Νιλουφέρ Χατούν
Η Νιλουφέρ Χατούν (Οθ. Τούρκικα:نیلوفر خاتون) (Τούρκικα: Nilüfer Hatun, άλλα ονόματα: Μπαγιάν, Μπεϊλούν, Μπεγιάν, Μπιλούν, Σουγιούν, Σουϊλούν, πριν το 1283 - 1383) ήταν Βαλιντέ Χατούν της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και η πρώτη σύζυγος του Ορχάν Γαζή. Ήταν η μητέρα του επόμενου σουλτάνου Μουράτ Α'. Ορισμένες παλαιότερες πηγές ισχυρίζονται επίσης, ότι ήταν η μητέρα του πρώτου γιου του Ορχάν, Σουλεϊμάν Πασά, το οποίο αμφισβητείται.[1]
| Νιλουφέρ Χατούν نیلوفر خاتون | |
|---|---|
| Αυτοκρατορική σύζυγος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας | |
| Περίοδος | 1362 – 1383 (21 έτη) |
| Προκάτοχος | Μαλχούν Χατούν |
| Διάδοχος | Γκιουλτσιτσέκ Χατούν |
| Γέννηση | Χολοφίρα ή Ελένη πριν το 1283 Μπιλετσίκ, Βυζαντινή Αυτοκρατορία |
| Θάνατος | 1383 (~ 100 ετών) Προύσα, Οθωμανική Αυτοκρατορία |
| Τόπος ταφής | Τάφος του Ορχάν, Προύσα, Οθωμανική Αυτοκρατορία |
| Σύζυγος | Ορχάν Γαζής |
| Επίγονοι | Μουράτ Α' |
| Οίκος | Οσμανιδών (από τον γάμο) |
| Πατέρας | Πορφυρογέννητος της Γιαρ Χισάρ |
| Θρησκεία | Χριστιανισμός, μεταστράφηκε στον Ισλαμισμό |
| Εθνικότητα | Ελληνική |
| δεδομένα () | |
Ο πλήρης τίτλος ήταν: Devletlu İsmetlu Nilüfer Valide Hatun Aliyyetü'ş-Şân Hazretleri
Πρώιμα χρόνια Επεξεργασία
Η Νιλουφέρ γεννήθηκε πριν από το 1283 στο Μπιλετσίκ. Η Νιλουφέρ, που σημαίνει στην αραβική «άνθος του λωτού» και στην περσική «νούφαρο» ήταν, σύμφωνα με την παράδοση της εποχής ελληνικής καταγωγής, κόρη του βυζαντινού ηγεμόνα της Βηλοκώμης (σημερινό Μπιλετσίκ).
Άλλοι ιστορικοί την θεωρούν κόρη του Πρίγκιπα του Γιαρ Χισάρ ή μιά βυζαντινή πριγκίπισσα, η Ελένη (Nilüfer), η οποία ήταν ελληνικής καταγωγής.
Όταν ο Σουλτάνος Οσμάν Α΄, ο ιδρυτής του οθωμανικού κράτους σε καταδρομική επιδρομή του κατέλαβε το Μπιλετσίκ, βλέποντας την κόρη του ηγεμόνα εξεπλάγη από την ομορφιά της. Όταν δε αποκρινόμενη σε σχετική ερώτηση δήλωσε πως λέγεται Ελένη, ο Σουλτάνος της απάντησε: "από σήμερα είσαι η Νιλουφέρ και γίνεσαι σύζυγος του δωδεκαετή γιου μου Ορχάν".
Από τη δήλωση αυτή πιθανολογείται ότι το γεγονός πρέπει να συνέβη το έτος 1300, χωρίς αυτό να είναι βέβαιο και όχι μεταγενέστερο χρονικά. Κατ΄ άλλη παράδοση, η παραπάνω συνομιλία έγινε στην έδρα του τότε οθωμανικού κράτους στη Νίκαια Βιθυνίας (σημερ. Ιζνίκ), και την Ελένη την άρπαξε ο Οσμάν ως λάφυρο, ή το όνομα δόθηκε καθ΄ οδό.
Άλλη επίσης παράδοση, αντί επιδρομής, κάνει λόγο για ειρηνική συνεννόηση μεταξύ γονέων και μάλιστα με προσφορά δώρων εκ μέρους του Οσμάν. Όπως και να έχουν, οι διάφορες αυτές παραλλαγές διαφέρουν περισσότερο στις λεπτομέρειες του γεγονότος.
Βαλιντέ Χατούν Επεξεργασία
Τελικά από το γάμο του Ορχάν με την Νιλιουφέρ, που είχε λάβει τον τίτλο Xατούν (=Κυρία, σύζυγος Σουλτάνου) γεννήθηκε το 1326, ο Μουράτ, ο μετέπειτα Σουλτάνος Μουράτ Α΄ που αργότερα κατέκτησε την Αδριανούπολη. Όταν ο Μουράτ ανέλαβε σουλτάνος το 1359, μετά το θάνατο του πατέρα του η μητέρα του Νιλιουφέρ έγινε Βαλιντέ Χατούν.
Η Νιλουφέρ Χατούν πέθανε το 1383. Τότε ο γιος της, Σουλτάνος Μουράτ, ανήγειρε προς τιμή της, μετά το θάνατό της, στην πόλη Ιζνίκ φιλανθρωπικό άσυλο που σήμερα στεγάζει το μουσείο της πόλης.
Η Νιλουφέρ Χατούν είχε την ιδιότητα της Βαλιντέ Χατούν, αλλά δεν ήταν κανονική Βαλιντέ, εφόσον ο τίτλος χρησιμοποιήθηκε πρώτη φορά από την Αϊσέ Χαφσά Σουλτάν, σύζυγο του Σελίμ Α΄ και μητέρα του Σουλεϊμάν Α' του Μεγαλοπρεπούς.
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ The Rise of the Turks and the Ottoman Empire Αρχειοθετήθηκε 2012-06-28 στο Wayback Machine. Retrieved on 2007-09-16
Πηγές Επεξεργασία
- Peirce, Leslie P., The Imperial Harem: Women and Sovereignty in the Ottoman Empire, Oxford University Press, 1993, ISBN 0-19-508677-5 (paperback)
- Yavuz Bahadıroğlu, Resimli Osmanlı Tarihi, Nesil Yayınları (Ottoman History with Illustrations, Nesil Publications), 15th Ed., 2009, ISBN 978-975-269-299-2 (Hardcover)
- Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια τομ. Γ΄ (συμπλήρωμα), σελ. 830