Μεξικανικός Πόλεμος της Ανεξαρτησίας

Ο Μεξικανικός Πόλεμος της Ανεξαρτησίας (16 Σεπτεμβρίου 1810 – 27 Σεπτεμβρίου 1821) ήταν η ένοπλη σύγκρουση και πολιτική διαδικασία που κατέληξε στην ανεξαρτητοποίηση του Μεξικού από την Ισπανία. Δεν αποτελούσε ένα μοναδικό, συνεκτικό γεγονός, αλλά αποτελείτο από τοπικές και περιφερειακές συγκρούσεις που έλαβαν χώρα την ίδια χρονική περίοδο, και μπορεί να θεωρηθεί ως ένας επαναστατικός εμφύλιος πόλεμος.

Μεξικανικός Πόλεμος της Ανεξαρτησίας
Μέρος του Ισπανοαμερικανικών Πολέμων της Ανεξαρτησίας
Οι στρατηγοί του Στρατού των Τριών Εγγυήσεων εισέρχονται στην Πόλη του Μεξικού.
Χρονολογία	16 Σεπτεμβρίου 1810 - 27 Σεπτεμβρίου 1821
Τόπος	Νέα Ισπανία
Έκβαση	Επίτευξη της Ανεξαρτησίας Υπογραφή της Συνθήκης της Κόρδοβας Σύσταση της Πρώτης Μεξικανικής Αυτοκρατορίας Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας της Μεξικανικής Αυτοκρατορίας Άρνηση της Ισπανίας να αναγνωρίσει την Μεξικανική Ανεξαρτησία
Αντιμαχόμενοι
Επαναστάτες Στρατός των Τριών Εγγυήσεων Ισπανική Αυτοκρατορία Αντιβασιλεία της Νέας Ισπανίας
Ηγετικά πρόσωπα
Μιγκέλ Ιδάλγο  Ιγνάσιο Αγιέντε  Ιγνάσιο Λόπες Ραγιόν # Χοσέ Μαρία Μορέλος  Βισέντε Γκερέρο Μαριάνο Ματαμόρος  Γουαδαλούπε Βικτόρια Φρανθίσκο Χαβιέρ Μίνα  Αγουστίν ντε Ιτουρβίδε Φερδινάνδος Ζ΄ Φρανθίσκο Βενέγας (1810–13) Φέλιξ Μαρία Καγιέχα (1810–16) Χουάν Χοσέ Ρουίθ ντε Αποδάκα ι Ελίσα (1816–21) Φρανθίσκο Νοβέγια (1821) Χουάν Ο΄ Ντονοχού (1821)
Απολογισμός
Απώλειες	250.000 - 500.000 νεκροί
Εδαφικές απώλειες	Η Ισπανία χάνει τον έλεγχο των ηπειρωτικών εδαφών της Νέας Ισπανίας, με εξαίρεση το φρούριο Σαν Χουάν ντε Ουλούα.

Προηγούμενες προκλήσεις κατά του ισπανικού Στέμματος

Υπάρχουν αποδείξεις ότι στο Μεξικό μετά την ισπανική κατάκτηση κάποια τμήματα της ελίτ είχαν από μια πρώιμη περίοδο ξεκινήσει να αρθρώνουν την ιδέα μιας ξεχωριστής μεξικανικής ταυτότητας. Παρόλα αυτά, υπήρχαν σχετικώς λίγες προκλήσεις προς την ισπανική αυτοκρατορική δύναμη έως την εξέγερση για ανεξαρτησία στις αρχές του 19ου αιώνα, που ακολούθησε τη γαλλική εισβολή στην Ιβηρική Χερσόνησο το έτος 1808.

Μια αρχική συνωμοσία (1565-1566) προήλθε από τους Ισπανούς κατακτητές της χώρας, των οποίων τα δικαιώματα στις ενκομιένδες τους, που αποτελούσαν ανταμοιβές από το Στέμμα για την κατάκτηση του Μεξικού, θα τερματίζονταν μετά το θάνατο των εκείνη τη στιγμή κατόχων τους. Στη συνωμοσία συμμετείχε και ο δον Μαρτίν Κορτές, γιος του Ερνάν Κορτές. Η συνωμοσία αυτή δεν τελεσφόρησε, και ο Κορτές εξορίστηκε, ενώ άλλοι συνωμότες εκτελέστηκαν.

Μια άλλη πρόκληση σημειώθηκε το 1624, όταν οι ελίτ εκδίωξαν τον μεταρρυθμιστή αντιβασιλέα, που προσπαθούσε να διαλύσει τα δίκτυα εκμετάλλευσης και απάτης από τα οποία αυτές αντλούσαν κέρδος, και να περιορίσει τις άφθονες επιδείξεις ισχύος του Κλήρου. Έτσι, μετά από ταραχές στην Πόλη του Μεξικού από τους πληβείους, που οι τοπικές ελίτ είχαν υποδαυλίσει, ο αντιβασιλέας Μαρκές ντε Χέλβες απομακρύνθηκε. Το πλήθος φώναζε, Ζήτω ο Βασιλέας! Ζήτω ο Χριστός! Θάνατος στην κακή κυβέρνηση! Θάνατος στον αιρετικό Λουθηρανό [Αντιβασιλέα Χέλβες]! Συλλάβετε τον Αντιβασιλέα! Η επίθεση ήταν εναντίον του Χέλβες ως κακού αντιπροσώπου του Στέμματος και όχι εναντίον της μοναρχίας ή της αποικιακής εξουσίας αυτών καθαυτών.

Το 1642, υπήρξε επίσης μια σύντομη συνωμοσία για να ενωθούν οι γεννημένοι στην Αμερική Ισπανοί, οι μαύροι, οι Ινδιάνοι και όλες οι τάξεις (κάστες) εναντίον του ισπανικού στέμματος, ανακηρύσσοντας τη μεξικανική ανεξαρτησία. Ηγέτης αυτού του κινήματος ήταν ο αυτοαποκαλούμενος δον Γκιγιέν Λάμπαρτ υ Γκουθμάν, ένας Ιρλανδός γεννηθείς ως Ουίλλιαμ Λάμπορτ. Η συνωμοσία ανακαλύφθηκε, ο Λάμπορτ συνελήφθη από την Ιερά Εξέταση το 1642, και 15 χρόνια μετά εκτελέστηκε για αποστασία. Άγαλμα του Λάμπορτ υπάρχει σήμερα στην Πόλη του Μεξικού.

Το 1692 σημειώθηκε μια μεγάλη εξέγερση στην Πόλη του Μεξικού, όπου ένας όχλος πληβείων επιχείρησε να πυρπολήσει το παλάτι του αντιβασιλέα και την κατοικία του αρχιεπισκόπου. Ένας πίνακας του ζωγράφου Κριστόμπαλ ντε Βιγιαλπάντο απεικονίζει την εξέγερση του 1692. Σε αντίθεση με την εξέγερση του 1624, στην οποία είχαν αναμιχθεί οι ελίτ και είχε εκδιωχθεί από τη θέση του ο τότε αντιβασιλέας, η εξέγερση του 1692 ήταν καθαρά πληβειακή. Οι εξεγερμένοι επιτέθηκαν σε σύμβολα-κλειδιά της ισπανικής ισχύος, φωνάζοντας πολιτικά σλόγκαν, όπως Σκοτώστε τους Ισπανούς [τους γεννημένους στην Αμερική] και τους Γκατσουπίνες [Ισπανούς γεννημένους στην Ιβηρική] που τρώνε το καλαμπόκι μας! Πάμε ευχαρίστως σε πόλεμο! Ο Θεός θέλει ν' αποτελειώσουμε τους Ισπανούς! Δες μας νοιάζει αν πεθάνουμε χωρίς εξομολόγηση! Δεν είναι η γη μας αυτή; Ο αντιβασιλέας προσπάθησε να αντιμετωπίσει την προφανή αιτία των ταραχών, μια άνοδο στις τιμές του καλαμποκιού που επηρέασε τους φτωχούς των πόλεων. Επειδή όμως η εξέγερση του 1692 ενείχε στοιχεία ταξικού πολέμου, γεγονός που έθετε την ισπανική εξουσία σε αυξημένο κίνδυνο, επήλθε άμεση και βάρβαρη καταστολή.

Επίσης, πριν τα γεγονότα του 1808 ανατρέψουν την πολιτική κατάσταση στη Νέα Ισπανία, υπήρξε μια απομονωμένη και αποτυχημένη εξέγερση από μια μικρή ομάδα στην Πόλη του Μεξικού το 1799, με σκοπό την ανεξαρτησία, η λεγόμενη Συνωμοσία των Ματσετών.