό μουσείο της πόλης Γκαζίαντεπ.
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ «in.gr Ειδήσεις». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Απριλίου 2005. Ανακτήθηκε στις 14 Απριλίου 2009.
- ↑ Staff, News (28 Νοεμβρίου 2014). «Stunning Mosaics Uncovered in Ancient City of Zeugma | Sci.News». Sci.News: Breaking Science News (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 13 Φεβρουαρίου 2024.
- ↑ JARRETT A. LOBELL, "New Mosaics at Zeugma", Archaeology Magazine, 2015
Πηγές Επεξεργασία
- Περιοδικό CORPUS Αρχαιολογία Ιστορία των Πολιτισμών, Τεύχος 28, Ιούνιος 2001.
- [...] πρῶτος δὲ Εὐφράτην γεφυρώσας ποταμόν· Ζεῦγμά τε ὠνομάσθη πόλις καθ´ ὅ τι ἐζεύχθη τῆς χώρας ὁ Εὐφράτης,[...] Παυσανία Φωκικά, Λοκρών Οζόλων [10.28]
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Zeugma στο Wikimedia Commons