Κόκκινο Βιβλίο του Χέργκεστ

Μεσαιωνικό χειρόγραφο στην Ουαλική γλώσσα

To Κόκκινο Βιβλίο του Χέργκεστ (Ουαλικά: Llyfr Coch Hergest, κωδικός χειρογράφου βιβλιοθήκης Μπόντλιαν: Jesus College MS 111) είναι ένα μεγάλο χειρόγραφο σε περγαμηνή, γραμμένο μεταξύ το 1382 και του 1410, το οποίο κατατάσσεται ως ένα από τα σημαντικότερα μεσαιωνικά χειρόγραφα γραμμένα στην ουαλική γλώσσα. Περιλαμβάνει μια συλλογή πεζογραφίας και ποίησης της Ουαλίας (της περιόδου των λεγόμενων «Ποιημάτων των Πριγκίπων» ή «Y Gogynfeirdd»). Αποτελεί μια από τις δύο κύριες πηγές του έργου της Ουαλικής μυθολογίας, Μαμπινόγκιον.

Πανομοιότυπο σελίδας του χειρογράφου.

Το χειρόγραφο φέρει το όνομά «Κόκκινο Βιβλίο» εξαιτίας του χρώματος της δερμάτινης επένδυσής του και τον γεωγραφικό χαρακτηρισμό «Χέργκεστ» λόγω του Χέργκεστ Κορτ, όπου το χειρόγραφο φυλαγόταν όταν βρισκόταν υπό την κατοχή της οικογένειας Βων (Vaughan), κάπου ανάμεσα στα τέλη του 15ου και τις αρχές του 17ου αιώνα.

Σήμερα φυλάσσεται στην Βιβλιοθήκη Μπόντλιαν, στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.

Ιστορικό Επεξεργασία

Το χειρόγραφο πιθανότατα να συντάχθηκε για λογαριασμό του Hopcyn ap Tomas ab Einion, ενός προστάτη των γραμμάτων ο οποίος κατοικούσε στην περιοχή της κοιλάδας του Σουόνσι, καθώς ένας από τους γραφείς του χειρογράφου του οποίου το όνομα έχει προσδιοριστεί ακριβώς είναι ο Hywel Fychan fab Hywel Goch, ο οποίος ήταν προστατευόμενος του Hopcyn.[1]

Το χειρόγραφο διατηρήθηκε από την οικογένεια Hopcyn μέχρι τον 15ο αιώνα. Το 1465, κατά πάσα πιθανότητα, πέρασε στα χέρια της οικογένειας Vaughan του Tretower (Tretwr)[2][3], μετά από την κατάληψη της περιουσίας των Hopcyn όταν αυτοί εναντιώθηκαν στον βασιλιά Εδουάρδο τον Τέταρτο. Από εκεί πέρασε σύντομα στην ιδιοκτησία των Vaughans του Χέργκεστ Κορτ, κοντά στο Κίνγκτον του Χίρτφορντσάιρ. Ο Ουαλός λόγιος σερ John Prise αναφέρει πως είδε το χειρόγραφο το 1550 στο Χέργκεστ.[3]

Στα τέλη της δεκαετίας του 1560, ο Ουαλός λόγιος William Salesbury ανακάλυψε το βιβλίο στην κατοχή του Ουαλού πολιτικού σερ Henry Sidney, στο Λούντλοου. Μέχρι τις αρχές του 17ου αιώνα, το βιβλίο είχε περάσει στην κατοχή των Μάνσελ (Mansels) του Μάργκαμ, ίσως ως προίκα έπειτα από τον γάμο της εγγονής του Σίντνεϊ με ένα μέλος της οικογένειας Μάνσελ, το οποίο αναφέρεται πως κατείχε το χειρόγραφο το 1634.[2]

Προς τα τέλη του 17ου αιώνα το χειρόγραφο βρισκόταν στην κατοχή του Ουαλού κληρικού και αρχαιολόγου Τόμας Γουίλκινς. Το 1701, δύο χρόνια μετά τον θάνατο του τελευταίου, ο γιος του, Τόμας Γουίλκινς ο νεότερος, χάρισε το χειρόγραφο στο κολέγιο Jesus College του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης.[2] Το χειρόγραφο φυλάσσεται σήμερα στη Βιβλιοθήκη Μπόντλιαν, για λογαριασμό του κολεγίου, και φέρει τον κωδικό MS 111.

