Μουσείο Φυσικής Ιστορίας (Βελιγράδι)
Συντεταγμένες: 44°48′48″N 20°27′46″E / 44.81333°N 20.46278°E
Το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Βελιγραδίου (σερβικά: Природњачки музеј / Prirodnjački muzej) είναι μουσείο που βρίσκεται στο Βελιγράδι της Σερβίας. Πρόκειται για ένα από τα παλαιότερα εξειδικευμένα εθνικά ιδρύματα και το μοναδικό μουσείο φυσικής ιστορίας στη χώρα.[1]
| Μουσείο Φυσικής Ιστορίας (Βελιγράδι) | |
|---|---|
| Prirodnjački muzej Beograd | |
 | |
 | |
| Είδος | μουσείο |
| Διεύθυνση | Његошева 51 και Мали Калемегдан 5 |
| Γεωγραφικές συντεταγμένες | 44°48′44″N 20°27′41″E |
| Διοικητική υπαγωγή | Βελιγράδι |
| Τοποθεσία | Βελιγράδι |
| Χώρα | Σερβία |
| Έναρξη κατασκευής | 19 Δεκεμβρίου 1895 |
| Ιστότοπος | |
| Επίσημος ιστότοπος | |
 Πολυμέσα | |
| δεδομένα (π) | |
Λόγω του πλούτου και της ποικιλομορφίας των εκθεμάτων του, καθώς και των αποτελεσμάτων που επιτεύχθηκαν στον τομέα της μουσειολογίας και της επιστήμης, αυτό το μουσείο είναι ένα από τα σημαντικότερα του είδους του στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Το μουσείο ιδρύθηκε επίσημα το 1895 και εκείνη την εποχή καταχωρήθηκε ως Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Σερβικής Γης (Јестаственички музеј српске земље).[2]
Ιστορία Επεξεργασία
Πριν από την ίδρυση του Μουσείου, στο πρώτο μισό του 19ου αιώνα, στο πρώην Πριγκιπάτο της Σερβίας, υπήρχε μεγάλος αριθμός από συλλογές φυσικής ιστορίας, που φυλάσσονταν κυρίως στο Γραφείο Φυσικής Ιστορίας του Μεγάλου Λυκείου (Μεγάλη Σχολή). Το μουσείο αρχικά βρισκόταν σε ένα κληροδότημα του Στέβτσε Μιχαΐλοβιτς στο κέντρο του Βελιγραδίου.[3]
Ο Ιωσήφ Πάντσιτς θεωρείται ο ιδρυτής του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας, ο οποίος, μαζί με μια ομάδα συνεργατών και μαθητών του, συστηματικά συνέλεγε, μελετούσε και παρουσίαζε στο κοινό δείγματα από τη φύση. Ήταν ο πρώτος πρόεδρος της Σερβική Ακαδημία Επιστημών και Τεχνών και ο καθηγητής του Μεγάλου Λυκείου. Ερευνώντας διεξοδικά τη χλωρίδα της Σερβίας κατά την εποχή του, ο Πάντσιτς ανακάλυψε και περιέγραψε περίπου 50 είδη φυτών (Picea omorica, Ramonda sebica, Eryngium serbicum, Centaurea derventana και άλλα).
Η πρώτη έκθεση του μουσείου πραγματοποιήθηκε το 1904 στο Βελιγράδι, παρουσία του βασιλιά Πέτρου Α' και των αξιωματούχων του, με την πρώτη προσκεκλημένη παρουσίαση των φυσιολατρικών αντικειμένων στο εξωτερικό την ίδια χρονιά, σημαντική συμβολή στην Παγκόσμια Έκθεση στο Παρίσι. Πρώτος υπεύθυνος του Μουσείου ήταν ο ακαδημαϊκός Πέταρ Πάβλοβιτς, γεωλόγος και λέκτορας στο Μεγάλο Λύκειο.
Το μουσείο σήμερα Επεξεργασία
Συλλογές φυσικής ιστορίας, ήδη από το 1939 μέχρι σήμερα, διατηρούνται σε έναν προσωρινό χώρο στο πρώην κτίριο του πρώτου Γυμνασίου Θηλέων στο Βελιγράδι. Οι συλλογές του μουσείου φιλοξενούν έγγραφα σχετικά με τη φυσική ιστορία όχι μόνο της Σερβίας, αλλά και των γειτονικών περιοχών των Βαλκανίων, που δείχνουν την ανάπτυξή τους, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Στο μουσείο φυλάσσονται παραδείγματα φυτικών και ζωικών ειδών, χλωρίδας και πανίδας που δεν μπορούν πλέον να βρεθούν στα εδάφη της Σερβίας επειδή, λόγω της ανθρώπινης επέμβασης, έχουν εξαφανιστεί ή μεταναστεύσει σε άλλες περιοχές. Οι συλλογές περιέχουν επίσης μοναδικά δείγματα ορυκτών και πετρωμάτων.
Το 1972 το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας συνδέθηκε με το Μουσείο Δασοπονίας και Κυνηγιού, με τις συλλογές κυνηγετικών τροπαίων και όπλων.
Το μουσείο χωρίζεται σε τέσσερις τομείς: γεωλογίας (που ασχολείται με την ορυκτολογία, την πετρολογία και την παλαιοντολογία), βιολογίας (που ασχολείται με τη βοτανική, τη ζωολογία και τη μυκητολογία), εκπαίδευσης και δημοσίων σχέσεων και την κοινή υπηρεσία.
Το μουσείο κέρδισε το βραβείο για το Μουσείο της Χρονιάς 2012, που χορηγείται από τη Μουσειακή Εταιρεία της Σερβίας.[4]
Στις 15 Φεβρουαρίου 2016, με διάταγμα του Προέδρου της Δημοκρατίας της Σερβίας, απονεμήθηκε στο Μουσείο το μετάλλιο Candlemas δεύτερου βαθμού για ειδική προσφορά στην επιστήμη, τον πολιτισμό και τη μουσειολογία, με την ευκαιρία των 120 χρόνων από την ίδρυσή του.[5] Το Μουσείο γιόρτασε ένα ιωβηλαίο στο πλαίσιο του πανηγυρικού συνεδρίου που πραγματοποιήθηκε στη Σερβική Ακαδημία Επιστημών και Τεχνών (SANU – Srpska akademija nauka i umetnosti) τον Δεκέμβριο του 2015.[6]
Συλλογές Επεξεργασία
Ο προσωρινός χώρος καταλαμβάνεται από 120 συλλογές, που αντιπροσωπεύουν τη φυσική και πολιτιστική κληρονομιά αυτών των περιοχών. Αυτές οι συλλογές περιλαμβάνουν περίπου δύο εκατομμύρια δείγματα από τη Σερβία, τη Βαλκανική Χερσόνησο, αλλά και άλλα μέρη του κόσμου. Λαμβάνοντας υπόψη τον αριθμό των αντικειμένων, ξεχωρίζουν μερικές συλλογές: ορυκτολογικές, πετρολογικές και συλλογές απολιθωμάτων, μαλακίων, εντόμων, πτηνών και θηλαστικών. Όλες οι προαναφερθείσες συλλογές έχουν τεράστια επιστημονική και μουσειολογική αξία.[2]
Βιβλιοθήκη Επεξεργασία
Η βιβλιοθήκη αποτελεί μέρος του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας και ιδρύθηκε επίσημα το 1903. Η πρώτη μεγάλη συνεισφορά στη Βιβλιοθήκη ήταν η ολοκληρωμένη επαγγελματική βιβλιοθήκη του καθ. Λάζαρ Ντόκιτς, που θεωρείται το βασικό και αρχικό απόθεμα της Βιβλιοθήκης.[7] Η βιβλιοθήκη σήμερα περιλαμβάνει 25.245 τίτλους, 1.236 εγχώρια και ξένα περιοδικά, 1.032 γεωγραφικούς και γεωλογικούς χάρτες και 226 χειρόγραφα.[8] Περιέχει επίσης μεγάλο αριθμό παλαιών και σπάνιων βιβλίων, πρώτων εκδόσεων, καθώς και πολυάριθμα αξιόλογα διεθνή επιστημονικά περιοδικά. Αν και πρόκειται για αρκετά εξειδικευμένη βιβλιοθήκη, είναι διαθέσιμη στο ευρύ κοινό.
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Природњачки музеј Београд: водич. 2008.
- ↑ 2,0 2,1 «Природњачки музеј». Званични сајт. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαΐου 2016. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2022.
- ↑ Сто година Природњачког музеја: документи и сведочанства. Београд. 1995.
- ↑ «Природњачки музеј добитник награде за музеј године 2012.». Вести. http://www.vesti.rs/Kultura/Prirodnjacki-muzej-dobitnik-nagrade-za-muzej-godine-2012.html.
- ↑ «Одликовање». Вечерње новости. http://www.novosti.rs/vesti/naslovna/drustvo/aktuelno.290.html:590745-Nikolic-odlikuje.
- ↑ «Природњачки музеј слави 120. рођендан». Политика. http://www.politika.rs/scc/clanak/345446/Prirodnjacki-muzej-slavi-120-rodendan.
- ↑ Извештај. 1903.
- ↑ Подаци о библиотечком пословању. 2015.