Θεόδωρος Σβετοσλάβ
| Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Ο Θεόδωρος-Σβετοσλάβ (Теодор Светосла̀в Тѐртер, 1270 - 1322) από τον Οίκο των Τέρτερ ήταν τσάρος της Βουλγαρίας από το 1300 έως το 1321. Η ημερομηνία γέννησής του είναι άγνωστη. Ήταν γιος του τσάρου Γεωργίου Τέρτερ Α΄ και της πρώτης συζύγου του Μαρίας· μικρός είχε αρραβωνιαστεί για διπλωματική συμμαχία τη μικρή κόρη του Ιωάννη Α΄ Αγγέλου της Θεσσαλίας. Η νύφη έφτασε στο Τάρνοβο, αρραβωνιάστηκαν, αλλά δεν πρόλαβε να γίνει ο γάμος, καθώς στάλθηκε με τη μητέρα του Μαρία ως όμηρος στην Κωνσταντινούπολη.
| Θεόδωρος Σβετοσλάβ | |
|---|---|
 | |
τσάρος της Βουλγαρίας | |
| Περίοδος | 1300 - 1321 |
| Προκάτοχος | Τσάκα |
| Διάδοχος | Γεώργιος Β΄ |
| Γέννηση | περ. 1270 |
| Θάνατος | 1322 (52 ετών) |
| Σύζυγος | Ευφροσύνη Θεοδώρα Παλαιολογίνα |
| Επίγονοι | Γεώργιος Β΄ |
| Οίκος | Τέρτερ |
| Πατέρας | Γεώργιος Α΄ |
| Μητέρα | Μαρία |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
Το 1284 θα επέστρεφε στο Τάρνοβο μετά από συνθήκη του πατέρα του με τον Ανδρόνικο Β' Παλαιολόγο. Η ίδια συνθήκη απαιτούσε να λυθεί ο αρραβώνας του με τη μικρή Θεσσαλή πριγκίπισσα, η οποία στάλθηκε όμηρος στην Κωνσταντινούπολη. Ο πατριάρχης της Βουλγαρίας Ιννοκέντιος Γ' έφτασε στη Βασιλεύουσα να ρυθμίσει το θέμα της απελευθέρωσής του, την εποχή που εικάζεται ότι είχε δεσμό με την κόρη του Θεόδωρου Συναδηνού. Στάλθηκε πίσω στον πατέρα του, που τον κήρυξε συγκυβερνήτη κόβοντας νομίσματα.
Αμέσως μετά την επιδρομή του Νογκάι Χαν κατέληξε όμηρος των Μογγόλων, ενώ η αδελφή του Έλενα παντρεύτηκε τον Τσάκα, γιο του Μογγόλου ηγέτη. Βρισκόταν στην αφάνεια ως το 1299, όταν συνόδευσε τον Χάκα στην επίθεσή του εναντίον της Βουλγαρίας. Ο Ιβάν Ασέν Γ΄ δραπέτευσε από το Τάρνοβο και ο Θεόδωρος Σβετοσλάβ προσπάθησε να πείσει τη Βουλγαρική αριστοκρατία να δεχτεί για βασιλιά τον Χάκα. Τότε έφτασαν οι ορδές του επικίνδυνου Μογγόλου ηγέτη Τόκτα, που είχε βάλει στόχο την εξουδετέρωση του Χάκα. Ο Θεόδωρος-Σβετοσλάβ αμέσως οργάνωσε σκευωρία που ανέτρεψε, φυλάκισε, και αποκεφάλισε τον Χάκα στέλνοντας την κεφαλή του σαν έπαθλο στον Τόκτα (1300). Ο Θεόδωρος-Σβετοσλάβ έγινε αμέσως βασιλιάς, ενώ ο Μογγόλος ηγέτης απέσυρε τα στρατεύματά του από τα Βουλγαρικά εδάφη.
Πολεμικά γεγονότα με Βυζάντιο Επεξεργασία
Η βασιλεία του Θεόδωρου-Σβετοσλάβ είναι συνδεδεμένη με προσωρινή ανάκαμψη της Βουλγαρικής παρακμής, ανάκτηση των Θρακικών περιοχών από το Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία από την εποχή του Ιβάιλο, άνθιση του πληθυσμού των επαρχιών, ενώ επίσης τερματίστηκαν και οι Μογγολικές επιδρομές.
Ταυτόχρονα ήταν σκληρός και βίαιος, επηρεασμένος εμφανώς από την περιπετειώδη νεανική ζωή του. Καταδίωξε τους αντιπάλους του με συνεχείς εκτελέσεις και έφτασε μάλιστα σε σημείο να κατηγορηθεί για προδοσία και να εκτελεστεί ο ίδιος ο σωτήρας του, ο πατριάρχης της Βουλγαρίας Ιννοκέντιος Γ΄. Οι ευγενείς ξεσηκώθηκαν και ζητούσαν πρόσωπα να τον αντικαταστήσουν, όπως ο σεβαστοκράτορας Ραδοσλάβ, αδελφός του Σμίλετς της Βουλγαρίας, που ηττήθηκε από τον Αλντιμίρ (1301), θείο του βασιλιά, στο Κραν και τον πρώην τσάρο Μιχαήλ Ασέν Β΄ (1302) που ανεπιτυχώς προσπάθησε να εισβάλλει στη Βουλγαρία με τη βοήθεια Βυζαντινού στρατού.
Αντάλλαξε τους 13 Βυζαντινούς αξιωματούχους που συνέλαβε στην αποτυχημένη αυτή Βυζαντινή εκστρατεία με τον πατέρα του Γεώργιο Α΄, ύστερα από συνεννόηση με τον Αυτοκράτορα Ανδρόνικο Β΄ Παλαιολόγο. Παίρνοντας θάρρος από τις συνεχείς επιτυχίες του, ο Θεόδωρος-Σβετοσλάβ επέκτεινε τις κατακτήσεις του στη βυζαντινή Θράκη (1303), κατακτώντας την Αγχίαλο, τη Μεσημβρία, τη Σωζόπολη και την Αγαθούπολη (1304). Η Βυζαντινή αντεπίθεση απέτυχε και ο διάδοχος Μιχαήλ Θ' Παλαιολόγος αποκρούστηκε στη μάχη του Σκαφίδα κοντά στη Σωζόπολη. Τότε οι δύο ηγεμόνες άρχισαν να ανταλλάσσουν επιθέσεις και ο καθένας κατέστρεφε τη γη του άλλου, ώσπου ο Αλνταμίρ, θείος του Θεοδώρου, άρχισε τις διαπραγματεύσεις με τους Βυζαντινούς, προκειμένου να υπογραφεί ειρήνη (1306). Στις διαπραγματεύσεις βοήθησε και ο Αλάν, προδότης των Βυζαντινών που κατέφυγε στη Βουλγαρική αυλή το 1307. Ο Θεόδωρος-Σβετοσλάβ κέρδισε τα κατακτηθέντα εδάφη και νυμφεύτηκε τη Θεοδώρα Παλαιολογίνα, κόρη του Μιχαήλ Θ΄.
Από τότε μέχρι και τον θάνατο του Θεόδωρου-Σβέτοσλαβ επικράτησε ειρήνη με όλους τους γείτονες, που συνδυάστηκε με ευημερία και έλεγχο των απομακρυσμένων περιοχών, όπως το Βιντίν. Το 1318 ο Σέρβος βασιλιάς Στέφανος-Ούρος Β΄ Μιλούτιν Νεμάνια επισκέφθηκε το Τάρνοβο για να εκφράσει την αντίθεσή του με τη συμμαχία του Θεόδωρου με τον Ανδρόνικο Γ΄ Παλαιολόγο και το διαζύγιό του με την αδελφή του Θεοδώρου, Άννα Τέρτερ.
Τα τελευταία χρόνια της ζωής του βασίλεψε σε ειρήνη και ευημερία, με μόνη πολεμική ενέργεια το 1320 τη συμμετοχή του σε δύο Μογγολικές επιδρομές κατά του Βυζαντίου. Στη διαμάχη μεταξύ των δύο Παλαιολόγων έστειλε στρατό προκειμένου να βοηθήσει τον αδελφό της συζύγου του Ανδρόνικο Γ', ελπίζοντας να έχει τη συμμαχία του, εναντίον του Ανδρονίκου Β΄.
Οικογένεια Επεξεργασία
Με την πρώτη σύζυγό του Ευφροσύνη είχε τέκνα:
- Γεώργιος Β΄, που τον διαδέχθηκε.
Από τη δεύτερη σύζυγό του Θεοδώρα Παλαιολογίνα, κόρη του Μιχαήλ Θ΄ Παλαιολόγου Αυτοκράτορα των Ρωμαίων, δεν είναι γνωστό αν είχε τέκνα.