ΑΦΚ Τσάμπιονς Λιγκ

Το ΑΦΚ Τσάμπιονς Λιγκ (αγγλικά: AFC Champions League, η επίσημη ονομασία από την περίοδο 2002-03 / εν συντομία: ACL) διοργανώνεται ετησίως από την Ασιατική Συνομοσπονδία Ποδοσφαίρου (AFC) και συμμετέχουν σε αυτό οι πρωταθλήτριες ομάδες από τα πρωταθλήματα των χωρών-μελών της AFC και οι ομάδες που τερματίζουν σε υψηλές θέσεις από τα καλύτερα βαθμολογημένα πρωταθλήματα της Ασίας.

ΑΦΚ Τσάμπιονς Λιγκ

Διοργανωτής	AFC
Ίδρυση	1967 2002 (σημερινή μορφή)
Χώρος διεξαγωγής	Ασία (ΑΦΚ)
Αριθμός ομάδων	32 (όμιλοι) 45 (σύνολο)
Υποβιβασμός	Kyrgyzstan League και Ýokary Liga
Τρέχων κάτοχος	Ουράβα Ρεντ Ντάιαμοντς (3ος τίτλος)
Περισ. κατακτήσεις	Αλ Χιλάλ (4 τίτλοι)
Τηλεοπτική κάλυψη	Ανάλογα με κάθε χώρα
Ιστοσελίδα	the-afc.com
2023-24
Πολυμέσα σχετικά με τη διοργάνωση

Ξεκίνησε το 1967 ως Τουρνουά Πρωταθλητών Συλλόγων Ασίας (Asian Champion Club Tournament) για να διακοπεί το 1972. Ξανάρχισε με νέα μορφή τη σεζόν 1985-86 ως Ασιατικό Πρωτάθλημα Συλλόγων (Asian Club Championship). Από τη σεζόν 2002-03 συγχωνεύτηκε με το Κύπελλο Κυπελλούχων Ασίας (Asian Cup Winners' Cup) και το Σούπερ Καπ Ασίας και μετονομάστηκε σε AFC Champions League. Διεξάγεται με σύστημα ομίλων και φάσεων νοκ-άουτ κατά τα πρότυπα του Τσάμπιονς Λιγκ της UEFA.

Ο νικητής της διοργάνωσης μετείχε παλιότερα στο Αφρο-Ασιατικό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου Συλλόγων (από 1986 ως 1998) και από το 2005 προκρίνεται στο Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων της FIFA.

Ιστορία

Τουρνουά των Πρωταθλητών

Η πρώτη απόπειρα δημιουργίας μιας ασιατικής διοργάνωσης πρωταθλητριών συλλόγων έγινε το 1967 με τη συμμετοχή συλλόγων μόνο από έξι χώρες: Μαλαισία, Χονγκ Κονγκ, Νότιο Βιετνάμ, Ισραήλ, Νότια Κορέα και Ταϊλάνδη. Η διοργάνωση ονομαζόταν Τουρνουά των Πρωταθλητών Συλλόγων Ασίας (Asian Champion Club Tournament) και έγινε τέσσερις μόνο φορές: 1967, 1969, 1970 και 1971. Την πρώτη σεζόν έγινε με σύστημα διπλών αγώνων νοκ-άουτ, ενώ ο τελικός ήταν μονός σε ουδέτερη έδρα. Το 1968 δεν έγινε ενώ στις επόμενες τρεις διοργανώσεις η προκριματική φάση έγινε σε δυο ομίλους από τους οποίους οι δύο πρώτες ομάδες στη βαθμολογία προκρίνονταν στην τελική φάση. Η τελική φάση διεξαγόταν στην έδρα μιας εκ των τεσσάρων ομάδων σε μορφή φάιναλ-φορ, δηλαδή νοκ-άουτ ημιτελικοί, μικρός και μεγάλος τελικός.

