Αυτό το λήμμα αφορά την κλασική ελληνική μαρουλοσαλάτα. Για το μαρούλι και άλλες διάφορες χρήσεις του, δείτε: μαρούλι.

Η μαρουλοσαλάτα είναι σαλάτα της ελληνικής κουζίνας με ψιλοκομμένο μαρούλι (τύπου Ρωμάνα ή Κως),[1][2][3] κρεμμυδάκια, λαδόξυδο ή λαδολέμονο, αλάτι και άνηθο.[4][5][6][7] Μαζί με τη χωριάτικη είναι οι δύο πιο διαδεδομένες σαλάτες στην Ελλάδα.[8][9][10][11][12]

Μαρουλοσαλάτα

Ονομασία Επεξεργασία

Η λέξη μαρουλοσαλάτα στην ελληνική γλώσσα σημαίνει σαλάτα από μαρούλι[13] χωρίς να περιορίζεται αποκλειστικά σε μία, ωστόσο στην ελληνική παραδοσιακή κουζίνα δεν υπάρχει μεγάλη ποικιλία σε φαγητά και ειδικότερα σαλάτες από μαρούλι. Ιδιαίτερα σε ελληνικά εστιατόρια του εξωτερικού η προσθήκη του στη σαλάτα θεωρείται ένδειξη απόκλισης από την αυθεντική ελληνική κουζίνα, δικαιολογείται όμως για πιάτα που σερβίρονται παραδοσιακά με την κλασική μαρουλοσαλάτα.[3][14]

Λογοτεχνία Επεξεργασία

-Και ξέρεις, ρε σύ ρε, γιατί στη μαρουλοσαλάτα αφήνουν ολόκληρα τα φύλλα;
-Από τεμπελιά, ρε συ, οι αφιλότιμοι, βαριέται, ρε, ό Γάλλος να κόψει το μαρουλάκι ψιλό ψιλό.

— Μιμίκα Κρανάκη, Φιλέλληνες (Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 1998)[σημ. 1]

Στο λαϊκό παραμύθι «Ο λύκος η αλεπού και ο γάιδαρος» η μαρουλοσαλάτα χωρίς λαδόξυδο παρουσιάζεται στο γάιδαρο-θύμα σαν θανάσιμη αμαρτία με τη χαρακτηριστική στιχομυθία[15][16][17]

- Έφαγες το μαρουλόφυλλο χωρίς λάδι, χωρίς ξύδι
- και πως δεν επνιγήκαμε σε τούτο το ταξίδι!

Αναφορές στη μαρουλοσαλάτα με ιδιαίτερη έμφαση στη λιτότητά της γίνονται και στα έργα των Κώστα Βάρναλη και Μ. Καραγάτση. Χαρακτηριστικές περιγραφές κάνουν η Μιμίκα Κρανάκη και ο Χρίστος Ζουράρις.[10][18]

Σημειώσεις Επεξεργασία

  1. Όσο πιο ψιλοκομμένο είναι το μαρούλι, τόσο πιο μεγάλη επιφάνεια έρχεται σε επαφή με το οξυγόνο, με αποτέλεσμα να οξειδώνονται και να χάνονται περισσότερες βιταμίνες.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Maroulosalata: Cos (Romaine) Lettuce Salad (Αγγλικά) – (greekfood.about.com).
  2. St. Paul's Greek Orthodox Cathedral (Hempstead, N.Y.). Recipe Club, The Complete book of Greek cooking (Harper & Row, 1990), σελ. 173.
  3. 3,0 3,1 Tο τραγανό μαρούλι σαγηνεύει τους σεφ, Τα Νέα Παρασκευή 13 Μαΐου 2005, έντυπη έκδοση.
  4. Zaytinya – (washingtonpost.com).
  5. Κώστας Βάρναλης, Άνθρωποι: Ζωντανοί - Αληθινοί (Κέδρος, 1983), σελ. 14, ISBN 960-04-0298-1.
  6. Greek Salads – (dianekochilas.com).
  7. Marousalata Greek salad – (womanandhome.com).
  8. Tessa Kiros, Food from Many Greek Kitchens (Murdoch Books, 2010), σελ. 224.
  9. Greek salads: horiatiki and maroulosalata, Newsday 25 Οκτωβρίου 2011, έκδ. ηλεκτρονική: 05:47 μ.μ..
  10. 10,0 10,1 Χρίστος Ζουράρις, Ο Δεύτερος Δειπνοσοφιστής (Ίκαρος, 1998)
  11. Μαρούλι, το ταπεινό λαχανικό που ανέστησε ένας Καίσαρας!, Τα Νέα Παρασκευή 29 Ιανουαρίου 2010, έντυπη έκδοση.
  12. Τα κάναμε σαλάτα – (athinorama.gr).
  13. «μαρουλοσαλάτα». Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής. Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών. Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. 1998. 
  14. Dean Karayanis και Catherine Karayanis, Regional Greek Cooking (Hippocrene Books, 2008), ISBN 0781811465.
  15. Ο λύκος η αλεπού και ο γάιδαρος – (logotexnia.info).
  16. Ο λύκος, η αλεπού και ο Πάγκαλος, Το Βήμα 27 Φεβρουαρίου 2011, έκδ. ηλεκτρονική: 08:00.
  17. Νάσος Βαγενάς, Μετρικά κείμενα (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 1991), σελ. 54.
  18. Μιμίκα Κρανάκη, Φιλέλληνες (Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 1998)

Πηγές Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία