Τα κεραμικά πλακάκια (ή πλακίδια) είναι τεχνητό υλικό , με πρώτη ύλη τον πηλό, που χρησιμοποιείται από την αρχαιότητα έως σήμερα για την επένδυση δαπέδων, τοίχων αλλά και για διακόσμηση.

Κεραμικά πλακάκια σε δάπεδο

Ιστορία Επεξεργασία

Είναι άγνωστο πότε ο άνθρωπος χρησιμοποίησε για πρώτη φορά κεραμικά πλακάκια. Επιφάνειες στρωμένες με κεραμικά πλακάκια έχουν βρεθεί σε πυραμίδες, στη αρχαία Βαβυλώνα με περίτεχνες παραστάσεις και χρώματα και σε όλες τις αρχαίες ελληνικές και ρωμαϊκές πόλεις. Κατά τον Μεσαίωνα ευρεία χρήση είχαν στα Ισλαμικά κράτη, κυρίως στην Περσία και Συρία, με περίτεχνες διακοσμήσεις. Πρώτοι τα έφεραν και τα διέδωσαν στην Ευρώπη οι Μαυριτανοί κατακτητές της Ισπανίας. Σε γενική χρήση πρώτα χρησιμοποιήθηκαν στην Ισπανία, Πορτογαλία και Ιταλία και σήμερα σε όλο σχεδόν τον κόσμο.

Τον 15ο αιώνα πλακάκια με κέντρο παραγωγής την Σεβίλη εξάγονταν στην Βρετανία και στην Ιταλία. Στην Ιταλία διασώζονται και σήμερα κτίρια στη Νάπολη και Γένοβα διακοσμημένα με κεραμικά της Σεβίλης. Το 1840 αναφέρεται η ευρεία χρήση τους στην πλακόστρωση δαπέδων σπιτιών στην νότιο Ισπανία με κέντρο κατασκευής τους την Ανδαλουσία και για πρώτη φορά χρησιμοποιήθηκε μηχανικός τρόπος. Το 1888 παρουσιάστηκαν στην διεθνή έκθεση της Βαρκελώνης.

Το 1980 στην Ιταλία εμφανίστηκε μια νέα μέθοδος κατασκευής και ψησίματος, η monocottura όπως λέγεται, που έφερε επανάσταση στο χώρο. Με την μέθοδο αυτή ο άργιλος και ο πηλός ψήνονταν μαζί ταυτόχρονα μειώνοντας τον χρόνο παρασκευής και κάνοντας τα πιο ανθεκτικά. Επίσης μειώθηκε το κόστος παραγωγής και κατασκευής δίνοντας την δυνατότητα για πώλησης τους σε πιο προσιτές τιμές .

Τα πρώτα πλακάκια ήταν ζωγραφισμένα στο χέρι, κατασκευάζονταν από πηλό και ψήνονταν στο ήλιο ή ψήνονταν σε φωτιά και κόβονταν επίσης με το χέρι.

Σήμερα Επεξεργασία

 
Κεραμικά πλακάκια ανάγλυφα ειδικά για εξωτερικούς χώρους

Σήμερα χρησιμοποιούνται ευρέως εξαιτίας της εύκολης τοποθέτησης τους σε σχέση με το μάρμαρο και για λόγους οικονομίας αφού η τιμή πώλησης τους είναι πολύ χαμηλή από αυτή του μαρμάρου. Κατασκευάζονται σε πολλές διαστάσεις και χρώματα. Είναι ανθεκτικά σε όλες τις καιρικές συνθήκες και χρησιμοποιούνται στην πλακόστρωση δαπέδων εσωτερικών χώρων, στη πλακόστρωση πεζοδρομίων, επένδυση μπάνιων, κουζινών αλλά και τοίχων σαν διακοσμητικά.

Τα κεραμικά πλακάκια χωρίζονται σε αυτά που είναι επικαλυμμένα με πορσελάνη και είναι πιο γυαλιστερά. Σε αυτά που δεν έχουν επικάλυψη πορσελάνης, τα ματ όπως λέγονται, και σε πλακάκια εξωτερικών χώρων με ανάγλυφη όψη για να μην γλιστράει. Ανάλογα με την χρήση που προορίζονται έχουν διαφορετικό πάχος και αντοχή.

