Ο μουλάς (αραβικά: ملا‎‎, αζερικά: Molla‎‎, περσικά: ملا‎‎ / Mollâ, τουρκικά: Molla‎‎, βεγγαλικά: মোল্লা‎‎) προέρχεται από την αραβική λέξη مَوْلَى mawlā, που σημαίνει "εφημέριος", "μάστερ" και "κηδεμόνας". Ωστόσο, χρησιμοποιείται διφορούμενα στο Κοράνι, και κάποιοι έχουν περιγράψει τη χρήση του ως θρησκευτικό τίτλο ως ακατάλληλη.[1] Ο όρος μερικές φορές εφαρμόζεται σε Μουσουλμάνους, ανθρώπους μορφωμένους στην ισλαμική θεολογία και τον ιερό νόμο. Σε μεγάλα τμήματα του Μουσουλμανικού κόσμου, ιδιαίτερα στο Ιράν, το Πακιστάν, το Αζερμπαϊτζάν, το Αφγανιστάν, την Ανατολική Αραβία, την Τουρκία και τα Βαλκάνια, τη Κεντρική Ασία, το Κέρας της Αφρικής και τη Νότια Ασία, είναι το πιο συνηθισμένο όνομα σε ντόπιους μουσουλμάνους κληρικούς ή ηγέτες τζαμιών.[2]

Ο τίτλος έχει επίσης χρησιμοποιηθεί σε ορισμένες κοινότητες Σεφαραδιτών Εβραίων για αναφορά στην κοινοτική ηγεσία, ιδιαίτερα τη θρησκευτική ηγεσία.[3]

Ο όρος μουλάς είναι πρωτίστως κατανοητός στον Μουσουλμανικό κόσμο ως δείγμα σεβασμού για το μορφωμένο άνθρωπο σε θρησκευτικά θέματα.[4]

Ένας μουλάς που προσεύχεται στο Ιμαμζαντέχ Χαμζάχ της Ταμπρίζ.

Εκπαίδευση και καθήκοντα Επεξεργασία

Στην ιδανική περίπτωση, ένας εκπαιδευμένος μουλάς θα πρέπει να σπουδάσει Ισλαμικές παραδόσεις (χαντίθ), και τον Ισλαμικό νόμο (φικχ). Αυτά τα στοιχεία περιλαμβάνουν συχνά την γνώση του κορανίου απέξω. Οι αγράμματοι χωρικοί συχνά μπορεί να ταξινομήσουν τους εγγράμματους μουσουλμάνους με λιγότερη ισλαμική εκπαίδευση ως μουλά ή θρησκευτικό κληρικό. Οι μουλάδες με διαφορετικά επίπεδα εκπαίδευσης οδηγούν προσευχές στα τζαμιά, παραδίδουν θρησκευτικά κηρύγματα και εκτελούν θρησκευτικές τελετές, όπως οι γεννήσεις και οι κηδείες. Συχνά διδάσκουν σε Ισλαμικό σχολείο, γνωστό ως μεντρεσές. Τρία είδη κειμένων εφαρμόζονται συχνότερα για την ερμηνεία ισλαμικών κειμένων (δηλαδή το Κοράνι, Χαντίθ, κ. λπ.) για τα θέματα της Σαρία, δηλαδή τον Ισλαμικό νόμο.

Οι μουλάδες εμπλέκονται συχνά στην πολιτική, αλλά μόνο πρόσφατα έχουν υπηρετήσει σε θέσεις εξουσίας, από τότε που οι Ισλαμιστές κατέλαβαν την εξουσία στο Ιράν το 1979. Στη Συρία, οι πολιτικά στρατευμένες ομάδες που υποστηρίζονται από τη Δύση έχουν ριζώσει. Οι Ταλιμπάν ήταν υπεύθυνοι για την επιβολή του Ισλαμισμού στο Αφγανιστάν.

Χρήση Επεξεργασία

Ο όρος εφαρμόζεται πιο συχνά σε σιίτες κληρικούς καθώς οι Σιίτες Μουσουλμάνοι είναι η κυρίαρχη παράδοση στο Ιράν. Ωστόσο, ο όρος είναι πολύ κοινή στα Ουρντού που ομιλούνται στο Πακιστάν και χρησιμοποιείται σε όλη την Ινδική υποήπειρο για κάθε Μουσουλμάνο κληρικό, δηλαδή για Σουνίτες και Σιίτες. Οι μουσουλμάνοι κληρικοί στη Ρωσία και άλλες πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες αναφέρονται επίσης ως μουλάδες, ανεξάρτητα από το αν είναι Σουνίτες ή σιίτες.

Ο όρος έχει επίσης χρησιμοποιηθεί μεταξύ Πέρσες Εβραίους, Εβραίους της Μπουχάρα, Εβραίους του Αφγανιστάν και άλλους Εβραίους της Κεντρικής Ασίας για να αναφερθεί στη κοινοτική θρησκευτική και/ή κοσμική ηγεσία. Στο Καϊφένγκ της Κίνας, η ιστορική εβραϊκή κοινότητα που διαχειριζόταν τη συναγωγή ονομαζόταν "μουλάδες".[5]

Έξω από την Ανατολική Αραβία, η οποία έχει μακρά Σιιτική παράδοση και πολλές Σιιτικές μειονότητες, ο όρος χρησιμοποιείται σπάνια σε άλλες αραβόφωνες περιοχές όπου το πλησιέστερο ισοδύναμο είναι ο σέιχ (υπονοώντας την επίσημη Ισλαμική εκπαίδευση), ο ιμάμης (ηγέτης της προσευχής, δεν πρέπει να συγχέεται με τους ιμάμηδες των σιιτών), ή ο ουλεμάς ("φιλόλογος", πληθυντικός ʿulamāʾ). Στο Σουνιτικό κόσμο, η έννοια του "κληρικού" είναι περιορισμένης χρησιμότητας. Ως αρχή του θρησκευτικού συστήματος είναι αρκετά αποκεντρωμένη.

Ο όρος χρησιμοποιείται συχνά στα αγγλικά, αν και οι αγγλόφωνοι μουσουλμάνοι ιερείς σπάνια αυτοαποκαλούνται μουλάδες. Εγκρίθηκε από τους Ούρντου στη Βρετανική Ινδία και έτσι εξαπλώθηκε.

Μερικές φορές χρησιμοποιείται σε υποτιμητική και χιουμοριστική μορφή για να κοροϊδέψει γνωστικιστά θρησκευτικές άνδρες.

Ιράν Επεξεργασία

Μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα, ο όρος μουλάς χρησιμοποιήθηκε στα Ιρανικά χάουζα (σεμινάρια) για να αναφερθείτε στους χαμηλόβαθμους κληρικούς, που ειδικεύονταν στο να λένε ιστορίες της Ασούρα παρά να διδάσκουν ή να εκδίδουν φετφάδες. Σήμερα, ο όρος χρησιμοποιείται μερικές φορές ως μειωτικός όρος για κάθε κληρικό του Ισλάμ. Τα τελευταία χρόνια, τουλάχιστον ανάμεσα σε Σιίτες κληρικούς, ο όρος ρουχανί (πνευματικός) έχει προωθηθεί ως μια εναλλακτική λύση για τους μουλάδες και αχούντ, χωρίς υποτιμητική χροιά.[6]

Ενδυμασία Επεξεργασία

 
Οι Χοτζατολεσλάμ Ακμπάρ Χασεμί Ραφσαντζανί, Αγιατολάχ Ρουχολάχ Χομεϊνί και ο Πρωθυπουργός του Ιράν Μεχντί Μπαζαργκάν.

Στο Ιράν το συνηθισμένο φόρεμα του μουλά είναι ένα τουρμπάνι (περσικά: عمامه‎‎ ammāme), ένα μακρύ παλτό με μανίκια και κουμπιά, παρόμοιο με το ράσο (περσικά: قبا‎‎ qabā), και ένα μακρύ φόρεμα ή μανδύα, ανοιχτό στο μπροστινό μέρος (περσικά: عبا‎‎ abā). Το αμπά παράγεται συνήθως από καφέ μαλλί ή από μαύρη μουσελίνα. Είναι αμάνικο, αλλά έχει τρύπες μέσα από τις οποίες μπαίνουν τα χέρια. Το τουρμπάνι είναι συνήθως λευκό, αλλά εκείνοι που ισχυρίζονται κάθοδο από τον Προφήτη Μωάμεθ φορούν παραδοσιακά ένα μαύρο τουρμπάνι.[7]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Esposito, John (2004). The Oxford Dictionary of Islam. σελ. 214. 
  2. Roy, Olivier (1994). The Failure of Political Islam. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. σελίδες 28–9. ISBN 0-674-29140-9. 
  3. Βλέπε, για παράδειγμα: "Ραββινικός Διαδοχή στην Μπουχάρα 1790-1930",
  4. Taheri, Amir (1985). The Spirit of Allah: Khomeini and the Islamic Revolution. Bethesda, Md.: Adler & Adler. σελίδες 53. ISBN 0-917561-04-X. 
  5. Chinese and Japanese repository of facts and events in science, history and art, relating to Eastern Asia, Volume 1. Oxford: s.n. 1863. σελ. 48. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουλίου 2011.  (Original from the University of Michigan)
  6. Momen, Moojan, Μια Εισαγωγή Shi ο Ισλάμ, Yale University Press, 1985, σελ. 203
  7. Seyyed Μπεχζάντ Sa'adati-Νικ Tarīkhche-ye Lebās-e Rūhānīat (Η Ιστορία του Γραφείου Φόρεμα). Mehr News, 29 Tir 1394.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία