Ιερός Ναός Αγίας Βαρβάρας Αττικής

ορθόδοξος ναός

Ο Ιερός Ναός Αγίας Βαρβάρας στον ομώνυμο δήμο της Αττικής υπάγεται στην κατοχή, κυριότητα και διοίκηση της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος από τις 20 Απριλίου του 1949, βάσει του υπ' αριθ. 957 Α.Ν., αν και ο δήμος της Αγίας Βαρβάρας ανήκει πλέον στην εποπτεία της Ιεράς Μητροπόλεως Νικαίας.

Ναός Αγίας Βαρβάρας Αιγάλεω
Χάρτης
Είδοςεκκλησία
Γεωγραφικές συντεταγμένες37°59′43″N 23°39′37″E
Διοικητική υπαγωγήΔήμος Αγίας Βαρβάρας Αττικής
ΤοποθεσίαΑγία Βαρβάρα Αττικής
ΧώραΕλλάδα
Προστασίαδιατηρητέο κτήριο στην Ελλάδα[1]

Αρχιτεκτονική Επεξεργασία

Ο ναός, όπως είναι σήμερα, κτίσθηκε το 1904 και είναι ρυθμού τρίκλιτης βασιλικής χωρίς τρούλο. Το μεσαίο κλίτος, το οποίο είναι χαμηλότεορο από τα άλλα δύο, τιμάται στο όνομα της Αγίας Βαρβάρας. Το δεξιό κλίτος είναι καθιερωμένο στο όνομα του αγίου μάρτυρος Φανουρίου, ενώ το αριστερό στο όνομα της Αγίας Μαύρας. Και τα δύο αυτά παρεκκλήσια εγκαινίασε ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Θεόκλητος Α΄ .

Το Άγιο Βήμα του Ναού ονομάζεται και «Εύρεσις», επειδή είναι και ο τόπος όπου βρέθηκε η εικόνα της Αγίας Βαρβάρας. Δεν υπάρχουν ιστορικές πληροφορίες για την χρονολογία ανεγέρσεως του πρώτου ναού. Λέγεται, ότι είναι λείψανο παλαιάς Μονής που διαλύθηκε και καταστράφηκε. Το μόνο αυθεντικό ιστορικό στοιχείο που υπάρχει για την ύπαρξη ναού είναι το έτος 1774 που αναγράφεται καθαρά στην τοιχογραφία της Αγίας Βαρβάρας μέσα στο Ιερό Βήμα.

Επειδή δεν συμβαίνει πάντοτε με το κτίσιμο ενός ναού να γίνει ταυτόχρονα και η αγιογράφησή του εικάζεται ότι η ύπαρξη ναού στον χώρο αυτό χρονολογείται πριν το έτος 1774. Η άγραφη παράδοση που διασώζεται μέχρι σήμερα καταθέτει ότι η ύπαρξη ναού στον χώρο αυτό είναι πλέον των 1000 ετών, όσο δηλαδή είναι και η περίφημη γειτονική Μονή Δαφνίου.

Σημερινή κατάσταση Επεξεργασία

Το μικρό εκκλησάκι που υπήρχε στον χώρο που σήμερα έχει ανεγερθεί ο ναός από την μακρόχρονη εγκατάλειψη ήταν σχεδόν χαμένο. Ήταν καλυμμένο από χώμα και πέτρες μέχρι 80 πόντους και το χρησιμοποιούσαν σαν στάνη προβάτων. Το συμπέρασμα αυτό εξάγεται από το μέγεθος της φθοράς των αγιογραφιών. Σ' αυτό οφείλεται και η διαφορά του βάθους του μεσαίου κλίτους του σημερινού ναού.

Την 1 Ιουνίου 2003 αντιπροσωπεία της Αποστολικής Διακονίας έφερε από τη Βενετία τμήμα των λειψάνων της Αγίας Βαρβάρας, τα οποία εκτίθενται στο προσκύνημα.

Η εύρεση της εικόνας Επεξεργασία

Σύμφωνα με την παράδοση η εύρεση της εικόνας έγινε ως εξής πριν 100 περίπου χρόνια από κάποιο βοσκό που χρησιμοποιούσε το μικρό ναό σαν στάβλο προβάτων. Μια νύχτα είδε στον ύπνο του μια νέα που του είπε: «Ο τόπος αυτός πού σταβλίζεις τα πρόβατά σου είναι δικός μου και να σταματήσεις να τον βεβηλώνεις». Ο βοσκός δεν έδωσε καμιά σημασία και αδιαφόρησε παντελώς. Αφού πέρασαν λίγες μέρες, άρχισε να χάνει από ένα πρόβατο κάθε μέρα. Η νέα παρουσιάζεται και πάλι στο βοσκό, στον ύπνο του, και του λέει: «Αύριο, δυο άτομα πού θα έλθουν στον τόπο αυτό, και τα συναντήσεις, να τα καλέσεις για να σκάψουν στο δεξιό μέρος προς την είσοδο». Πράγματι την επόμενη μέρα δυο γυναίκες από τον Πειραιά, η Μαριγώ Κούλα και η Αγγελική Κ. Τσαμπάτζη, ξεκίνησαν να πάνε στον τόπο εκείνο για να μαζέψουν χόρτα. Σ' αυτές τις γυναίκες ήταν φυλαγμένη η μεγάλη ευλογία να βρουν την σημερινή περίφημη, παλαιότατη και θαυματουργή εικόνα της Αγίας Βαρβάρας, διαστάσεων 37x26 εκατ., πού μέχρι σήμερα φυλάσσεται στο Προσκύνημα και αποτελεί ιερό κειμήλιο.

Μεγάλος αριθμός πιστών επισκέπτεται καθημερινά το ναό για να προσευχηθεί, ενώ μεγάλος είναι και ο αριθμός των αφιερωμάτων και των αναθημάτων, που προσφέρονται από αυτούς.

Σήμερα στο Ιερό Προσκύνημα, με την άδεια των Τεχνικών Υπηρεσιών της Εκκλησίας της Ελλάδος, την επίβλεψη της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και την συνεργασίας της Εκκλησίας με τους αρχαιολόγους, έχουν αρχίσει οι εργασίες στερέωσης και ανακαίνισης του ιερού Ναού, το καθάρισμα και η συντήρηση των ξυλόγλυπτων προσκυνηταρίων και τοιχογραφιών, πολλές από τις οποίες έχουν ιστορηθεί από τον αγιογράφο Φώτη Κόντογλου, ως και η διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου.

Ο περιβάλλων χώρος Επεξεργασία

Στην κυριότητα της Αποστολικής Διακονίας βρίσκεται και τμήμα του περιβάλλοντος χώρου του προσκυνήματος. Στο χώρο αυτό ανεγέρθηκε και τέθηκε σε λειτουργία από την 21 Νοεμβρίου 1957 τετραώροφο κτίριο στο οποίο στεγάστηκε Σχολή Διακονισσών. Σήμερα στο ανακαινισμένο πλέον κτίριο στεγάζεται το θεολογικό οικοτροφείο της Αποστολικής Διακονίας στο οποίο φιλοξενούνται φοιτητές. Το 1978 ανταποκρινόμενη σε σχετικό αίτημα του Υπουργείου Παιδείας παραχώρησε τμήμα της έκτασης αυτής προκειμένου να ανεγερθούν σχολικά κτίρια.

Πηγές Επεξεργασία

  • Το Ιερό προσκύνημα της Αγίας Βαρβάρας ομωνύμου δήμου Αττικής, Έκδοση της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, 2005.


Η αρχική έκδοση του παρόντος λήμματος βασίστηκε σε κείμενο δημοσιευμένο από την Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος. Δημοσιεύεται στη Βικιπαίδεια κατόπιν άδειας.

Συντεταγμένες: 37°59′43″N 23°39′37″E / 37.9954°N 23.6602°E / 37.9954; 23.6602