Ο Κεμάλ Μοντένο (Kemal Monteno) (17 Σεπτεμβρίου 1948 - 21 Ιανουαρίου 2015) ήταν Βόσνιος καλλιτέχνης, τραγουδιστής και τραγουδοποιός, του οποίου η καριέρα διήρκεσε από τη δεκαετία του 1960 έως τη δεκαετία του 2010.

Κεμάλ Μοντένο
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση17  Σεπτεμβρίου 1948[1]
Σαράγιεβο
Θάνατος21  Ιανουαρίου 2015[1]
Ζάγκρεμπ
Αιτία θανάτουπνευμονία
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Τόπος ταφήςBare Cemetery
Χώρα πολιτογράφησηςΓιουγκοσλαβία
Εκπαίδευση και γλώσσες
ΣπουδέςDruga Gimnazija
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητατραγουδιστής-τραγουδοποιός
τραγουδιστής
Περίοδος ακμής1967
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Κεμάλ Μοντένο, συναυλία στο Μάλμε, Φεβρουάριος 2010.

Πρώιμη ζωή Επεξεργασία

Ο πατέρας του Μοντένο, Οσβάλντο, ήταν Ιταλός από το Μονφαλκόνε.[2] Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, επιστρατεύτηκε και αναπτύχθηκε στη Δημοκρατική Ομοσπονδιακή Γιουγκοσλαβία το 1945, όπου συνάντησε μια Βόσνια γυναίκα με την ονομασία Μπαχρίγια στο Σεράγεβο και ερωτεύτηκε.[3] Ο Οσβάλντο άφησε την έγκυο γυναίκα του στην Ιταλία για να παντρευτεί την Μπαχρίγια.[4] Η Ιταλίδα σύζυγος του Οσβάλντο γέννησε αι κόρη το 1946 που την ονόμασε Ντανιέλα, την ετεροθαλή αδελφή του Μοντένο. Ο Κεμάλ γεννήθηκε από τους Οσβάλντο και Μπαχρίγια δύο χρόνια αργότερα στο Σεράγεβο. Αν και ο πατέρας του ήταν Καθολικός και η μητέρα του ήταν Μουσουλμάνα, δόθηκε στο Μοντένο ένα μουσουλμανικό όνομα.[5]

Ο Οσβάλντο μιλούσε μόνο ιταλικά και τραγουδούσε καντσόνε στο Μοντένο όταν ήταν παιδί, ενώ η μητέρα του του τραγουδούσε βοσνιακά σεβνταλίνκα.[6] Τόσο ο Οσβάλντο όσο και η Μπαχρίγια εργάζονταν στο Ολυμπιακό Στάδιο του Κόσεβο «Ασίμ Φερχάτοβιτς Χάσε» του Σεράγεβο.[7]

Καριέρα Επεξεργασία

Ο Μοντένο ηχογράφησε το πρώτο του τραγούδι «Lidija» το 1967 και απόλαυσε μια ευημερούσα καριέρα στη Γιουγκοσλαβία. Είναι ίσως ο πιο γνωστός για το «Sarajevo ljubavi moja» («Σεράγεβο αγάπη μου»), αφιερωμένο στην πόλη του.[8]

Πολλά από τα τραγούδια του έχουν εκτελεστεί και από άλλους. Για παράδειγμα, το «Bacila je sve niz rijeku» («Έριξε τα πάντα κάτω από το ποτάμι») ήταν μια επιτυχία όχι μόνο για αυτόν, αλλά και για τους Τόσε Προέσκι, Crvena Jabuka και Indexi (το τελευταίο είναι το μεγάλο hit). Ομοίως, άλλοι είχαν επιτυχία ερμηνεύοντας το «Nekako s' proljeća» (το οποίο ήταν ντουέτο με τους Crvena Jabuka το 1991) και το «Nije htjela». Σε συνέντευξη του τον Φεβρουάριο του 2014, ο Μοντένο είπε ότι το «Nije htjela» («δεν ήθελε») γράφτηκε για τη σύζυγο ενός διάσημου Γιουγκοσλάβου μουσικού, που ερωτεύτηκε έναν άλλο τραγουδιστή.[9]

Με τα χρόνια, λόγω του στιλ της μουσικής του, έγινε γνωστός ως «Βόσνιος Ρόι Όρμπισον», ακόμη και ως «Βόσνιος Νιλ Ντάιμοντ».[10]

Προσωπική ζωή Επεξεργασία

Ο Μοντένο συνάντησε τη μελλοντική του σύζυγο, Μπράνκα, το 1967 στο Σεράγεβο. Παντρεύτηκαν στις 26 Ιουνίου 1971 [11] όταν επέστρεψε από την υποχρεωτική θητεία του στο Γιουγκοσλαβικό Λαϊκό Στρατό.[12] Μαζί απέκτησαν μια κόρη, την Αντριγιάνα και έναν γιο, τον Τζάνι.[13] Πέρασε ολόκληρο τον πόλεμο της δεκαετίας του 1990 στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη στο πολιορκημένο Σεράγεβο.[14]

Ασθένεια και θάνατος Επεξεργασία

Ο Μοντένο διαγνώστηκε με διαβήτη στα τέλη της δεκαετίας του 1990 και λάμβανε τρίωρη αιμοκάθαρση δύο φορές την εβδομάδα στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Ζάγκρεμπ. Ο διαβήτης εξασθένισε την καρδιά του και ο Μοντένο θεώρησε ότι το άγχος του πολέμου στη χώρα του συνέβαλε επίσης στην ασθένειά του.[15][16]

Ο Μοντένο υπέστη καρδιακή προσβολή στις 30 Δεκεμβρίου 2011[17] και είχε χειρουργική επέμβαση bypass τον Ιανουάριο του 2012. Μια παράσταση στο Φεστιβάλ του Σπλιτ του 2012 εκείνο το καλοκαίρι ακυρώθηκε λόγω προβλημάτων υγείας του[18] και φήμες για το θάνατό του κυκλοφόρησαν στο διαδίκτυο στις 10 Οκτωβρίου 2012, ακόμη και ως πραγματικότητα από τα μέσα ενημέρωσης στην περιοχή.[19]

Στις 15 Νοεμβρίου 2014, μετά από σχεδόν τρία χρόνια αναμονής, ο Μοντένο έλαβε ένα τηλεφώνημα ότι ένας νεφρός ήταν διαθέσιμος για μεταμόσχευση.[20] Έλαβε το μόσχευμα το επόμενο πρωί στο Ζάγκρεμπ.[21][22] Νοσηλεύτηκε και πάλι τον Δεκέμβριο του 2014 και οι γιατροί πίστευαν ότι «το σώμα του δεν δέχτηκε τον νεφρό που μεταμοσχεύτηκε τον Νοέμβριο».[23][24][25]

Ο Μοντένο πέθανε στο νοσοκομείο του Ζάγκρεμπ από πνευμονία και σήψη[26] στις 21 Ιανουαρίου 2015, λόγω επιπλοκών μετά τη μεταμόσχευση νεφρού.[27][28][29]

Θάφτηκε στην πατρίδα του στο Σεράγεβο στο Νεκροταφείο του Μπάρε στις 28 Ιανουαρίου 2015, επτά ημέρες μετά το θάνατό του.[30]

Δισκογραφία Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 (Αγγλικά) Discogs. 471045. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. «Intervju: Kemal Monteno». Južne vesti. 5 Σεπτεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2014. 
  3. «Naša je Juga za mene bila najlepša zemlja». Blic. 11 Νοεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2014. 
  4. «Životna priča - Kemal Monteno: Pesma mi je mnogo dala, ali i uzela». Story. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Δεκεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2014. 
  5. «Muškarci više plaču od žena, ali krišom!». Svet. 28 Φεβρουαρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2014. 
  6. «Kemal Monteno, kompozitor i pevač : Naša je Juga za mene bila najlepša zemlja». Ekapija. 11 Νοεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2014. 
  7. «Majka mi je prala dresove za FK Sarajevo, a stari je bio oružar i izdavao je kopačke i lopte». Blic. 27 Φεβρουαρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2014. 
  8. Ντιζντάρεβιτς, Ζλάτκο· Ριντγιάνοβιτς, Μιχντάτ (1995). Portraits of Sarajevo. Fromm International. σελίδες 50–51. ISBN 978-0-88064-167-8. 
  9. «Kemal Monteno pesmu "Nije htela" posvetio supruzi poznatog pevača». Blic. 21 Φεβρουαρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2014. 
  10. «Kemal Monteno - bosanski Roy Orbison». Muzika. 11 Νοεμβρίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Δεκεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2014. 
  11. «Kemal Monteno o jugonostalgiji: Plačem za starim dobrim vremenima, niko normalan ne bi rasturao onakvu državu, kakvu smo mi imali». Press. 20 Οκτωβρίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Απριλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2014. 
  12. «Živim, pevam, fali samo bubreg». Blic. 22 Φεβρουαρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2014. 
  13. «Kemal Monteno je bolje, za dva tjedna ide na kućnu njegu». 24 sata. 25 Νοεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2014. 
  14. «Ljubav ne može pobijediti niko». Slobodna evropa. 20 Ιουνίου 2009. Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2014. 
  15. «Rat u Sarajevu mi je uništio zdravlje». Svet. 5 Οκτωβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2014. 
  16. «Ne, dijabetes me neće uništiti: Kemal popije 20 tableta na dan». 24 sata. 30 Σεπτεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2014. 
  17. «Kemal Monteno u Rebru nakon infarkta: Javili su se svi moji pravi prijatelji Arsen, Halid, Tereza». Index. 6 Ιανουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2014. 
  18. «Kemalu Montenu pozlilo zbog vrućine, nije zapjevao u Splitu». 24 sata. 1 Ιουλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2014. 
  19. «Koji srčani udar, imam novo srce i pod garancijom je!». 24 sata. 10 Οκτωβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2014. 
  20. «Dobio novi bubreg». Glas Slavonije. 17 Νοεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2014. 
  21. «SPASILI MU ŽIVOT Kemal Monteno uspješno operiran, dobio je novi bubreg!». Jutarnji. 16 Νοεμβρίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Φεβρουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2014. 
  22. «Kemalu Montenu transplantiran bubreg». Index. 16 Νοεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2014. 
  23. «NAKON TRANSPLANTACIJE BUBREGA: Kemal Monteno ponovo leži u bolnici». Večernji list. 8 Ιανουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 8 Ιανουαρίου 2015. 
  24. «Kemal Monteno završio u bolnici!». Telegraf. 8 Ιανουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 8 Ιανουαρίου 2015. 
  25. «PEVAČ JE POD NADZOROM LEKARA:Kemal Monteno ponovo završio u bolnici». Alo!. 8 Ιανουαρίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Ιουνίου 2015. Ανακτήθηκε στις 8 Ιανουαρίου 2015. 
  26. «ZBOGOM: Kemal Monteno preminuo nakon teške bolesti». Ekskluziva. Ανακτήθηκε στις 21 Ιανουαρίου 2015. 
  27. «Preminuo Kemal Monteno». Radio Sarajevo. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Ιανουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 21 Ιανουαρίου 2015. 
  28. «Umro Kemal Monteno». Fokus. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Ιανουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 21 Ιανουαρίου 2015. 
  29. «Preminuo Kemal Monteno». klix.ba. 21 Ιανουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 21 Ιανουαρίου 2015. 
  30. Ερμίνα Σκορούπαν-Χουσέινοβιτς (28 Ιανουαρίου 2015). «Kemal Monteno sahranjen uz pjesmu "Sarajevo, ljubavi moja"» (στα Βοσνιακά). Klix.ba. Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2015. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία