Θωρηκτά της Ελλάδας

κατάλογος εγχειρήματος Wikimedia

Στις αρχές του 20ού αιώνα, το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό ξεκίνησε ένα πρόγραμμα επέκτασής του, για την αντιμετώπιση της ναυτικής ενίσχυσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, που ήταν ο παραδοσιακός αντίπαλος της Ελλάδας.[1][2] Οι Οθωμανοί παρήγγειλαν ένα νέο θωρηκτό τύπου Ντρέντνουτ, το θωρηκτό Ρεσεντιέ. Ως απάντηση σε αυτό, η Ελλάδα παρήγγειλε το θωρηκτό Σαλαμίς, από ένα γερμανικό ναυπηγείο. Οι Οθωμανοί εξαγόρασαν, στη συνέχεια, το πρώην θωρηκτό της Βραζιλίας Ρίο ντε Τζανέιρο, που μετονομάστηκε σε Sultân Osmân-Evvel. Η Ελλάδα απάντησε παραγγέλνοντας ένα δεύτερο θωρηκτό από τη Γαλλία, το Βασιλεύς Κωνσταντίνος, ναυπηγημένο με την ίδια σχεδίαση, όπως η γαλλική κλάση Μπριτάνια. Καθώς οι Οθωμανοί είχαν ένα σημαντικό προβάδισμα στην προμήθεια θωρηκτών, το ελληνικό Ναυτικό αγόρασε επιπλέον τα δύο παλαιά Αμερικανικά προ-Ντρέντουτ, τα Mississippi και το Αϊντάχο, ως ένα προσωρινό μέτρο αντιμετώπισης της αντίπαλης προσωρινής υπεροπλίας, τον Ιούνιο του 1914. Τα πλοία μετονομάστηκαν σε Κιλκίς και Λήμνος, αντίστοιχα.

Το Λήμνος στην Κωνσταντινούπολη το 1919

Ωστόσο, τα ελληνικά ναυτικά εξοπλιστικά σχέδια διακόπηκαν από το ξέσπασμα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, τον Αύγουστο του 1914. Συγκεκριμένα, σταμάτησαν, λόγω του πολέμου, οι ναυπηγήσεις των Βασιλεύς Κωνσταντίνος και Σαλαμίς, τον Δεκέμβριο του 1914. Ως αποτέλεσμα, τα θωρηκτά Κιλκίς και Λήμνος ήταν τα μόνα θωρηκτά που παραδόθηκαν στην Ελλάδα. Η Ελλάδα παρέμεινε ουδέτερη κατά τα τρία πρώτα χρόνια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, αν και τον Οκτώβριο του 1916, η Γαλλία κατέλαβε το ελληνικό Ναυτικό και αφόπλισε και τα δύο θωρηκτά του. Τα θωρηκτά αυτά παρέμειναν ανενεργά για το υπόλοιπο του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου. Και τα δύο πλοία επανήρθαν σε υπηρεσία, κατά τη χρονική περίοδο 19191922, κατά τη διάρκεια της Μικρασιατικής Εκστρατείας. Συνέχισαν να υπηρετούν τον ελληνικό στόλο μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1930, όταν περιορίστηκαν σε δευτερεύοντες ρόλους. Το Λήμνος έγινε πλωτό στρατόπεδο, ενώ το Κιλκίς έγινε εκπαιδευτικό πλοίο. Κατά τη γερμανική εισβολή στην Ελλάδα, τον Απρίλιο του 1941, και τα δύο πλοία δέχτηκαν επίθεση και βυθίστηκαν στη Σαλαμίνα από βομβαρδιστικά Ju 87 Stuka. Τα δύο παλιά θωρηκτά διαλύθηκαν μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Χρησιμοποιούμενη ορολογία Επεξεργασία

Κύριος οπλισμός Ο αριθμός και ο τύπος των μεγαλύτερων πυροβόλων του πλοίου.
Θωράκιση Το μέγιστο πάχος της θωρακισμένης ζώνης.
Εκτόπισμα Μάζα του νερού που το πλοίο εκτοπίζει όταν εισέρχεται στο νερό πλήρες φορτίου.
Πρώθηση Αριθμός ελίκων, τύπος συστήματος προώθησης, μέγιστη ταχύτητα, μέγιστη παραγώμενη

ισχύς, εκφρασμένη σε ιπποδύναμη.

Έναρξη συναρμολόγησης

τρόπιδας

Η ημερομηνία που η τρόπιδα του πλοίου άρχισε να συναρμολογείται
Έναρξη υπηρεσίας Η ημερομηνία που το πλοίο άρχησε να υπηρετεί το στόλο

Σαλαμίς Επεξεργασία

Κύριο λήμμα: Σαλαμίς Ι (θωρηκτό)
 
Αναπαράσταση του θωρηκτού Σαλαμίς, αν είχε ολοκληρωθεί κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και αν αναλαμβάνονταν από το Γερμανικό Αυτοκρατορικό Ναυτικό.

Αρχίζοντας από το 1911, η Οθωμανική Αυτοκρατορία, ο παραδοσιακός εχθρός της (τότε) Ελλάδας, άρχισε να εκσυγχρονίζει το Ναυτικό της. Αυτήν τη χρονιά, οι Οθωμανοί παρήγγειλαν το θωρηκτό Ρεσεντιέ, τύπου Ντρέντνοντ με εκτόπισμα 30.250 τόνους. Η επέκταση της ναυτικής ισχύος της αυτοκρατορίας απειλούσε το ναυτικό έλεγχο του Αιγαίου, που είχε ως τότε η Ελλάδα. Για το λόγο αυτό, η Ελλάδα αποφάσισε να παραγγείλει (ως αντίβαρο ισχύος) και η ίδια ένα θωρηκτό τύπου Ντρέντνοντ, με το όναμα Σαλαμίς, από ένα γερμανικό ναυπηγείο.[3] Η τρόπιδα του πλοίου άρχησε να κατασκευάζεται στις 23 Ιουλίου του 1913, ενώ το κύτος ήταν ολοκληρωμένο και έτοιμο για πλεύση στις 11 Νοεμβρίου του 1914. Όμως η έναρξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου τον Αύγουστο του 1914, διέκοψε την πλήρη ολοκλήρωση του πλοίου. Οι εργασίες σε αυτό τερματίστηκαν στις 31 Δεκεμβρίου του 1914. Τα πυροβόλα του πλοίου είχαν παραγγελθεί από τις ΗΠΑ, αλλά πουλήθηκαν από τον κατασκευαστή τους στο Βασιλικό Ναυτικό (του ΗΒ), για να εξοπλίσουν βρεττανικά θωρακισμένα πλοία κλάσης Abercrombie. Μετά το τέλος του πολέμου, το Ελληνικό Ναυτικό αρνήθηκε να δεχθεί το ημιτελές κύτος. Τελικά διαλύθηκε σε παλιοσίδερα το 1932, μετά από πολύχρονη διένεξη ανάμεσα στο Ελληνικό Ναυτικό και το γερμανικό ναυπηγείο.[4][5]

Ονομασία πλοίου Κύριος οπλισμός Θωράκιση Εκτόπισμα Propulsion Service
Laid down Commissioned Fate
Σαλαμίς 8 × 356 mm πυροβόλα[6] 250,8 mm[6] 19.500 τόνοι[6] 3 έλικες, 3 ατμοστρόβιλοι, 23 κόμβοι[6] 23 Ιουλίου 1913[6] Οι εργασίες σταμάτησαν στις 31 Δεκεμβρίου 1914, διαλύθηκε σε παλιοσίδερα το 1932[6]

Σημειώσεις και αναφορές Επεξεργασία

  1. Το Ελληνικό Ναυτικό είχε προηγουμένως παραγγείλει μια σειρά από θωρακισμένα πολεμικά, που περιλάμβαναν το Βασίλισσα Όλγα, και το Βασιλεύς Γεώργιος, που είχαν και τα δυο ναυπηγηθεί στα τέλη της δεκαετίας του 1860, καθώς και τρία (3) άλλα θωρακισμένα πολεμικά κλάσης Ύδρα, ναυπηγημἐνα από τα τέλη της δεκαετίας 1880 ως τις αρχές της δεκαετίας 1890. Όλα τα προηγούμενα συχνά αναφέρονται ως «θωρηκτά», στην ελληνική βιβλιογραφία και αρθρογραφία.Επίσης, το Αβέρωφ αναφέρεται συχνά ως «θωρηκτό», αν και επισήμως θεωρείται ως θωρακισμένο καταδρομικό.
  2. Gardiner, p. 387
  3. Sondhaus, p. 220
  4. Gardiner & Gray, p. 384
  5. Gardiner & Gray, p. 43
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 Gardiner & Gray, p. 384