Η πρώτη ύλη σήμερα είναι ο πηλός που ψήνεται σε υψηλές θερμοκρασίες και υγρή άργιλος, ο χρωματισμός του και όλη η κατασκευή τους γίνεται με μηχανικό τρόπο. Η κατασκευή τους σήμερα γίνεται με τον εξής τρόπο: αρχικά χύνονται τα υλικά σε υγρή μορφή σε καλούπια και αποξηραίνονται, μετά γίνεται η επικάλυψη τους και μπαίνουν σε κλιβάνους όπου ψήνονται σε θερμοκρασίες 2.000 βαθμών και πάνω.

Υλικά και διαδικασίες Επεξεργασία

Κεραμικά Επεξεργασία

Τα υλικά κεραμικών πλακιδίων περιλαμβάνουν πήλινα, πήλινα και πορσελάνινα.[1] Το παραδοσιακό υλικό που χρησιμοποιείται για τα κεραμίδια στέγης είναι η τερακότα.[2] Επιπλέον, τα κεραμικά πλακίδια συντηρούνται εύκολα.[3]

Κεραμικό κεραμίδι από γρανίτη Επεξεργασία

Πρόκειται για έναν αμερικανικό όρο που ορίζεται στο πρότυπο ASTM C242 ως κεραμικά ψηφιδωτά πλακίδια ή πλακόστρωτα που κατασκευάζονται συνήθως με συμπίεση σκόνης και έχουν διαμορφωθεί για την παραγωγή πλακιδίων που είναι πυκνά, λεπτόκοκκα και λεία με έντονα καθορισμένη επιφάνεια, συνήθως αδιαπέραστη. Τα χρώματα αυτών των πλακιδίων τείνουν να είναι καθαρά και φωτεινά.[4]

Βότσαλα Επεξεργασία

Παρόμοια με τα ψηφιδωτά ή άλλα πλακίδια με μοτίβο, τα πλακίδια με βότσαλα είναι πλακίδια που αποτελούνται από μικρά βότσαλα προσαρτημένα σε ένα υπόστρωμα. Τα πλακίδια έχουν συνήθως ένα μοτίβο σύμπλεξης, έτσι ώστε όταν τελικά τοποθετούνται, τα πολλαπλά πλακίδια να ταιριάζουν μεταξύ τους και να έχουν μια απρόσκοπτη εμφάνιση. Ένα σχετικά νέο σχέδιο πλακιδίων, τα πλακίδια με βότσαλα αναπτύχθηκαν αρχικά στην Ινδονησία χρησιμοποιώντας βότσαλα που βρέθηκαν σε διάφορες τοποθεσίες της χώρας. Σήμερα, τα πλακάκια με βότσαλα χρησιμοποιούν όλους τους τύπους λίθων και βότσαλων από όλο τον κόσμο.

Ψηφιακή εκτύπωση Επεξεργασία

Οι τεχνικές εκτύπωσης και η ψηφιακή επεξεργασία έργων τέχνης και φωτογραφιών χρησιμοποιούνται σε αυτό που είναι γνωστό ως "εκτύπωση πλακιδίων κατά παραγγελία". Οι εκτυπωτές εξάχνωσης χρωστικών ουσιών, οι εκτυπωτές inkjet και τα κεραμικά μελάνια και τόνερ επιτρέπουν την εκτύπωση σε διάφορους τύπους πλακιδίων, παρέχοντας αναπαραγωγή φωτογραφικής ποιότητας.[5][6]

Πηγές Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. «Missing Ceiling Tiles» (PDF). permanent.fdlp.gov. Ανακτήθηκε στις 12 Σεπτεμβρίου 2023. 
  2. «What are ceramics?». www.sciencelearn.org.nz. Ανακτήθηκε στις 12 Σεπτεμβρίου 2023. 
  3. «Дизайн плитки на пол и стену для кухни: проекты, фото». egrp.ru. Ανακτήθηκε στις 12 Σεπτεμβρίου 2023. 
  4. «Environmentally Friendly Cities: Proceedings of Plea 1998, Passive and Low Energy Architecture». books.google.com. Ανακτήθηκε στις 12 Σεπτεμβρίου 2023. 
  5. «Dictionary of Ceramics». books.google.com. Ανακτήθηκε στις 12 Σεπτεμβρίου 2023. 
  6. «3D Print Ceramic And Use Your Home Microwave As A Kiln». 3dprinting.com. Ανακτήθηκε στις 12 Σεπτεμβρίου 2023.