Κάρολος Δ΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας

αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας από το 1355 μέχρι το 1378

Ο Κάρολος Δ΄ (Karel IV., 14 Μαΐου 131629 Νοεμβρίου 1378), γεννημένος ως Βεγκέσλαος[1], ήταν βασιλιάς της Βοημίας και ο πρώτος βασιλιάς της Βοημίας που έγινε επίσης αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας[2]. Ήταν μέλος του Οίκου του Λουξεμβούργου από την πλευρά του πατέρα του και του Οίκου των Πρεμυσλιδών από την πλευρά της μητέρας του, γεγονός το οποίο τόνιζε επειδή τον έκανε να έχει δύο αγίους ως άμεσα προγόνους.

Κάρολος Δ'
Περίοδος1355 – 29 Νοεμβρίου 1378
Στέψη5 Απριλίου 1355
Ρώμη
ΠροκάτοχοςΛουδοβίκος Δ΄ της Βαυαρίας
ΔιάδοχοςΣιγισμόνδος της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας
Βασιλιάς της Βοημίας
Περίοδος26 Αυγούστου 1346 – 29 Νοεμβρίου 1378
Στέψη2 Σεπτεμβρίου 1347
Πράγα, Τσεχία
ΠροκάτοχοςΙωάννης της Βοημίας
ΔιάδοχοςΒεντσεσλάβος Δ΄ της Βοημίας
Περίοδος1355 – 29 Νοεμβρίου 1378
Στέψη6 Ιανουαρίου 1355
Μιλάνο, Ιταλία
ΠροκάτοχοςΛουδοβίκος Δ΄ της Βαυαρίας
ΔιάδοχοςΣιγισμόνδος της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας
Βασιλιάς των Ρωμαίων
Περίοδος11 Ιουλίου 1346 – 29 Νοεμβρίου 1378
Στέψη26 Νοεμβρίου 1346
Βόννη, Γερμανία
ΠροκάτοχοςΛουδοβίκος Δ΄ της Βαυαρίας
ΔιάδοχοςΒεντσεσλάβος Δ΄ της Βοημίας
Γέννηση14 Μαΐου 1316
Πράγα, Τσεχία
Θάνατος29 Νοεμβρίου 1378 (62 ετών)
Πράγα, Τσεχία
Τόπος ταφήςΚαθεδρικός Ναός Αγίου Βίτου (Πράγα)
ΣύζυγοςΛευκή του Βαλουά
Άννα της Βαυαρίας
Άννα της Σβιντνίτσα
Ελισάβετ της Πομερανίας
ΕπίγονοιΜαργαρίτα
Αικατερίνη
Βεντσεσλάβος Δ΄ της Βοημίας
Άννα
Σιγισμόνδος της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας
Ιωάννης του Γκέρλιτς
Μαργαρίτα
ΟίκοςΟίκος του Λουξεμβούργου
ΠατέραςΙωάννης της Βοημίας
ΜητέραΕλισάβετ της Βοημίας (1292-1330)
ΘρησκείαΚαθολική Εκκλησία
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π  σ  ε )

Ήταν ο μεγαλύτερος γιος και κληρονόμος του Ιωάννη της Βοημίας, ο οποίος έχασε τη ζωή του στη μάχη του Κρεσύ στις 26 Αυγούστου 1346. Η μητέρα του, Ελισάβετ της Βοημίας, ήταν αδελφή του Βεγκέσλαου Γ΄, του τελευταίου από τους άρρενες βασιλείς της Βοημίας από τον Οίκο των Πρεμυσλιδών. Ο Κάρολος κληρονόμησε την Κομητεία του Λουξεμβούργου από τον πατέρα του και εξελέγη βασιλιάς του βασιλείου της Βοημίας. Στις 2 Σεπτεμβρίου 1347, ο Κάρολος στέφθηκε βασιλιάς της Βοημίας.

Βιογραφικά στοιχεία Επεξεργασία

Τα παιδικά του χρόνια ο Κάρολος τα πέρασε στο κάστρο Κρίβοκλατ. Το 1334, η πρώτη γυναίκα του, Λευκή του Βαλουά, γέννησε στο κάστρο την κόρη τους, Μαργαρίτα. Για να διασκεδάσει τη Βασίλισσα και τους νεαρούς πρίγκιπες, ο Κάρολος ζήτησε από τους χωρικούς να πιάσουν αηδόνια και να τα ελευθερώσουν σε μια δασώδη περιοχή κάτω από το κάστρο. Σήμερα, μπορεί ο επισκέπτης του κάστρου να διασχίσει το "μονοπάτι των Αηδονιών".

Ο Κάρολος κληρονόμησε την Κομητεία του Λουξεμβούργου και το Βασίλειο της Βοημίας από τον πατέρα του. Στις 2 Σεπτεμβρίου 1347, ο Κάρολος στέφθηκε βασιλιάς της Βοημίας.[3]

Στις 11 Ιουλίου 1346 οι Πρίγκηπες-Εκλέκτορες τον εξέλεξαν βασιλιά των Ρωμαίων (rex Romanorum), αντί του Λουδοβίκου Δ΄. Ο Κάρολος στέφθηκε στις 26 Νοεμβρίου 1346 στη Βόννη. Μετά τον θάνατο του αντιπάλου του, επανεξελέγη στις 17 Ιουνίου 1349 και στέφθηκε ξανά βασιλιάς των Ρωμαίων στις 25 Ιουλίου του ιδίου έτους. Στις 6 Ιανουαρίου 1355 στέφθηκε βασιλιάς της Ιταλίας και στις 5 Απριλίου έγινε αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Η στέψη του ως βασιλιάς της Βουργουνδίας καθυστέρησε μέχρι τις 4 Ιουνίου 1365, οπότε και έγινε ο προσωπικός ηγεμόνας όλων των βασιλείων της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.

Βασιλεία Επεξεργασία

Η περίοδος κατά την οποία βασίλευε ο αυτοκράτορας Κάρολος Δ΄ ήταν η χρυσή εποχή της Πράγας. Με την υποστήριξη αυτού του σοφού και μορφωμένου βασιλιά ανοικοδομήθηκε το κάστρο της πόλης και ανεγέρθηκαν πολλά νέα ιδρύματα, όπως το Πανεπιστήμιο του Καρόλου, το πρώτο πανεπιστήμιο της Κεντρικής Ευρώπης, ενώ κορυφώθηκε και η ανέγερση θρησκευτικών κτηρίων. Το 1340, ο Κάρολος Δ΄ ξαναέχτισε το παλάτι και το 1344 θεμελίωσε τον γοτθικό Καθεδρικό Ναό του Αγίου Βίτου, του σημαντικότερου οροθέσιου της Πράγας. Το 1347, ο Κάρολος Δ΄ ίδρυσε την εκκλησία της Παναγίας του Χιονιού για να γιορτάσει τη στέψη του και την ίδια χρονιά ίδρυσε το μοναστήρι Να Σλόβανεχ. Την επόμενη χρονιά (1348) ίδρυσε τη Νέα Πόλη της Πράγας (Νόβε Μέστο), όπου στο κέντρο της αγοράς έχτισε έναν ξύλινο πύργο, στον οποίο, μία φορά το χρόνο, εκτείθονταν τα κοσμήματα του Στέμματος. Το 1351, ίδρυσε την εκκλησία του Αγίου Στεφάνου στην Πράγα, ως ενοριακή εκκλησία της άνω Νέας Πόλης. Το 1354, ίδρυσε ένα μοναστήρι στη θέση της σημερινής εκκλησίας της Αγίας Αικατερίνης στην Πράγα, ως ενθύμιο για τη νίκη του στη Μάχη του Σαν Φελίτσε στην Ιταλία (1332) ενώ το 1357 ξεκίνησε υπό την αιγίδα του η κατασκευή της Γέφυρας του Καρόλου. Το 1360-1362, κατόπιν διαταγής του κατασκευάστηκαν τα οχυρωματικά έργα γύρω από το νότιο άκρο του Μικρού Μέρους, γνωστά ως Τείχος του Λιμού (Χλάντοβα Ζεντ). Σύμφωνα με την ιστορία, ο Κάρολος διέταξε να κατασκευαστεί το τείχος με σκοπό να προσφέρει δουλειά στους φτωχούς κατοίκους σε μία περίοδο λιμού. Ο Κάρολος Δ΄ ίδρυσε επίσης το κάστρο Κάρλσταϊν, 25 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Πράγας, το οποίο εξυπηρετούσε τρεις σκοπούς: ήταν εξοχική κατοικία, θησαυροφυλάκιο για τα κοσμήματα του Στέμματος και σύμβολο του θεϊκού δικαιώματος του Καρόλου να κυβερνά την Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Επιπλέον, ο Κάρολος Δ΄ ίδρυσε την πόλη Κάρλοβυ Βάρυ. Σύμφωνα με το θρύλο, ανακάλυψε μία από τις ιαματικές πηγές που θα έκαναν διάσημη την πόλη, όταν ένα από τα λαγωνικά του έπεσε σε αυτήν.

 
Άγαλμα του Καρόλου Δ΄ στην Πράγα (1848).

Τόπος ταφής Επεξεργασία

Ο Κάρολος Δ΄ απεβίωσε στην Πράγα στις 29 Νοεμβρίου 1378. Ο βασιλικός τάφος του βρίσκεται σε κρύπτη του Καθεδρικού του Αγίου Βίτου στην Πράγα.

Μνημεία Επεξεργασία

Στο κέντρο της πλατείας των Ιπποτών του Σταυρού, βρίσκεται το μπρούντζινο, νεογοτθικό άγαλμα του Καρόλου Δ΄. Η μορφή του περιλαμβάνεται και στα γλυπτά του Πύργου της Γέφυρας του Καρόλου. Για τον Κάρολο Δ΄ έχτισε ο Πέτερ Πάρλερ το παρεκκλήσιο των Αγίων Πάντων στο βασιλικό ανάκτορο.

Οικογένεια Επεξεργασία

Παντρεύτηκε πρώτα τη Λευκή του Βαλουά, κόρη του Καρόλου, Κόμη του Βαλουά, και είχε τέκνα;

Το 1348 απεβίωσε η Λευκή και ο Κάρολος Δ΄ έκανε 2ο γάμο, με την Άννα των Βίττελσμπαχ, κόρη του Ροδόλφου Β΄ του Ρήνου. Απέκτησαν ένα γιο:

  • Βεγκέσλαος (1350 - 1351).

Το 1353 απεβίωσε η Άννα των Βίττελσμπαχ και ο Κάρολος Δ΄ νυμφεύτηκε για 3η φορά, με την Άννα των Πιαστ-Σιλεσίας, κόρη του Ερρίκου Β΄ της Σβιντνίτσα, και είχε τέκνα:

Το 1362 απεβίωσε η Άννα των Πιάστ και ο Κάρολος Δ΄ έκανε 4ο γάμο, με την Ελισάβετ της Πομερανίας, κόρη του Μπόγκισλαβ Ε΄ της Πομερανίας-Στολπ, και είχε τέκνα:

Ο Κάρολος Δ΄ ήταν 4ος εξάδελφος με την 3η σύζυγό του Ελισάβετ της Πομερανίας.

Πρόγονοι Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Mikulas Teich (1998). Bohemia in History. Cambridge University Press. σελ. 60. ISBN 0-521-43155-7. 
  2.   Chisholm, Hugh, επιμ.. (1911) «Charles IV. (Roman Emperor)» Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάννικα (11η έκδοση) Cambridge University Press https://archive.org/stream/encyclopaediabrit05chisrich#page/898/mode/2up 
  3. Balázs Nagy & Frank Schaer, επιμ.. (2001), Charles IV (autobiography), Autobiography of Emperor Charles IV; And, His Legend of St. Wenceslas: Karoli IV Imperatoris Romanorum Vita Ab Eo Ipso Conscripta; Et, Hystoria Nova de Sancto Wenceslao Martyre, Central European University Press, ISBN 978-963-9116-32-0, http://books.google.com/books?id=ABEtigG0LLkC  books.google.com

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

  Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Charles IV, Holy Roman Emperor στο Wikimedia Commons