Μέι Ζιάντε
Η Μέι Ελίας Ζιάντε (αραβικά: مي إلياس زيادة, Mayy Ilyās Ziyādah, 11 Φεβρουαρίου 1886 [1] [2] - 19 Οκτωβρίου 1941) ήταν Λιβανέζα-Παλαιστίνια ποιήτρια, δοκιμιογράφος και μεταφράστρια[3], η οποίας έγραψε διάφορα έργα στα αραβικά και στα γαλλικά.[4]
| Μέι Ζιάντε | |
|---|---|
 | |
| Όνομα | Μέι Ζιάντε |
| Γέννηση | مي إلياس زيادة 11 Φεβρουαρίου 1886 Ναζαρέτ, Βιλαέτι της Συρίας |
| Θάνατος | 19 Οκτωβρίου 1941 (55 ετών) Κάιρο, Βασίλειο της Αιγύπτου |
| Ψευδώνυμο | Isis Copia |
| Επάγγελμα/ ιδιότητες | Συγγραφέας |
| Υπηκοότητα | Οθωμανική Αυτοκρατορία, Σουλτανάτο της Αιγύπτου και Βασίλειο της Αιγύπτου |
| Σχολές φοίτησης | Collège Saint Joseph – Antoura |
| Αξιοσημείωτα έργα | d:Q66361135 και Bayna al-Juzur wa-al-mudd : Ṣafaḥāt fī al-lughah wa-al-Ādāb wa-al-fann wa-al-ḥaḍārah |
| Υπογραφή |  |
 Πολυμέσα σχετικά με τoν συγγραφέα | |
| δεδομένα () | |
Μετά την εκπαίδευσή της στη γενέτειρά της, Ναζαρέτ, και στον Λίβανο, η Ζιάντε μετανάστευσε με την οικογένειά της στην Αίγυπτο το 1908 και άρχισε να δημοσιεύει τα γαλλικά της έργα (με το ψευδώνυμο Ίσις Κόπια) το 1911. Ο Χαλίλ Γκιμπράν ήταν γνωστό ότι αλληλογραφούσε μαζί της το 1912.
Παραγωγική συγγραφέας, έγραψε για αραβόφωνες εφημερίδες και περιοδικά, ενώ δημοσίευσε και ποιήματα και βιβλία. Κατείχε ένα από τα πιο διάσημα λογοτεχνικά σαλόνια στον σύγχρονο Αραβικό Κόσμο. Κάλεσε τις γυναίκες του Αραβικού Κόσμου να επιδιώκουν την ελευθερία. Αφού υπέστη προσωπικές απώλειες στις αρχές της δεκαετίας του '30, επέστρεψε στον Λίβανο, όπου οι συγγενείς της την έκλεισαν σε ψυχιατρικό νοσοκομείο. Ωστόσο, κατάφερε να βγει και έφυγε για το Κάιρο, όπου πέθανε αργότερα.
Η Ζιάντε θεωρείται βασική προσωπικότητα του κινήματος της Νάχντα στην αραβική λογοτεχνική σκηνή των αρχών του 20ού αιώνα και "πρωτοπόρος του φεμινισμού της Ανατολής". [2] [5] [6]
Βιογραφία Επεξεργασία
Τα πρώτα χρόνια και προσωπική ζωή Επεξεργασία
Η Ζιάντε γεννήθηκε από Λιβανέζο Μαρωνίτη πατέρα (από την οικογένεια Σαχτούλ) και Παλαιστίνια μητέρα στη Ναζαρέτ. Ο πατέρας της ήταν συντάκτης της Αλ Μαχρουσά.
Η Ζιάντε πήγε δημοτικό σχολείο στη Ναζαρέτ. Καθώς ο πατέρας της μετέβη στην περιοχή Κεσρουάν του Λιβάνου, στάλθηκε στην Αϊντούρα σε ηλικία 14 ετών για να συνεχίσει τις δευτεροβάθμιες σπουδές της σε ένα γαλλικό μοναστήρι θηλέων[2], όπου ήρθε σε επαφή με τη γαλλική και τη ρομαντική λογοτεχνία, που της άρεσαν ιδιαίτερα[7]. Πέρασε από αρκετά ρωμαιοκαθολικά σχολεία στον Λίβανο πριν επιστρέψει, το 1904, στη Ναζαρέτ για να είναι με τους γονείς της. Αναφέρεται ότι δημοσίευσε τα πρώτα άρθρα της σε ηλικία 16 ετών. Το 1908, αυτή και η οικογένειά της μετανάστευσαν στην Αίγυπτο.
Η Ζιάντε δεν παντρεύτηκε ποτέ[1], αλλά από το 1912 και μετά, διατηρούσε μια εκτενή γραπτή αλληλογραφία με έναν από τους λογοτεχνικούς γίγαντες του 20ού αιώνα, τον Λιβανέζο-Αμερικανό ποιητή και συγγραφέα Χαλίλ Γκιμπράν. Αν και το ζευγάρι δεν συναντήθηκε ποτέ, καθώς εκείνος ζούσε στη Νέα Υόρκη, η αλληλογραφία διήρκεσε 19 χρόνια μέχρι το θάνατό του το 1931. [8] [2]
Μεταξύ 1928-1932, η Ζιάντε πέρασε από μια σειρά προσωπικών απωλειών, ξεκινώντας με τον θάνατο των γονιών της, ορισμένων φίλων της, και κυρίως του Χαλίλ Γκιμπράν. Έπεσε σε βαθιά κατάθλιψη και επέστρεψε στον Λίβανο, όπου οι συγγενείς της την τοποθέτησαν σε ψυχιατρικό νοσοκομείο για να αποκτήσουν τον έλεγχο της περιουσίας της.[1] Η ΝΝαουάλ Ελ Σααντάουι ισχυρίζεται ότι η Ζιάντε στάλθηκε στο ψυχιατρικό νοσοκομείο, επειδή εξέφρασε φεμινιστικές ιδέες[6]. Η ίδια ταπεινώθηκε βαθιά και εξαγριώθηκε από αυτήν την απόφαση. Επανήλθε τελικά και βγήκε από το νοσοκομείο, μετά από ιατρική αναφορά, που αποδείκνυε ότι ήταν ψυχικά υγιής.
Επέστρεψε στο Κάιρο, όπου πέθανε στις 19 Οκτωβρίου 1941.[2] [9]
Δημοσιογραφία και γλωσσολογικές σπουδές Επεξεργασία
Ο πατέρας της Ζιάντε ίδρυσε την εφημερίδα Αλ Μαχρουσά, ενώ η οικογένεια ήταν στην Αίγυπτο μετά το 1908. Συνέβαλε κι η ίδια γράφοντας κάποια άρθρα. [2]
H Ζιάντε ενδιαφερόταν ιδιαίτερα για την εκμάθηση γλωσσών. Σπούδασε κατ' οίκον παράλληλα με τη γαλλοκαθολική εκπαίδευσή της και αργότερα σε τοπικό πανεπιστήμιο, όπου πήρε πτυχίο Σύγχρονων Γλωσσών, ενώ ήταν στην Αίγυπτο. Αποφοίτησε το 1917.[1]
Ως αποτέλεσμα, η Ζιάντε ήταν εντελώς δίγλωσση στα αραβικά και τα γαλλικά και είχε γνώση αγγλικών, ιταλικών, γερμανικών, ισπανικών, λατινικών, καθώς και νεοελληνικών. [10]
Κυρίαρχη λογοτεχνική προσωπικότητα Επεξεργασία
Η Ζιάντε ήταν γνωστή στους αραβικούς λογοτεχνικούς κύκλους. Δεχόταν πολλούς άνδρες και γυναίκες συγγραφείς και διανοούμενους σε ένα λογοτεχνικό σαλόνι, που ίδρυσε το 1912[11]. Μεταξύ αυτών ήταν οι: Τάχα Χουσέιν, Χαλίλ Μουτράν, Αχμέντ Λουτφί ελ Σαγέντ, Αντούν Γκεμαγιέλ, Ουαλεντίν Γιακάν, Αμπάς ελ Ακκάντ και Γιακούμπ Σαρούφ. [2]
Η Ζιάντε θεωρείται αυτή, που παρουσίασε το έργο του Χαλίλ Γκιμπράν στο αιγυπτιακό κοινό. [12]
Φιλοσοφικές απόψεις Επεξεργασία
Φεμινισμός Επεξεργασία
Η Μέι Ζιάντε ήταν περισσότερο άνθρωπος των γραμμάτων παρά κοινωνική μεταρρυθμίστρια. Ωστόσο, συμμετείχε επίσης στο κίνημα χειραφέτησης των γυναικών[13]. Ασχολήθηκε εκτενώς με τη χειραφέτηση της γυναίκας του Αραβικού Κόσμου, κάτι που έπρεπε να γίνει αντιμετωπίζοντας την άγνοια και τις αναχρονιστικές παραδόσεις. Θεωρούσε τις γυναίκες βασικά στοιχεία κάθε ανθρώπινης κοινωνίας και έγραψε ότι μια γυναίκα υποδουλωμένη δεν θα μπορούσε να θηλάσει τα παιδιά της με το δικό της γάλα, όταν αυτό το γάλα βρωμούσε σκλαβιά. [2]
Διευκρίνισε ότι η γυναικεία εξέλιξη προς την ισότητα δεν χρειάζεται να εφαρμοστεί εις βάρος της θηλυκότητας, αλλά μάλλον ότι ήταν μια παράλληλη διαδικασία[2]. Το 1921, συγκάλεσε ένα συνέδριο με τίτλο «Le but de la vie» («Ο στόχος της ζωής»), όπου κάλεσε τις γυναίκες να επιδιώξουν την ελευθερία και να είναι ανοιχτές στον Δυτικό Κόσμο χωρίς να ξεχάσουν την Ανατολική τους ταυτότητα[5].
Παρά το θάνατό της το 1941, τα γραπτά της εξακολουθούν να αντιπροσωπεύουν τα ιδανικά του πρώτου κύματος του λιβανέζικου φεμινισμού. Η Ζιάντε πίστευε στην απελευθέρωση των γυναικών και το πρώτο κύμα επικεντρώθηκε στο να κάνει ακριβώς αυτό μέσω της εκπαίδευσης, να εξασφαλίσει δικαιώματα ψήφου και τελικά να έχει εκπροσώπηση στην κυβέρνηση. [14]
Ρομαντισμός και Οριενταλισμός Επεξεργασία
Η Ζιάντε επηρεάστηκε διαδοχικά από τους Λαμαρτέν, Λόρδο Βύρωνα, Πέρσι Σέλεϊ και τελικά τον Χαλίλ Γκιμπράν. Αυτές οι επιρροές είναι εμφανείς στην πλειονότητα των έργων της. Συχνά αντανακλούσε τη νοσταλγία της για τον Λίβανο και η γόνιμη, ζωντανή, ευαίσθητη φαντασία της είναι τόσο εμφανής όσο το μυστήριο, η μελαγχολία και η απόγνωση της. [2]
Εργα Επεξεργασία
Το πρώτο δημοσιευμένο έργο της Ζιάντε, Fleurs de rêve (1911) [Ονειρικά άνθη], ήταν ένας τόμος ποίησης, γραμμένος στα γαλλικά, χρησιμοποιώντας το ψευδώνυμο Ίσις Κόπια. Έγραψε αρκετά εκτενώς στα γαλλικά και περιστασιακά αγγλικά ή ιταλικά, αλλά, καθώς ωρίμαζε, βρήκε όλο και περισσότερο τη λογοτεχνική φωνή της στα αραβικά. Δημοσίευσε έργα κριτικής και βιογραφίας, τόμους ποίησης και δοκιμίων ελεύθερων στίχων και μυθιστορήματα.
Μετέφρασε αρκετούς Ευρωπαίους συγγραφείς στα αραβικά, όπως τον Άρθουρ Κόναν Ντόιλ από τα αγγλικά, την "Μπράντα" (την Ιταλίδα κοντέσα Εριέττα Κονσουέλο ντι Πουλίγκα) από τα γαλλικά και τον Μαξ Μίλερ από τα γερμανικά. Φιλοξενούσε το πιο διάσημο λογοτεχνικό σαλόνι του αραβικού κόσμου κατά τη δεκαετία του '20 και του '30 στο Κάιρο.
Βραβεία Επεξεργασία
Το 1999, η Μέι Ζιάντε ονομάστηκε από το Λιβανέζικο Υπουργείο Πολιτισμού ως το πρόσωπο της χρονιάς.[2]
Κληρονομιά Επεξεργασία
Ένα Google Doodle στις 11 Φεβρουαρίου 2012 γιόρτασε την 126η επέτειο της γέννησης της Ζιάντε.[15]
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 «Previously Featured Life of a Woman: May Ziade». Lebanese Women's Association. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Απριλίου 2007. Ανακτήθηκε στις 19 Μαΐου 2007.
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 «May Ziade: Temoin authentique de son epoque». Art et culture. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιουνίου 2017. Ανακτήθηκε στις 19 Μαΐου 2007.
- ↑ «Remembering May Ziadeh: Ahead of (her) Time». middle east revised. 30 Οκτωβρίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Νοεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2020.
- ↑ Ostle, Robin (2008). Sensibilities of the Islamic Mediterranean. σελ. 188. ISBN 9780857716736.
- ↑ 5,0 5,1 Boustani, 2003, p. 203.
- ↑ 6,0 6,1 Peterson and Lewis, 2001, p. 220.
- ↑ «Notice sur la poetesse May Ziade». BIBLIB. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Φεβρουαρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 19 Μαΐου 2007.
- ↑ Gibran, Khalil (1983). Blue Flame: The Love Letters of Khalil Gibran to May Ziadah. edited and translated by Suheil Bushrui and Salma Kuzbari. Harlow, England: Longman. ISBN 0-582-78078-0.
- ↑ Khaldi, 2008 p. 103
- ↑ «Notice sur la poetesse May Ziade». BIBLIB. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Φεβρουαρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 19 Μαΐου 2007.
- ↑ Ziegler, p. 103
- ↑ Gibran, 2006, p. 22.
- ↑ Zeidan, 1995, p. 75
- ↑ «Four Waves of Lebanese Feminism». E-International Relations. Ανακτήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 2017.
- ↑ «May Ziade's 126th Birthday». Google. 11 Φεβρουαρίου 2012.
Βιβλιογραφία Επεξεργασία
- Boustani, Carmen (2003). Effets du féminin: variations narratives francophones. Collection Lettres du Sud. Paris: Editions Karthala. ISBN 978-2-84586-433-7. OCLC 53297358.
- Gibran, Khalil (2006) [1987]. Jesus, el hijo del hombre. Deva's. ISBN 978-987-1102-57-0.
- Peterson, Janice· Lewis, Margaret (2001) [1999]. The Elgar Companion to Feminist Economics. Northampton: Edward Elgar Publishing. ISBN 978-1-84064-783-9. OCLC 827907131.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
- May Ziade: The Life of a Arab Feminist Writer Αρχειοθετήθηκε 2019-05-29 στο Wayback Machine. - ντοκιμαντέρ από το Al Jazeera English (Βίντεο, 47 λεπτά)