Κέρες (γαλλικό γραμματόσημο)
Η σειρά Κέρες (γαλλ.: Cérès, /Σερές/) ήταν η πρώτη σειρά ταχυδρομικών γραμματοσήμων της Γαλλίας, που εκδόθηκε σε 6 διαφορετικές τιμές από το 1849 έως το 1850 ως εκπροσώπηση της Β΄ Γαλλικής Δημοκρατίας (1848-52). Επίσημα το γυναικείο κεφάλι παρίστανε τη Δημοκρατία, όμως οι φιλοτελιστές μεταξύ τους το αποκαλούν Κέρες.
Η σειρά είχε την εικόνα της Δημοκρατίας ή της Κέρες (Δήμητρας), θεάς των φυτών στην Ρωμαϊκή μυθολογία. Ο Ζακ-Τζαν Μπαρ έκανε το αρχικό σχέδιο και τη χάραξη. Ο Ανατόλ Ουλό ήταν ο υπεύθυνος για την εκτύπωση της σειράς Κέρες, που έγινε στο Παρίσι τον 19ο αι.
Το σχέδιο χρησιμοποιήθηκε ξανά από ανάγκη, όταν η Β΄ Αυτοκρατορία (1852-70) έπεσε το 1870, όπου η εκτύπωση έγινε στο Παρίσι (που πολιορκείτο από τον Γερμανικό στρατό) και στη συνέχεια στο Μπορντώ, όπου είχε καταφύγει η γαλλική κυβέρνηση. Κατά τη Γ΄ Δημοκρατία (1870-1940) δύο νέες σειρές με την Κέρες εκδόθηκαν στη δεκαετία του 1930 και του 1940.
Ως πρώτη σειρά της Γαλλίας, αυτά τα γραμματόσημα εμφανίζονται τακτικά σε αναμνηστικά γραμματόσημα για τις φιλοτελικές επετείους και εκθέσεις, καθώς και στο λογότυπο πολλών φιλοτελικών οργανώσεων και εταιρειών.
Γραμματόσημα της Γαλλίας Επεξεργασία
Β΄ Δημοκρατία, 1849-1851 Επεξεργασία
Τα πρώτα γραμματόσημα που εκδόθηκαν στη Γαλλία, ήταν της σειράς Κέρες. Τυπώθηκαν με την εικόνα της Κέρες, θεάς των φυτών στη Ρωμαϊκή μυθολογία, που φορούσε ένα στεφάνι από στάχια και σταφύλια στα μαλλιά της. Το σχέδιο, το οποίο απέφυγε οποιοδήποτε δημοκρατικό ή επαναστατικό σύμβολο, σχεδιάστηκε από τον Ζακ-Τζαν Μπαρ, γενικό χαράκτη στο Νομισματοκοπείο του Παρισιού, υπό την επίβλεψη του Ανατόλ Ουλό, δημόσιου υπαλλήλου που απέκτησε το δικαίωμα να τυπώνει τα γραμματόσημα στο Νομισματοκοπείο μέχρι το 1876.
Η σειρά της 1ης Ιανουαρίου 1849 σήμαινε την εφαρμογή μιας ταχυδρομικής μεταρρύθμισης, παρόμοιας με εκείνη του Ηνωμένου Βασιλείου του Μαΐου 1840, η οποία αποσκοπούσε στην απλούστευση των εθνικών ταχυδρομείων μεταξύ της Μητροπολιτικής Γαλλίας, της Κορσικής και της Γαλλικής Αλγερίας και στην ενθάρρυνση της πληρωμής των ταχυδρομικών τελών από τον αποστολέα (και όχι από τον παραλήπτη όπως ως τότε) μέσω της χρήσης γραμματοσήμων.
Τον Ιανουάριο του 1849 οι δύο πρώτες αξίες ήταν ένα γραμματόσημο 20 centimes (μαύρο), 40 centimes (πορτοκαλί) και ένα 1 franc (κόκκινο). Καθώς η μεταρρύθμιση της ταχυδρομικής μεταφοράς επεκτάθηκε σε άλλα τέλη (τοπικά, αγροτικά και εφημερίδων), εκδόθηκαν νέες ονομασίες το 1850: 25c (Μπλε), 15c (πράσινο) και 10c (μπιστρ).
Έτσι από το 1849 υπήρχε το πρώτο από αυτά τα γραμματόσημα, που μετέπειτα απέκτησε φιλοτελικό ενδιαφέρον. Επειδή οι μαύρες ακυρώσεις (σφραγίσεις) μπορούσαν να είναι δυσδιάκριτες σε σκούρο φόντο, και έτσι το μαύρο γραμματόσημο των 20 c εύκολα να επαναχρησιμοποιηθεί, η σχεδιαζόμενη έκδοση των 40 c σε μπλε τον Ιανουάριο αποσύρθηκε, και μετατράπηκε σε πορτοκαλί. Ενώ το 20 c (μπλε) εκτυπώθηκε για πρώτη φορά την άνοιξη του 1849, δεν αντικατέστησε ποτέ το μαύρο αντίστοιχό του, λόγω μιας αλλαγής των τιμών τον Ιούλιο του 1850. Τον Δεκέμβριο του 1849 μέρος του πολύ ανοιχτού κόκκινου του 1 f ανακλήθηκε από την ταχυδρομική διοίκηση, επειδή το χρώμα του ήταν πολύ κοντά στο 40 c (πορτοκαλί), για να εκδοθεί τον Φεβρουάριο του 1850 σε σκούρο κόκκινο (καρμίν). Το πολύ ανοιχτό κόκκινο ονομάστηκε vermilion (βερμιγιόν) από τους φιλοτελιστές. Δύο μισά γραμματόσημα κάθε χρώματος ήταν κολλημένα στην επίσημη εντολή για την ανάκτηση του βερμιγιόν. [1]
Μετά το πραξικόπημα του Δεκεμβρίου 1851, ο πρίγκιπας-πρόεδρος Λουί-Ναπολεόν Μποναπάρτ (Ναπολέων Γ΄) αποφάσισε να βάλει την εικόνα του στα γαλλικά γραμματόσημα. Οι πρώτες ονομασίες εκδόθηκαν προοδευτικά από τον Σεπτέμβριο του 1852 και σε όλη τη Β΄ Αυτοκρατορία.
Μια φτωχή αντιγραφή των γαλλικών γραμματοσήμων χρησιμοποιήθηκε από την τοπική ταχυδρομική υπηρεσία της επαρχίας Κοριέντες στην Αργεντινή μεταξύ 1856 και 1880.
Γαλλο-Πρωσικός Πόλεμος, 1870-1871 Επεξεργασία
Κατά τη διάρκεια του Γαλλικο-Πρωσικού Πολέμου, αφού οι Δημοκρατικοί κατάργησαν την Αυτοκρατορία του Ναπολέοντα Γ΄ στις 4 Σεπτεμβρίου 1870, αντιμετώπισαν την πολιορκία του Παρισιού από τους γερμανικούς στρατούς και την έλλειψη γραμματοσήμων από την προηγούμενη κυβέρνηση. Ο Α. Ουλό (Α. Houlot) έπρεπε να εκτυπώσει νέα γραμματόσημα της Κέρες[2] μέχρι την εξέγερση της Κομμούνας του Παρισιού, την άνοιξη του 1871. Τυπώθηκαν οι αξίες: 10c (μπιστρ), 20c (μπλε), 40c (πορτοκαλί), με οδόντωση.[3]
Ταυτόχρονα στο Μπορντώ, όπου είχε καταφύγει η προσωρινή κυβέρνηση, η εκτύπωση γραμματοσήμων Κέρες εγκρίθηκε από τις 5 Νοεμβρίου 1870 έως τις 4 Μαρτίου 1871, για την παροχή ταχυδρομείων της μη κατεχόμενης Γαλλίας. Τα γραμματόσημα εκτυπώθηκαν με λιθογραφία (αντί τυπογραφίας) από τον Ωζέ-Ντελίλ (Augée-Delile). Λόγω αυτής της επιλογής, τα γραμματόσημα διαφέρουν πολύ μεταξύ τους.[2]
Γ΄ Δημοκρατία Επεξεργασία
Μετά τον πόλεμο, το κεφάλι της Κέρες διατηρήθηκε μέχρι το 1875, και πάλι εκτυπώθηκε μόνο στο Παρίσι από τον Ανατόλ Ουλό. Έπρεπε να χρησιμοποιήσει παλαιό υλικό για να δημιουργήσει νέες ονομασίες (όπως οι χαμηλές τιμές που δημιουργήθηκαν στο Μπορντώ), επειδή ο Ντεζιρέ-Αλμπέρ Μπαρ (Désiré-Albert Barre), ο γιος του Ζακ-Ζαν Μπαρ, διέκοψε τη συνεργασία του με τον Α. Ουλό το 1866.[4] Τυπώθηκαν οι αξίες: 1c (πράσινο), 2c (κόκκινο), 4c (γκρι), 5c (πράσινο), 10c (μπιστρ), 20c (μπλε), 30c (καφέ), 40c (πορτοκαλί), 80c (ροζ λιλά).
Τον Ιούλιο του 1875, η ταχυδρομική διοίκηση έδωσε την εκτύπωση των γραμματοσήμων της στην Τράπεζα της Γαλλίας, για να μειώσει το υψηλό κόστος και τις καθυστερήσεις για τα οποία κατηγορούσε τον Ουλό. [5] Το σχέδιο του γραμματοσήμου άλλαξε επίσης: σε έναν διαγωνισμό -που ξεκίνησε τον Αύγουστο του 1875- κέρδισε ο Ζυλ-Ωγκύστ Σαζ (Jules Auguste Sage) με την "αλληγορία του Εμπορίου και της Ειρήνης που ενώνει και κυβερνά τον κόσμο". Τα νέα γραμματόσημα εκδόθηκαν το 1876.
1937-1941 Επεξεργασία
Για την εκδήλωση της Φιλοτελικής Έκθεσης στο Παρίσι το 1937, εκδόθηκε το PEXIP (Philatélique Exposition International de Paris), ένα μίνι-φύλλο από τέσσερα διχρωματικά γραμματόσημα με την Κέρες.
Το επόμενο έτος, το 1938, ξεκίνησε μια νέα σειρά Κέρες με υψηλές τιμές (1,75 έως 3 f), μαζί με τη "σειρά της Σποράς" και τη "σειρά της Ειρήνης". Το κεφάλι κρατήθηκε σε μία νέα απόδοση. Όλες αυτές οι οριστικές σειρές αποσύρθηκαν το 1941, και αντικαταστάθηκαν από τις εικόνες του Φιλίπ Πεταίν, τη σειρά της Ίριδας και τη σειρά του Ερμή.
Απελευθέρωση, 1945-1947 Επεξεργασία
Το 1945, μια ανασχεδιασμένη εικόνα της Κέρες από τον Σαρλ Μαζελέν (Charles Mazelin) ήταν μεταξύ των πολυάριθμων οριστικών σειρών, που εκδόθηκαν στην απελευθερωμένη Γαλλία.
Από το 1949, σε αναμνηστικά γραμματόσημα Επεξεργασία
Η εικόνα του Ζακ-Τζαν Μπαρ, η Κέρες, εμφανίστηκε ξανά σε γραμματόσημα σε ανάμνηση της Φιλοτελικής και ταχυδρομικής ιστορίας της Γαλλίας:
- 1948: γραμματόσημα της "Ημέρας των γραμματοσήμων επάνω σε γραμματόσημα" με εικόνα του Ετιέν Αραγκό, διευθυντή ταχυδρομείων το 1849.
- 1949: κάθετη λωρίδα δύο γραμματοσήμων με την Κέρες και δύο με τη Μαριάν από τον Γκαντόν (η οριστική σειρά της εποχής) για την εκατονταετηρίδα της πρώτης γαλλικής έκδοσης γραμματοσήμων.
- 1949: μέσα σε ένα μεγάλο λευκό μίνι-φύλλο, τυπώθηκε έγκοιλα (intaglio) ένα 10 f (βερμιγιόν) με την Κέρες, για την έκθεση CIPEX (Centennial International Philatelic Exposition) στο Παρίσι.
- 1999: για την 150η επέτειο, ένα βιβλιαράκι με πέντε Κέρες (μαύρο) και μία Κέρες (κόκκινο) ως γραμματόσημο επάνω σε γραμματόσημο.
- 1999: κατά την επέτειο της Filexfrance του 1999 στο Παρίσι, ένα γραμματόσημο με το 20 c (μαύρο) και ένα ολογραφικά κεφάλι της Κέρες.
Το λογότυπο της φιλατελικής υπηρεσίας La Poste χρησιμοποιούσε το κεφάλι της Κέρες.
Στις γαλλικές αποικίες Επεξεργασία
Από το 1849 έως το 1924 η Γαλλική Αλγερία χρησιμοποίησε τα ίδια γραμματόσημα και τα ίδια ταχυδρομικά τέλη, όπως στην Μητροπολιτική Γαλλία. ;Etsi h σειρά Κέρες από τη Γαλλία θα μπορούσε να βρεθεί ακυρωμένη στη γαλλική αποικία.
Το 1850 και το 1851 ένας μικρός αριθμός αποικιών χρησιμοποίησε τα γραμματόσημα της Β΄ Δημοκρατίας με την Κέρες.
Από το 1871 έως το 1877 τα γραμματόσημα με την Κέρες που δεν είχαν διάτρηση οδόντωσης[6] στάλθηκαν στις αποικίες, για να αντικαταστήσουν τα γραμματόσημα του Ναπολέοντα Γ΄. Χρησιμοποιήθηκαν μέχρι την έκδοση των γραμματοσήμων της Πολιορκίας το 1876. Ένας τρόπος να αναγνωρίσουμε τα αποικιακά γραμματόσημα της σειράς Κέρες, είναι από την ακύρωση: η σφραγίδα έχει έναν κωδικό τριών γραμμάτων για κάθε αποικία.
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Reproduction of the official order.
- ↑ 2,0 2,1 Yvert et Tellier (2000). Timbres de France. Le Spécialisé, page 177.
- ↑ Yvert et Tellier (2000). Timbres de France. Le Spécialisé, page 127.
- ↑ Yvert et Tellier (2000). Timbres de France. Le Spécialisé, page 128.
- ↑ (1998). Le Patrimoine du timbre-poste français, page 106.
- ↑ Before 1881, French colonies post offices disposed of imperforated stamps of France.
Πηγές και αναφορές Επεξεργασία
- Collective (2000). Timbres de France. Le spécialisé. 1849–1900, Yvert et Tellier, tome 1, volume 1, 3rd reviewed and corrected edition.