Η διοργάνωση δεν κατάφερε να αποκτήσει δημοτικότητα και χρόνο με το χρόνο μετείχαν όλο και λιγότεροι σύλλογοι: δέκα το 1969, επτά το 1971 και οκτώ το 1971. Το 1972 εκδήλωσαν ενδιαφέρον μόνο πέντε σύλλογοι από τους οποίους οι τρεις αποσύρθηκαν, με αποτέλεσμα η διοργάνωση να ματαιωθεί και να μην ξαναγίνει. Ένα από τα αίτια της μειωμένης συμμετοχής ήταν η αποχή των αραβικών χωρών λόγω της παρουσίας του Ισραήλ.

Ασιατικό Πρωτάθλημα Συλλόγων

Τη σεζόν 1985-86 ξεκίνησε μια νέα προσπάθεια με τη νέα ονομασία Ασιατικό Πρωτάθλημα Συλλόγων (Asian Club Championship). Η μετακίνηση του Ισραήλ στη δύναμη της UEFA «διευθέτησε» το θέμα της συμμετοχής των αραβικών χωρών και έτσι στη διοργάνωση υπήρξε συμμετοχή από συλλόγους 29 χωρών. Στην προκριματική φάση οι ομάδες χωρίστηκαν σε έξι ομίλους που έγιναν με γεωγραφικά κριτήρια και δεν είχαν απαραίτητα ίσο αριθμό συλλόγων. Στη δεύτερη φάση έγιναν δύο όμιλοι των τριών ομάδων που έπαιξαν σε μία πόλη σε μορφή τουρνουά και οι δύο πρώτες κάθε ομίλου πέρασαν στην τελική φάση. Η τελική φάση διεξαγόταν στην έδρα μιας εκ των τεσσάρων ομάδων σε μορφή φάιναλ-φορ, δηλαδή νοκ-άουτ ημιτελικοί, μικρός και μεγάλος τελικός.

Με παρόμοια συστήματα διεξαγωγής συνεχίστηκε η διοργάνωση τις επόμενες χρονιές, με τον αριθμό των ομίλων να μεταβάλλεται ανάλογα με το πλήθος των σωματείων που μετείχαν. Το 1987 η τελική φάση διεξήχθη ως τουρνουά με βαθμολογία και όχι με μορφή νοκ-άουτ, οπότε δεν υπήρξε τελικός. Από το 1988 ως το 1990 έγιναν δύο προημιτελικοί όμιλοι, οι νικητές των οποίων αγωνίστηκαν σε διπλό τελικό εντός-εκτός έδρας. Από το 1991 επανήλθε το σύστημα της τελικής φάσης σε σε μορφή φάιναλ-φορ, το οποίο παρέμεινε ως το 2002 που η διοργάνωση άλλαξε μορφή.

Τσάμπιονς Λιγκ Ασίας

Το 2002 αποφασίστηκε να αλλάξει μορφή η διοργάνωση και να συγχωνευτεί με το Κύπελλο Κυπελλούχων Ασίας. Δεν μετέχουν πλέον μόνο οι πρωταθλητές αλλά και οι δευτεραθλητές από τα πιο δυνατά πρωταθλήματα, με βάση ένα σύστημα πόντων της AFC. Μετά την προκριματική φάση, στην οποία οι ομάδες κληρώνονται με γεωγραφικά κριτήρια, μένουν 16 σύλλογοι για τη φάση των τεσσάρων ομίλων και στους οποίους οι «δυνατές» ομάδες προκρίνονται απευθείας κατά τα πρότυπα του Τσάμπιονς Λιγκ της UEFA. Οι τέσσερις νικητές των ομίλων αγωνίζονται στα ημιτελικά σε διπλούς αγώνες νοκ-άουτ.

Από το 2004 ως το 2008 οι όμιλοι έγιναν επτά και η νοκ-άουτ φάση ξεκινούσε από τα προημιτελικά, στην οποία μετείχε απευθείας η κάτοχος του κυπέλλου. Από το 2009 και εξής οι όμιλοι έγιναν οκτώ και σε αυτούς μετέχει απευθείας η προηγούμενη νικήτρια, ενώ στη νοκ-άουτ φάση προκρίνονται 16 σύλλογοι. Από το 2007 στη διοργάνωση μετέχουν και οι ομάδες της Αυστραλίας.

Ως το 2008 ο τελικός ήταν διπλός, ενώ από το 2009 γίνεται σε ουδέτερη έδρα.

Οι τελικοί

Έτος	Περίοδος Τουρνουά των Πρωταθλητών
	Τόπος τελικού	Πρωταθλήτρια	Αποτελέσματα	Φιναλίστ
1967	Μπανγκόκ	Χάποελ Τελ Αβίβ	2–1	Σελάνγκορ
1968			(δ.δ.)
1969	Μπανγκόκ	Μακάμπι Τελ Αβίβ	1–0	Γιάνγκτζι
1970	Τεχεράνη	Ταζ	2–1	Χάποελ Τελ Αβίβ
1971	Μπανγκόκ	Μακάμπι Τελ Αβίβ	2–0 (α.α.)1	Αλ Σορτά
1972			ματαιώθηκε
Έτος	Περίοδος Πρωταθλήματος Συλλόγων
	Τόπος τελικού	Πρωταθλήτρια	Αποτελέσματα	Φιναλίστ
1985-86	Τζέντα	Νταεβού Ρόγιαλς	3–1	Αλ Αχλί
1986-87	Ριάντ	Φουρουκάβα Ελέκτρικ	βαθμολογία 2	Αλ Χιλάλ
1987-88	διπλός τελικός	Γιομιούρι	άνευ αγώνων 3	Αλ Χιλάλ
1988-89	διπλός τελικός	Αλ Σαντ	2–3 / 1–0 (ε.)	Αλ Ρασίντ
1989-90	διπλός τελικός	Λιαονίνγκ	2–1 / 1–1	Γιοκοχάμα Νισάν
1990-91	Ντάκα	Εστεγλάλ	2–1	Λιαονίνγκ
1991-92	Ντόχα	Αλ Χιλάλ	1–1 (4–3 π.)	Εστεγλάλ
1992-93	Μπαχρέιν	Πας	1–0	Αλ Σαμπάμπ
1993-94	Μπανγκόκ	Τάι Φάρμερς Μπανκ	2–1	Ομάν
1994-95	Μπανγκόκ	Τάι Φάρμερς Μπανκ	1–0	Αλ Αραμπί
1995-96	Ριάντ	Ίλχουα Τσόνμα	1–0	Αλ Νασρ
1996-97	Κουάλα Λουμπούρ	Πόχανγκ Στίλερς	2–1	Ίλχουα Τσόνμα
1997-98	Χονγκ Κονγκ	Πόχανγκ Στίλερς	0–0 (6–5 π.)	Νταλιάν Γουάντα
1998-99	Τεχεράνη	Τζούμπιλο Ιβάτα	2–1	Εστεγκλάλ ΦΚ
1999-00	Ριάντ	Αλ Χιλάλ	3–2	Τζούμπιλο Ιβάτα
2000-01	Σουγουόν	Σούουον Σάμσουνγκ	1–0	Τζούμπιλο Ιβάτα
2001-02	Τεχεράνη	Σούουον Σάμσουνγκ	0–0 (4–2 π.)	Ανιάνγκ Τσίτας
Έτος	Περίοδος ΑΦΚ Τσάμπιονς Λιγκ
	Τόπος τελικού	Πρωταθλήτρια	Αποτελέσματα	Φιναλίστ
2002-03	διπλός τελικός	Αλ Αΐν	2–0 / 0–1	ΜΠΕΚ Τέρο Σάσανα
2004	διπλός τελικός	Αλ Ιτιχάντ	1–3 / 5–0	Σόνγκναμ Ίλχουα Τσόνμα
2005	διπλός τελικός	Αλ Ιττιχάντ	1–1 / 4–2	Αλ Αΐν
2006	διπλός τελικός	Τζεονμπούκ Χιουντάι	2–0 / 1–2	Αλ Καράμα
2007	διπλός τελικός	Ουράβα Ρεντ Ντάιαμοντς	1–1 / 2–0	Σεπαχάν Ισφαχάν
2008	διπλός τελικός	Γκάμπα Οσάκα	3–0 / 2–0	Αντελάιντ Γιουνάιτεντ
2009	Τόκιο	Πόχανγκ Στίλερς	2–1	Αλ Ιττιχάντ
2010	Τόκιο	Σόνγκναμ Ίλχουα Τσόνμα	3–1	Zoμπ Αχάν
2011	Ζεονζού	Αλ Σαντ	2–2 (4–2 π.)	Τσόνμπουκ Χιουντάι
2012	Ουλσάν	Ούλσαν Χιουντάι	3–0	Αλ Αχλί
2013	διπλός τελικός	Κουανγκτσόου	2–2 / 1–1	Σεούλ
2014	διπλός τελικός	Γ. Σίδνεϊ Γουόντερερς	1–0 / 0–0	Αλ Χιλάλ
2015	διπλός τελικός	Κουανγκτσόου	0–0 / 1–0	Αλ Αχλί
2016	διπλός τελικός	Τζεονμπούκ Χιουντάι	2–1 / 1–1	Αλ Αΐν
2017	διπλός τελικός	Ουράβα Ρεντ Ντάιαμοντς	1–1 / 1–0	Αλ Χιλάλ
2018	διπλός τελικός	Κασίμα Άντλερς	2–0 / 0–0	Περσέπολις
2019	διπλός τελικός	Αλ Χιλάλ ΦΚ	1–0 / 2–0	Ουράβα Ρεντ Ντάιαμοντς
2020	Αλ Ουάκρα	Ούλσαν Χιουντάι	2–1	Περσέπολις

Σημειώσεις

¹ Η ομάδα του Ιράκ, όπως όλες οι ομάδες από τις αραβικές χώρες, δεν αγωνίζονταν με τις ομάδες από το Ισραήλ και δεν προσήλθε να αγωνιστεί στον τελικό.

² Η τελική φάση διεξήχθη σε όμιλο τεσσάρων ομάδων σε μορφή τουρνουά στο Ριάντ. Η Φουρουκάβα πρώτευσε με 6β. και η Αλ Χιλάλ ήταν 2η με 4β.

³ Είχε προγραμματιστεί διπλός τελικός στις δύο έδρες αλλά η Αλ Χιλάλ παραιτήθηκε πριν από την τέλεση του πρώτου ματς.

Τίτλοι

Ομάδα	Τίτλοι
Αλ Χιλάλ	3
Πόχανγκ Στίλερς	3
Εστεγλάλ	2
Σόνγκναμ Ιλχούα Τσόνμα	2
Αλ Ιτιχάντ	2
Τζεονμπούκ Χιουντάι	2
Ουράβα Ρεντ Ντάιαμοντς	2
Μακάμπι Τελ Αβίβ	2
Αλ Σαντ	2
Τάι Φάρμερς Μπανκ	2
Σουουόν Σάμσουνγκ	2
Ούλσαν Χιουντάι	2
Κουανγκτσόου Έβεργκραντ	2
Τζούμπιλο Ιβάτα	1
Αλ Αΐν	1
Χάποελ Τελ Αβίβ	1
Λιαονίνγκ	1
Μπούσαν ΙΠαρκ	1
ΤΖΕΦ Γιουνάιτεντ Τσίμπα	1
Τόκιο Βέρντι	1
Πας	1
Γκάμπα Οσάκα	1
Γουέστερν Σίδνεϊ Γουόντερερς	1
Κασίμα Άντλερς	1

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Επίσημη ιστοσελίδα
• Αρχείο RSSSF.