Ιωάννης Παπακώστας

Έλληνας επαναστάτης και τοπικός ευεργέτης

Ο Ιωάννης Παπακώστας, γνωστός και ως Τζον Κώστας, (Λιάς Θεσπρωτίας, 1868 - Στέλλενμπος, Νότια Αφρική, 18/10/1932) ήταν Έλληνας οπλαρχηγός και τοπικός ευεργέτης από τον Λιά Θεσπρωτίας.

Ιωάννης Παπακώστας
Ο Παπακώστας κατά το 1913.
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1868
Λιάς Θεσπρωτίας
Θάνατος18/8/1932
Στέλλενμπος
ΕθνικότηταΈλληνες[1]
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΕλληνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταστρατιωτικός
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςλοχαγός
Πόλεμοι/μάχεςΔεύτερος Πόλεμος των Μπόερς και Βαλκανικοί Πόλεμοι

Βιογραφία Επεξεργασία

Γεννήθηκε το 1868 στον Λιά της Θεσπρωτίας, που τότε βρισκόταν υπό οθωμανική κυριαρχία και ήταν γιος ιερέα. Στην ηλικία των 19 ετών μετανάστευσε ζώντας διαδοχικά σε διάφορες περιοχές (Αυστραλία, Ταγκανίκα, Τράνσβααλ[2], Νταρ ελ Σαλάμ της Αιγύπτου και Γιοχάνεσμπουργκ της Νότιας Αφρικής[3]) όπου διετέλεσε επιστάτης σε σιδηροδρομικά έργα και ιδιοκτήτης καφενείου[4]. Κατά την παραμονή του στη Νότια Αφρική συμμετείχε στον δεύτερο πόλεμο των Μπόερς ως εθελοντής στο πλευρό των επαναστατών[3][5]. Πολέμησε μεταξύ άλλων στις μάχες του Σπίον Κοπ και του Παάρντεμπεργκ όπου πιάστηκε αιχμάλωτος με αποτέλεσμα να εκτοπιστεί στη Σρι Λάνκα[5][6].

Το 1903 απελευθερώθηκε και γύρισε στη Νότια Αφρική όπου εγκαταστάθηκε στο Στέλλενμπος[2]. Το 1911 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα όπου μυήθηκε στην Ηπειρωτική Εταιρεία. Κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους του 1912-1913 διετέλεσε επικεφαλής αντάρτικης ομάδας που έδρασε στην περιοχή της Θεσπρωτίας και διακρίθηκε στις μάχες με ένοπλους σχηματισμούς Τσάμηδων που πολεμούσαν στο πλευρό της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Το επόμενο έτος ο Παπακώστας συμμετείχε στον Βορειοηπειρωτικό Αγώνα. Παράλληλα πραγματοποίησε διάφορες ευεργεσίες στον τόπο καταγωγής του.

Το 1920, μετά την ήττα της παράταξης του Ελευθέριου Βενιζέλου στις εκλογές εκείνου του έτους, επέστρεψε στη Νότια Αφρική και στο Στέλλενμπος. Πέθανε στις 18/08/1932 στο νοσοκομείο Diakones Hospital στο Κέιπ Τάουν ενώ έπασχε από χρόνιο ζαχαροδιαβήτη[2].

Για την προσφορά του ο Παπακώστας τιμήθηκε από το ελληνικό κράτος με την απονομή του βαθμού του λοχαγού καθώς και πολεμικού παράσημου[7]. Το 1982, στήθηκε από το νοτιοαφρικανικό κράτος προτομή του Παπακώστα στη γενέτειρά του ως αναγνώριση της προσφοράς του[8].

 

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Ρίτσαρντ Κλογκ: Η Ελληνική Διασπορά στον 20ό αιώνα.
  2. 2,0 2,1 2,2 «ΤΖΩΝ ΚΩΣΤΑΣ». Εφημερίδα "Ηπειρωτικός Αγών" (Αρ.Φύλλου 1702): σελ. 3. 12 Οκτωβρίου 1932. https://digitallib.parliament.gr/main.asp?current=1007667. Ανακτήθηκε στις 19 Ιουνίου 2023. 
  3. 3,0 3,1 Βασίλη Κραψίτη, Σύγχρονοι Ηπειρώτες ευεργέτες (1913-1986), εκδόσεις του συλλόγου «Οι φίλοι του Σουλίου», Αθήνα, 1987, σ. 136.
  4. «Ηπειρώτες Ευεργέτες της Τουρκοκρατίας και Ελληνοκρατίας». Λ.Ε.Α.Δ.Ι. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Οκτωβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 18 Οκτωβρίου 2015. 
  5. 5,0 5,1 E.A. Mantzaris, The Greeks in South Africa, 1999, σ. 121.
  6. «Ηπειρώτης στους Μπόερς». Ελευθεροτυπία. 16 Φεβρουαρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 18 Οκτωβρίου 2015. 
  7. Βασίλη Κραψίτη, 1987, σ. 137-138.
  8. «Greeks and the Anglo-Boer War». Bloemfontein Hellenic Community. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 27 Οκτωβρίου 2015. 

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • Βασίλη Κραψίτη, Σύγχρονοι Ηπειρώτες ευεργέτες (1913-1986), εκδόσεις του συλλόγου «Οι φίλοι του Σουλίου», Αθήνα, 1987.
  • E.A. Mantzaris, The Greeks in South Africa, στο Richard Clogg, The Greek Diaspora in the Twentieth Century, Macmillan Press, 1999.