Λίρα της Ροδεσίας
| Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Η λίρα ήταν το νόμισμα της Ροδεσίας (σήμερα Ζιμπάμπουε) από το 1964 μέχρι το 1970. Υποδιαιρούταν σε 20 σελίνια, και κάθε σελίνι σε 12 πένες (1λίρα= 240 πένες). Σήμερα δεν είναι πλέον σε χρήση.
Ιστορία Επεξεργασία
Η λίρα θεσμοθετήθηκε μετά τη διάλυση της Ομοσπονδίας της Ροδεσίας και Νυασαλάνδης οπότε η αποικία που ήταν γνωστή έως τότε ως Νότια Ροδεσία και είχε γίνει μέλος της ομοσπονδίας, μετονομάστηκε απλά σε Ροδεσία. Το νέο νόμισμα αντικατέστησε την παλαιά λίρα της Ροδεσίας και Νυασαλάνδης με αναλογία 1/1. Όμως τόσο τα κέρματα όσο και τα χαρτονομίσματα της παλαιάς λίρας συνέχισαν να κυκλοφορούν παράλληλα με τα καινούρια.
Όπως και το προηγούμενό του νόμισμα, η λίρα της Ροδεσίας ήταν αρχικά και αυτή συνδεδεμένη με τη Βρετανική λίρα με σταθερή ισοτιμία 1/1. Όταν η Βρετανική λίρα υποτιμήθηκε από 2,8 δολάρια ΗΠΑ σε 2,4 το 1967, η Ροδεσία αποφάσισε να αποσυνδέσει το νόμισμα της από την στερλίνα και να το συνδέσει με το δολάριο ΗΠΑ με σταθερή ισοτιμία 2,8 δολάρια.Το 1970 η λίρα αντικαταστάθηκε από το δολάριο, με ισοτιμία 1 λίρα = 2 δολάρια και έπαψε να υφίσταται ως νόμισμα
Κέρματα Επεξεργασία
Παρόλο που η Ροδεσία δεν είχε υιοθετήσει ακόμα το δεκαδικό σύστημα στο νόμισμα της, το 1964 τέθηκαν σε κυκλοφορία κέρματα στα οποία αναγραφόταν διπλή ονομασία. Εκτός από τις γνωστές υποδιαιρέσεις (σελίνια πένες κτλ) τα κέρματα αυτά έφεραν την ονομασία σεντ (cents). Έτσι η σειρά του 1964 είχε τις εξής ονομαστικές αξίες:
- 6 πένες, ανέγραφε 6D και 5C
- 1 σελίνι, ανέγραφε 1/- και 10C
- 2 σελίνια (φλωρίνι), ανέγραφε 2/- και 20C
- 2 ½ σελίνια (½ κορώνα), (ανέγραφε 2/6 και 25C
Το 1968 κυκλοφόρησε κέρμα των 3 πενών το οποίο όμως δεν έφερε την ονομασία σεντ.
Όλα τα κέρματα ανέγραφαν τον τίτλο της Βασίλισσας Ελισάβετ Β' στην Αγγλική γλώσσα, αντί στη Λατινική, όπως συνηθιζόταν στα νομίσματα της Βρετανικής Αυτοκρατορίας. Το ίδιο είχε συμβεί και στα κέρματα της Νότιας Ροδεσίας αλλά και στα κέρματα Ροδεσίας και Νυασαλάνδης. Όλα τα κέρματα του 1964 τα εξέδωσε η Reserve Bank of Rhodesia και κόπηκαν στο νομισματοκοπείο της Πρετόριας στην Νότιο Αφρική.
Το 1966 εκδόθηκε μια σειρά 3 χρυσών αναμνηστικών κερμάτων ώστε να εορταστεί το πρώτο έτος της μονομερούς ανακήρυξης της ανεξαρτησίας της χώρας με τις εξής ονομαστικές αξίες:
- 10 σελινίων
- 1 λίρας
- 5 λιρών
Τραπεζογραμμάτια Επεξεργασία
Εκδόθηκαν χαρτονομίσματα με τις εξής αξίες:
- 10 σελινίων,
- 1 λίρας
- 5 λιρών.
Όλα τα χαρτονομίσματα απεικόνιζαν την Ελισάβετ Β΄ στην μία όψη. Η άλλη όψη των χαρτονομισμάτων χρησιμοποιήθηκε ξανά στα χαρτονομίσματα του δολαρίου της Ροδεσίας το οποίο αντικατέστησε την λίρα το 1970.
Πριν από την μονομερή ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της, στις 11 Νοεμβρίου του 1965, η Ροδεσία ήταν μέλος της ζώνης της στερλίνας. Τα τραπεζογραμμάτια της τυπώνονταν στα τυπογραφεία Bradbury Wilkinson στο Ηνωμένο Βασίλειο. Μετά την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της Ροδεσίας, η Βρετανική κυβέρνηση την απέβαλε από τη ζώνη της στερλίνας και έτσι η προμήθεια των τραπεζογραμματίων προς την χώρα αυτή σταμάτησε. Το γεγονός αυτό πολύ σύντομα είχε δυσμενείς επιπτώσεις στη χώρα, Το πρόβλημα της έλλειψης νέων χαρτονομισμάτων και η κακή κατάσταση αυτών που ήταν ήδη σε κυκλοφορία άρχισε να γίνεται πολύ ανησυχητικό.
Στις αρχές του 1966, η Reserve Bank of Rhodesia παρήγγειλε μια εντελώς νέα σειρά τραπεζογραμματίων στα τυπογραφεία Giesecke & Devrient στο Μόναχο της Γερμανίας. Όμως μια δικαστική απόφαση εμπόδισε να φτάσουν τα τραπεζογραμμάτια αυτά στη Ροδεσία τα οποία καταστράφηκαν από το τυπογραφείο. Τελικά την περίοδο 1966 έως και τον Οκτωβρίου του 1968 τα χαρτονομίσματα τυπώνονταν στη Ροδεσία.
Πηγές Επεξεργασία
- Reserve Bank of Zimbabwe Αρχειοθετήθηκε 2011-05-22 στο Wayback Machine..
- Ιστορία της Ροδεσίας (αγγλικά).