Μάχη της Αντιόχειας (145 π.Χ.)


Η Μάχη της Αντιόχειας δόθηκε το 145 π.Χ. στις όχθες του ποταμού Οινοπάρα (σημ. Αφρίν, παραπόταμος του Ορόντη) μεταξύ του Πτολεμαίου Φιλομήτορα και του γαμπρού του Αλέξανδρου Βάλα.

Μάχη της Αντιόχειας (145 π.Χ.)
Δυναστικές έριδες και ξένες επεμβάσεις στο κράτος των Σελευκιδών
Νόμισμα που απεικονίζει τον Αλέξανδρο Α' Βάλα και τη σύζυγό του Κλεοπάτρα Θεά (Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης).
Χρονολογία145 π.Χ.
ΤόποςΟινοπάρας ποταμός (σημ. Αφρίν, κοντά στην Αντιόχεια)
ΈκβασηΝίκη των Πτολεμαίων
Αντιμαχόμενοι

Βασίλειο

των Σελευκιδών
Βασίλειο των Πτολεμαίων
Ηγετικά πρόσωπα

Τα περιστατικά πριν τη μάχη Επεξεργασία

Ο νέος Σελευκίδης βασιλιάς Αλέξανδρος Βάλας και ο βασιλιάς της Αιγύπτου Πτολεμαίος ήταν όχι μόνο φίλοι και σύμμαχοι αλλά και συγγενείς καθώς ο Πτολεμαίος είχε παντρέψει την κόρη του Κλεοπάτρα Θεά με τον Σελευκίδη μονάρχη (150/149 π.Χ.)[1].

Η κακή διακυβέρνηση του Αλέξανδρου Βάλα ενθάρρυνε τις αποστασίες. Το 147 π.Χ. ο Δημήτριος Β' Νικάτωρ γιος του πρώην βασιλιά Δημήτριου Α' Σωτήρα αποβιβάστηκε στην Κιλικία αποφασισμένος να διεκδικήσει τον πατρικό θρόνο[2].

Ο Πτολεμαίος πληροφορήθηκε τα γεγονότα και έσπευσε με τον στρατό του στην Αντιόχεια ,επιδιώκοντας με το πρόσχημα της βοήθειας προς τον γαμπρό του την ανάκτηση της Συρίας [3]. Όταν όμως έφτασε στις πύλες της πόλης ο Αλέξανδρος Βάλας προσπάθησε ανεπιτυχώς να οργανώσει μια απόπειρα δολοφονίας εναντίον του. Ο Πτολεμαίος διέλυσε την συμμαχία μαζί του καθώς και τον γάμο με την κόρη του την οποία αποφάσισε να δώσει στον Δημήτριο[4].

Οι Αντιοχείς που δεν ήθελαν τον Αλέξανδρο Βάλα τον ανάγκασαν να εγκαταλείψει την πόλη. Κατόπιν δέχτηκαν τον Πτολεμαίο και του πρόσφεραν το σελευκιδικό στέμμα. Ο Πτολεμαίος όμως καταλαβαίνοντας ότι οι Ρωμαίοι δεν θα δέχονταν κάτι τέτοιο έπεισε τους κατοίκους να δεχτούν ως βασιλιά τον Δημήτριο Β΄[5].

Η μάχη Επεξεργασία

Ο Αλέξανδρος Βάλας κατέφυγε στην Κιλικία και αφού συγκέντρωσε στρατό κινήθηκε με ορμή εναντίον του Πτολεμαίου. Η μάχη δόθηκε στις όχθες του ποταμού Οινοπάρα κοντά στην Αντιόχεια (145 π.Χ.)[6].

Σε κάποια στιγμή της μάχης το άλογο του Πτολεμαίου φοβήθηκε εξαιτίας ενός ελέφαντα και έριξε τον αναβάτη του κάτω. Οι στρατιώτες του Βάλα τον είδαν στο έδαφος και του επιτέθηκαν τραυματίζοντας τον στο κεφάλι. Τελικά οι σωματοφύλακες του επενέβηκαν και κατάφεραν να τον σώσουν[7].

Νίκη του Πτολεμαίου. Θάνατος του Αλέξανδρου Βάλα και του Πτολεμαίου. Επεξεργασία

Η παράταξη του Πτολεμαίου κατάφερε να κερδίσει την μάχη. Ο Πτολεμαίος όμως είχε τραυματιστεί πολύ σοβαρά και ήταν αναίσθητος για πολλές ημέρες[8].

Ο Αλέξανδρος Βάλας κατέφυγε σε έναν Άραβα δυνάστη τον Ζάβειλο ο όποιος τον δολοφόνησε. Κατόπιν απέκοψε το κεφάλι του και το έστειλε στον Πτολεμαίο. Ο Πτολεμαίος που συνήλθε για λίγο είδε το κεφάλι του αντίπαλου του. Λίγο αργότερα πέθανε και εκείνος[9].

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Τόμος Ε΄ Ελληνιστικοί Χρόνοι. Ανατροπή του Αλέξανδρου Α΄ Βάλα από τον Δημήτριο Β΄. Πτολεμαϊκή παρέμβαση (145 π.Χ.), σελ.157
  2. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Τόμος Ε΄ Ελληνιστικοί Χρόνοι. Ανατροπή του Αλέξανδρου Α΄ Βάλα από τον Δημήτριο Β΄. Πτολεμαϊκή παρέμβαση (145 π.Χ.), σελ.157
  3. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Τόμος Ε΄ Ελληνιστικοί Χρόνοι. Ανατροπή του Αλέξανδρου Α΄ Βάλα από τον Δημήτριο Β΄. Πτολεμαϊκή παρέμβαση (145 π.Χ.), σελ.157
  4. Библиотека Руслана Хазарзара. Φλαυίου Ἰωσήπου ἱστοριῶν τῆς Ἰουδαϊκῆς ἀρχαιολογίας.Βιβλίο ΙΓ.ΙV.6-7.[106]-[110]
  5. Библиотека Руслана Хазарзара. Φλαυίου Ἰωσήπου ἱστοριῶν τῆς Ἰουδαϊκῆς ἀρχαιολογίας.Βιβλίο ΙΓ.ΙV.7.[111]-[115]
  6. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Τόμος Ε΄ Ελληνιστικοί Χρόνοι. Ανατροπή του Αλέξανδρου Α΄ Βάλα από τον Δημήτριο Β΄. Πτολεμαϊκή παρέμβαση (145 π.Χ.), σελ.157
  7. Библиотека Руслана Хазарзара. Φλαυίου Ἰωσήπου ἱστοριῶν τῆς Ἰουδαϊκῆς ἀρχαιολογίας.Βιβλίο ΙΓ.ΙV.8.[117]
  8. Библиотека Руслана Хазарзара. Φλαυίου Ἰωσήπου ἱστοριῶν τῆς Ἰουδαϊκῆς ἀρχαιολογίας.Βιβλίο ΙΓ.ΙV.8.[116]-[117]
  9. Библиотека Руслана Хазарзара. Φλαυίου Ἰωσήπου ἱστοριῶν τῆς Ἰουδαϊκῆς ἀρχαιολογίας.Βιβλίο ΙΓ.ΙV.8.[118]-[119]

Πηγές Επεξεργασία