Στην ελληνική μυθολογία (τ)ο Κράτος ήταν η προσωποποίηση της ωμής εξουσίας κάθε μορφής. Ο Κράτος, η Βία, ο Ζήλος και η θεά Νίκη αναφέρονται από τον Ησίοδο στη Θεογονία του ως αδέλφια, τέκνα της Ωκεανίδος Στυγός και του Τιτάνα Πάλλαντα.[1]

Κράτος
Προσωποποίηση του κράτους
ΓονείςΠάλλας και Ωκεανίδα Στυξ
ΑδέλφιαΘεά Νίκη, Ζήλος και Βία

Σε άλλες εκδοχές, ο Κράτος είναι νόθο τέκνο του θεού Δία και μιας ανώνυμης θνητής γυναίκας, ή ένας Τιτάνας που δένει τον Προμηθέα στον βράχο.

Ο Αισχύλος, στην τραγωδία του Προμηθεύς Δεσμώτης, παρουσιάζει τον Κράτο και τη Βία, ως υπηρέτες και πιστούς εκτελεστές του θεού Δία, να βοηθούν τον θεό Ήφαιστο να δέσει τον Προμηθέα στα βράχια του Καυκάσου. Από τα λόγια του Κράτους ο θεατής πληροφορείται πως ο Προμηθέας τιμωρείται, επειδή έκλεψε τη φωτιά και την έδωσε στους ανθρώπους.[2] Ο Κράτος συμπληρώνει ότι «ελεύθερος κανείς, μονάχα ο Δίας» («ἐλεύθερος γὰρ οὔτις ἐστὶ πλὴν Διός»).[3] Αλλά δεν του πλέκει το εγκώμιο, αφού λέει, επίσης, πως ο Δίας είναι και πιο «πανούργος» από τον Προμηθέα, και πως «είναι σκληρόψυχος ο κάθε νέος αφέντης» («ἅπας δὲ τραχὺς ὅστις ἂν νέον κρατῇ»).[4]

Γενικώς, πάντως, ο Κράτος απλώς αποδέχεται τις εντολές του Δία, δίχως αντίθετη σκέψη. Ο λόγος δικαίου του Δία είναι για τον Κράτο η μόνη δυνατή δικαιοσύνη. Ο Κράτος είναι ανίκανος να αισθανθεί φιλία ή οίκτο, επειδή, δεν έχει δικό του σύστημα αξιών, παρεκτός αυτό που του έχει οριστεί από τον Δία.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Στὺξ δ᾽ ἔτεκ᾽ Ὠκεανοῦ θυγάτηρ Πάλλαντι μιγεῖσα
    Ζῆλον καὶ Νίκην καλλίσφυρον ἐν μεγάροισιν·
    καὶ Κράτος ἠδὲ Βίην ἀριδείκετα γείνατο τέκνα (Ησίοδος, Θεογονία, 383-5).
  2. Βλέπε Αισχύλου "Προμηθεύς Δεσμώτης"
  3. Αισχύλου, Προμηθεύς Δεσμώτης, στ. 50.
  4. ό.π., στ. 35.

Πηγές Επεξεργασία

  • Στάθης Ιω. Δρομάζος: «Αρχαίο δράμα - αναλύσεις», εκδ. Κέδρος, Αθήνα 1985
  • Emmy Patsi-Garin: Επίτομο λεξικό Ελληνικής Μυθολογίας, εκδ. οίκος «Χάρη Πάτση», Αθήνα 1969

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία