Νουκλεόνιο

στοιχειώδη σωματίδια που αποτελούν μέρη του πυρήνα του ατόμου


Τα νουκλεόνια είναι τα σωματίδια που αποτελούν συστατικά του πυρήνα του ατόμου, δηλαδή τα πρωτόνια και τα νετρόνια. Τα νουκλεόνια αλληλεπιδρούν μεταξύ τους μέσω της πυρηνικής δύναμης, που αποτελεί έκφραση της ισχυρής δύναμης. Δεν είναι στοιχειώδη σωματίδια, αλλά το καθένα τους αποτελείται από τρία κουάρκ. Ο πυρήνας ως δομή και τα νουκλεόνια που τον αποτελούν από άποψης μελέτης βρίσκονται στο όριο ανάμεσα στην κλασική φυσική και την κβαντομηχανική. Η συγκρότηση του πυρήνα και η σταθερότητά του εξηγείται θεωρητικά με το πρότυπο των φλοιών.

Απλοποιημένο σχεδιάγραμμα εντός ατομικού πυρήνα, όπου τα πρωτόνια φαίνονται με κόκκινο και τα νετρόνια με μπλε. Στην πραγματικότητα, ο πυρήνας δεν έχει αυτή τη μορφή, καθώς σύμφωνα με την κβαντομηχανική θεωρία, τα σωματίδια που τον αποτελούν δεν είναι σφαίρες αλλά εκτείνονται στο χώρο μέσω της πιθανότητας θέσης τους.

Νουκλεόνια θεωρούνται και τα αντισωματίδια των πρωτονίων και των νετρονίων, τα αντιπρωτόνια και τα αντινετρόνια. Οι πυρήνες που συγκροτούνται από αυτά τα σωματίδια είναι βασικές δομικές μονάδες της αντιύλης.

Το άθροισμα των νουκλεονίων του πυρήνα καλείται μαζικός αριθμός. Ο αριθμός των πρωτονίων είναι ο ατομικός αριθμός, μοναδικός για κάθε χημικό στοιχείο, ενώ αυτό των νετρονίων διαφέρει ανάμεσα στα ισότοπα του ίδιου στοιχείου.