Περιεχόμενα Επεξεργασία

Το πρώτο μέρος του βιβλίου περιέχει το Μαμπινόγκιον και αποτελεί την μια από τις δύο κύριες ιστορικές πηγές του έργου (η άλλη πηγή είναι το παλαιότερο Λευκό Βιβλίο του Ρίντερχ). Περιέχει ακόμα διάφορους άλλους μύθους, ιστορικά κείμενα μεταξύ των οποίων και μια μετάφραση στα Ουαλικά του ψευδοϊστορικού Historia Regum Britanniae του Τζέφρεϊ του Μονμάουθ και μια σειρά Ουαλικών τριάδων (είδος ρητορικής γραφής, όπου στο δεύτερο μέρος ενός στίχου ομαδοποιούνται τρία αντικείμενα, με βάση μια ιδιότητα που περιγράφεται στο πρώτο μέρος.)

Το δεύτερο μέρος περιέχει ποιήματα, της περιόδου της Ποιημάτων των Πριγκίπων (1100 - 1300).

Περιέχει επίσης μια συλλογή με γιατροσόφια και περιγραφές βοτάνων του Rhiwallon Feddyg.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Brynley F. Roberts, Hopcyn ap Tomas ab Einion[νεκρός σύνδεσμος],Oxford Dictionary of National Biografy - Oxford University Press
  2. 2,0 2,1 2,2 "Oxford Jesus College 111: An Electronic Edition", Welsh Prose 1350-1425.
  3. 3,0 3,1 Thomas, "Llyfr Coch Hergest", pp. 1172-3.

Πηγές Επεξεργασία

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • 'Red book of Hergest'. In Meic Stephens (Ed.) (1998), The new companion to the literature of Wales. Cardiff : University of Wales Press. ISBN 0-7083-1383-3.
  • Parry, Thomas (1955), A history of Welsh literature. Translated by H. Idris Bell. Oxford : Clarendon Press.
  • Thomas, Graham C. G. (2006). "Llyfr Coch Hergest". In John T. Koch. Celtic Culture. A Historical Encyclopedia. 5 volumes 3. Santa Barbara, Denver and Oxford: ABC Clio. σσ. 1172–3.

Διαδικτυακές εκδόσεις Επεξεργασία

Επιπλέον ανάγνωση Επεξεργασία

  • Charles-Edwards, G. (1989-90). «The Scribes of the Red Book of Hergest». National Library of Wales Journal 21: 246–56. 
  • Evans, Gwenogvryn (1902). Report on Manuscripts in the Welsh Language. 2 vols. 2. London. σελίδες 1–29. 
  • Evans, J. Gwenogvryn (1911). The Poetry in the Red Book of Hergest. Llanbedrog. 
  • Huws, Daniel (2003). «Llyfr Coch Hergest». Στο: R. Iestyn Daniel, et al., επιμ (στα Ουαλικά). Cyfoeth y Testun: Ysgrifau ar Lenyddiaeth Gymraeg yr Oesoedd Canol. Cardiff: Gwasg Prifysgol Cymru, σσ. 1–30. 
  • Huws, Daniel (2000). Medieval Welsh Manuscripts. Cardiff: University of Wales Press. ISBN 0-7083-1602-6. 
  • Morgan, Prys (1978). «Glamorgan and the Red Book». Morgannwg 22: 42–60. 
  • Rowlands, Eurys I. (1962-3). «Nodiadau ar y traddodiad moliant a'r cywydd» (στα Ουαλικά). Llên Cymru 7: 217–43. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία