Η μυοτονική κατσίκα είναι ράτσα κατσίκας της οποίας οι εξωτερικοί μύες παγώνουν για περίπου δέκα δευτερόλεπτα όταν κάτι την τρομάξει. Η σύσπαση αυτή δεν πονά, όμως έχει ως αποτέλεσμα το ζώο να πέφτει στο πλάι. Το φαινόμενο προκαλείται από μια κληρονομική γενετική ανωμαλία που λέγεται συγγενής μυοτονία. Οι μεγαλύτερες κατσίκες μερικές φορές μαθαίνουν να στηρίζονται κάπου προκειμένου να μην πέσουν, και συχνά μπορούν να τρέξουν με έναν περίεργο τρόπο, έχοντας τα πόδια τεντωμένα.

Μια νεαρή μυοτονική κατσίκα που έχει "παγώσει" μετά από κάποια τρομάρα

Οι κατσίκες του είδους είναι λίγο μικρότερες από τις συνηθισμένες, έχοντας ύψος 43 με 64 εκατοστά και βάρος από 27 έως 75 κιλά. Έχουν μεγάλα, προεξέχοντα μάτια ψηλά στο κρανίο, και τα χρώματά τους ποικίλλουν όπως και των συνηθισμένων κατσικών. Το μαλλί τους μπορεί να είναι μακρύ ή κοντό, και μερικές αναπτύσσουν κασμίρι τους ψυχρούς μήνες.

Η μυοτονική κατσίκα είναι ιθαγενής της Βόρειας Αμερικής και έχει περίεργη προέλευση. Οι κατσίκες φαίνεται ότι εμφανίστηκαν στην κομητεία Μάρσαλ του Τενεσί στις αρχές του 19ου αιώνα, στην κατοχή ενός ανώνυμου γεωργού που καταγόταν πιθανώς από τη Νέα Σκωτία. Πριν να φύγει από την περιοχή, πούλησε τις κατσίκες του, τρεις θηλυκές και μια αρσενική, σε κάποιον Δρ. Μέιμπερι, που ξεκίνησε να τις εκτρέφει συστηματικά.

Οι κατσίκες είναι επίσης γνωστές στις ΗΠΑ ως Κατσίκες του Τενεσί, Νευρικές κατσίκες, Κατσίκες που λιποθυμούν, Κατσίκες με ξύλινα πόδια κ.α.

Χρήσεις Επεξεργασία

Η μυοτονική κατσίκα χρησιμοποιείται για την παραγωγή κρέατος. Οι παραγωγοί μάλιστα συνηθίζουν να τις τρομάζουν που και που επίτηδες, προκαλώντας τους συσπάσεις, καθώς αυτό σφίγγει τους μυς τους και αυξάνει το βάρος κρέατος ανά κατσίκα που παράγεται. Η ράτσα έχει χαρακτηριστεί απειλούμενη από την αμερικάνικη υπηρεσία για τη διατήρηση των ζωικών ειδών, κι έτσι η χρήση της για την παραγωγή κρέατος είναι περιορισμένη: η σπανιότητά της κάνει το κρέας ακριβότερο. Ζουν περίπου 12 με 15 χρόνια.

Η κατσίκα είναι μικρότερη από τις άλλες ράτσες και είναι πιο εύκολο να φροντιστεί αλλά και να επιτηρείται, καθώς μπορεί εύκολα να ακινητοποιηθεί, κι έτσι είναι ιδανική για εκτροφή σε μικρές φάρμες. Όπως και οι συνηθισμένες κατσίκες, προτιμούν τα φύλλα και τα ξυλώδη φυτά αντί για χορτάρι, κι έτσι μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την καταπολέμηση των ζιζανίων και στο καθάρισμα των χωραφιών. Μπορεί επίσης να εκτραφεί και ως κατοικίδιο, καθώς είναι φιλική, έξυπνη, εύκολο να συντηρηθεί, και διασκεδαστική.

Χρησιμοποιούνται επίσης για την προστασία άλλων ζώων, όπως τα πρόβατα. Αν επιτεθεί κάποιο σαρκοβόρο στο κοπάδι, οι κατσίκες ακινητοποιούνται κι έτσι θυσιάζονται, δίνοντας στα πρόβατα χρόνο να ξεφύγουν.[1]

Μοριακή βάση της μυοτονίας των κατσικών Επεξεργασία

Η μοριακή βάση της συμπεριφοράς των μυοτονικών κατσικών μελετήθηκε από τους Μπεκ κ.α. που παρατήρησαν μια μείωση στην αγωγιμότητα του χλωρίου στους μυς λόγω της λύσσας. Βρήκαν ότι υπήρχαν δυο μεταλλάξεις στο γονίδιο που ελέγχει τους διαύλους χλωρίου στους σκελετικούς μυς (ClC-1)· μια σιωπηλή μετάλλαξη και μια παρερμηνεύσιμη που καλεί το αμινοξύ προλίνη αντί για την αλανίνη, μετάλλαξη που απαντώνταν σε όλες τις κατσίκες της ράτσας.[2]

Από άποψη φυσιολογίας, αυτό που προκαλεί το φαινόμενο είναι η αποτυχία των ιόντων χλωρίου που βρίσκονται πάνω στην κυτταρική μεμβράνη να δράσουν ως ρυθμιστές των δυναμικών δράσης των κυττάρων, όπως γίνεται στα φυσιολογικά ζώα. Τα αρνητικά ιόντα χλωρίου βρίσκονται στο εξωτερικό της κυτταρικής μεμβράνης σε πολύ μεγαλύτερη συγκέντρωση απ' ότι στο εσωτερικό, διατηρώντας ένα δυναμικό κοντά, ή λίγο πιο αρνητικό, από το δυναμικό ηρεμίας του κυττάρου. Στη φυσιολογική κατάσταση, αν αναπτυχθεί μια μικρή αποπόλωση η είσοδος ιόντων χλωρίου στο κύτταρο θα παίξει ρόλο εξισορροπητικού ρυθμιστή. Εδώ, λόγω της μικρότερης διαπερατότητας της μεμβράνης στο χλώριο, μια μικρότερη αποπόλωση θα μπορούσε να προκαλέσει ένα δυναμικό δράσης, αυξάνοντας έτσι την πιθανότητα για λανθασμένα δυναμικά.

Αφότου αναπτυχθεί ένα δυναμικό δράσης, η συγκέντρωση των θετικών ιόντων καλίου στο εξωτερικό του κυττάρου αυξάνεται ελαφρά, κάτι που φυσιολογικά δεν επηρεάζει το δυναμικό της μεμβράνης, αφού η εισροή ιόντων χλωρίου εξισορροπεί τα πράγματα. Στη μυοτονία, τα ιόντα χλωρίου δεν μπορούν να εξισορροπήσουν την αύξηση του εξωκυτταρικού καλίου, κάτι που προκαλεί δεκαπλασιασμό της επίδρασης του καλίου. Αν συμβούν αρκετές τέτοιες αποπολώσεις, τότε το δυναμικό της μεμβράνης ξεπερνά το κατώφλι για την πρόκληση αυθόρμητων μυϊκών συσπάσεων. Επιπλέον, όταν κάτι τρομάξει τις κατσίκες, το κατώφλι για την εμφάνιση δυναμικού δράσης κατεβαίνει. Έτσι, όταν οι κατσίκες προσπαθούν να ξεφύγουν από μια απειλή, ο συνδυασμός των δυο παραπάνω παραγόντων τους προκαλεί παρατεταμένη σύσπαση.

Αναφορές Επεξεργασία

  1. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Αυγούστου 2007. Ανακτήθηκε στις 9 Αυγούστου 2007. 
  2. Beck CL, Fahlke C, George AL Jr. 1996. Molecular basis for decreased muscle chloride conductance in the myotonic goat. Proc Natl Acad Sci U S A. 93(20):11248-52

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία