Ναός της Αγροτέρας Αρτέμιδος

αρχαίος ναός στην Αθήνα

Συντεταγμένες: 37°58′03″N 23°44′08″E / 37.9675°N 23.7355°E / 37.9675; 23.7355

Ο Ναός της Αγροτέρας Αρτέμιδος είναι ένα από τα επιφανέστερα μνημεία της αρχαίας Αθήνας. Τα θεμέλια του ναού βρίσκονται στην σημερινή συνοικία του Μετς στην Αθήνα, κοντά στο Παναθηναϊκό στάδιο, τη Βασιλική του Ιλισού, τον λόφο του Αρδηττού και της Άγρας, δίπλα στο Ολυμπείο και την Ακρόπολη.

Ναός της Αγροτέρας Αρτέμιδος
Χάρτης
Είδοςαρχαίος ελληνικός ναός και αρχαιολογική θέση
ΔιεύθυνσηΑρδηττού και Κουτούλα
Γεωγραφικές συντεταγμένες37°58′3″N 23°44′8″E
Διοικητική υπαγωγήΔήμος Αθηναίων και Περιφέρεια Αττικής
ΤοποθεσίαΜετς
ΧώραΕλλάδα
Προστασίααρχαιολογικός χώρος στην Ελλάδα
Commons page Πολυμέσα

Ιστορική αναδρομή Επεξεργασία

Ήταν περίπτερος ναός ιωνικού ρυθμού, κτισμένος το 448 π.Χ., ίσως από τον Καλλικράτη. Ομοιάζει με τον Ναό της Απτέρου Νίκης. Τον αναφέρουν ο Πλάτων και ο Παυσανίας[1], ενώ κατά τον Πλούταρχο στην περιοχή αυτή τελούνταν τα Μικρά Ελευσίνια Μυστήρια. Συνδέεται άμεσα με την νίκη των Αθηναίων στη Μάχη του Μαραθώνα: εδώ τελούταν ετήσιες θυσίες και γιορτές προς τιμή της θεάς Αρτέμιδας, εκπληρώνοντας έτσι το τάμα των Αθηναίων για να την ευχαριστήσουν για τη νίκη τους στη Μάχη.

Μετατράπηκε αργότερα σε χριστιανικό ναό με νεκροταφείο και διευρύνθηκε κατά τον 17ο αιώνα με τρούλο, ενώ ονομάστηκε «Παναγιά στην Πέτρα». Γκρεμίστηκε –μαζί με αρκετά άλλα μνημεία- κατά διαταγή του βοεβόδα (τούρκου κυβερνήτη) της Αθήνας, Χατζή Αλή Χασεκή, προκειμένου τα υλικά να χρησιμοποιηθούν για το τείχος που έκτισε βιαστικά ο τελευταίος γύρω από την  πόλη. Σήμερα είναι αρχαιολογικός χώρος ανάμεσα στις οικοδομές. Δεν έχει διατηρηθεί κανένα αρχιτεκτονικό στοιχείο, το οποίο να μπορεί να μας δώσει μία εικόνα της μορφής του ναϊκού οικοδομήματος, ενώ θραύσματα της ζωφόρου του βρίσκονται σε μουσεία της Αθήνας, της Βιέννης και του Βερολίνου.

Η πρώτη ανασκαφή του ναού έγινε το 1897 από την Εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία υπό τον Ανδρέα Σκιά. Νωρίτερα είχε μελετηθεί από αρκετούς αρχαιολόγους, όπως ο Βίλελμ Ντέρπφελντ και ο Αναστάσιος Ορλάνδος, ενώ οι περιηγητές Τζέιμς Στούαρτ και Νίκολας Ρεβέττ αποτύπωσαν τα σχέδια του ναού τη περίοδο 1751-1753. Το 1962 ο Ιωάννης Τραυλός ανακαλύπτει τον αναλειμματικό τοίχο στα βορειοδυτικά του ναού.

Τα τελευταία χρόνια ο χώρος απειλείται με ανοικοδόμηση και καταστροφή παρ'ολο που τέλει υπό απαλλοτρίωση εδώ και πολλές δεκαετίες[2].

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. «Παυσανίας, Ελλάδος Περιήγησις, Αττικά, κεφάλαιο 19, παράγραφος 6». www.perseus.tufts.edu. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2016. 
  2. «Ναός Αργοτέρας Αρτέμιδος - Welcome». www.artemisagrotera.org. Ανακτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2019. 

Πηγές Επεξεργασία