Ο μεφίτης ή η μεφίτιδα (καθαρ. μεφίτις), (αγγλ.: striped skunk) είναι σαρκοβόρο θηλαστικό της οικογένειας των Μεφιτιδιδών (Mephitidae). Περιλαμβάνει δύο είδη μικρόσωμων ζώων της Αμερικής, όπου είναι γνωστά με την κοινή ονομασία «σκανκ».

Μεφίτης
(Mephitis mephitis)
Μεφίτης Φλόριντας με την πολύτιμη γούνα του.
Μεφίτης Φλόριντας με την πολύτιμη γούνα του.
Κατάσταση διατήρησης

Ελαχίστης Ανησυχίας (IUCN 3.1) [1]
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα (Animalia)
Συνομοταξία: Χορδωτά (Chordata)
Ομοταξία: Θηλαστικά (Mammalia)
Τάξη: Σαρκοφάγα (Carnivora)
Οικογένεια: Μεφιτιδίδες (Mephitidae)
Γένος: Μεφίτις (Mephitis)
Είδος: M. mephitis
Διώνυμο
Mephitis mephitis
(Schreber, 1776)

Χαρακτηριστικά Επεξεργασία

Οι μεφίτες έχουν περίπου το μέγεθος μιας κατοικίδιας γάτας, με μικρό κεφάλι, μικρά αφτιά, κοντά πόδια και μακριά χνουδωτή ουρά. Το μήκος τους κυμαίνεται μεταξύ 60-80 εκ. μαζί με την ουρά, η οποία μπορεί να φτάσει τα 40 εκ. Η γούνα τους φέρει ασπρόμαυρο, απαλό και πυκνό τρίχωμα. Είναι παμφάγο ζώο και αναζητά την τροφή του στο έδαφος κατά τη διάρκεια της νύχτας. Διακρίνεται από τις πλατιές, λευκές ραχιαίες ταινίες του, οι οποίες ξεκινώντας από τον αυχένα και τους ώμους προχωρούν προς τα πλευρά μέχρι τη βάση της ουράς και είναι έντονα ευδιάκριτες επάνω στο μαύρο τρίχωμα· μία άλλη λευκή λωρίδα ξεκινάει από τη βάση του ρύγχους ανάμεσα στα μάτια και καταλήγει στο μέτωπο.[2]

Ενδιαίτημα Επεξεργασία

 
Η περιοχή του Μεφίτη στον χάρτη

Το είδος Mephitis mephitis (Μεφίτις η γνήσια) είναι διαδεδομένο στη Βόρεια Αμερική, από τον Καναδά μέχρι το βόρειο Μεξικό, όπου ζει σε ανοικτές περιοχές διαφόρων ενδιαιτημάτων, όπως δάση, λιβάδια ή γεωργικές περιοχές. Νυχτόβιο αρπακτικό, την ημέρα παραμένει συνήθως μέσα σε λαγούμια ή ανάμεσα στη βλάστηση και τρέφεται με έντομα, μικρά θηλαστικά, ψάρια, καρκινοειδή, φύλλα σπόρους και καρπούς, ωστόσο γενικά η διατροφή του ποικίλλει ανάλογα με την εποχή του χρόνου και τη διαθεσιμότητα της τροφής.

Εχθροί και άμυνα Επεξεργασία

Εχθρούς τους, εκτός από τον άνθρωπο, είναι οι λύγκες και διάφορα αρπακτικά πουλιά. Για να προστατεύονται εκκρίνουν ένα δύσοσμο υγρό. Το έκκριμα αυτό προέρχεται από αδένες που βρίσκονται κοντά στον πρωκτό και η χαρακτηριστική οσμή του είναι τόσο δυσάρεστη ώστε να απομακρύνει τους εχθρούς τους οι οποίοι επιτίθενται μόνο όταν δεν υπάρχει άλλη λύση για εξεύρεση τροφής. Ο μεφίτης ο γνήσιος εξακοντίζει το υγρό με απλό ανασήκωμα της ουράς, ενώ άλλα είδη, όπως η σπιλογαλή, σηκώνονται στα μπροστινά τους πόδια. Άλλο μέσο άμυνας είναι η φυγή. Οι μεφίτες πάντως δεν παύουν να αποτελούν καλή λεία για τους εχθρούς τους και η μείωση του πληθυσμού τους εξισορροπείται από τη γρήγορη αναπαραγωγή τους. Έτσι ο αριθμός τους παραμένει σε ικανοποιητικά επίπεδα.[3]

Εκτροφή Επεξεργασία

Parc Omega, Κεμπέκ, Καναδάς

Είναι ωφέλιμα ζώα, όχι μόνο γιατί τρώνε βλαβερά έντομα, αλλά και για τη γούνα τους. Τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει να γίνεται συστηματική εκτροφή μεφιτών. Η δυσάρεστη οσμή που τα περιβάλλει αποφεύγεται με την αφαίρεση των πρωκτικών αδένων σε νεαρή ηλικία. Στα άτομα που συλλαμβάνονται σε άγρια κατάσταση η δυσοσμία αυτή εξαλείφεται με ειδική κατεργασία. Το θηλυκό ζώο γεννάει, ύστερα από μια περίοδο κύησης 60-77 ημερών, 5-6 μικρά, τα οποία κατά τη γέννησή τους είναι τυφλά και κουφά.

 
Mephitis macroura των ερημικών περιοχών του Μεξικού.

Συγγενικά είδη Επεξεργασία

Το είδος Mephitis macroura συναντάται κυρίως στις ερημικές περιοχές του Μεξικού. Διακρίνεται από το προηγούμενο από μια ευδιάκριτη περιοχή με μακριές τρίχες στον σβέρκο και έχει μακρύτερη ουρά. Εμφανίζεται σε δύο χρωματικές παραλλαγές, μία με κατάλευκη πλάτη και μία με μαύρη πλάτη και στενές, λευκές ρίγες στα πλευρά.

Εξημέρωση Επεξεργασία

Ο μεφίτης είναι εύκολα εξημερωμένος και συχνά φυλασσόταν σε αχυρώνες για να σκοτώνει ποντίκια και αρουραίους κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα. [4]

Ως κατοικίδια Επεξεργασία

 
Ένας κατοικίδιος μεφίτης

Αν και μπορούν να ζουν σε εσωτερικούς χώρους με ανθρώπους όπως οι γάτες και οι σκύλοι, οι μεφίτες ως κατοικίδια ζώα είναι σχετικά σπάνια, εν μέρει λόγω των περιοριστικών νόμων και της πολυπλοκότητας της φροντίδας τους. Οι μεφίτες ως κατοικίδια ζώα υπάρχουν κυρίως στις Ηνωμένες Πολιτείες, τον Καναδά, τη Γερμανία, τις Κάτω Χώρες, την Πολωνία και την Ιταλία.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. F. & Helgen, K. Mephitis mephitis, id=41635 2010-01-18.
  2. Εγκυκλοπαίδεια Δομή, τόμ.18 σ. 682 ISBN 960-8177-68-5
  3. Ζωολογία, τομ. 11 σ. 231, Εκδοτική Αθηνών, 1983
  4. Lantz, David E. (1923). Economic value of North American skunks. Washington, D.C. : U.S. Dept. of Agriculture. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία