Ο Μαθητής (μυθιστόρημα)
Ο Μαθητής (γαλλικός τίτλος: Le Disciple) είναι μυθιστόρημα του Πωλ Μπουρζέ που δημοσιεύτηκε το 1889. Ιδεολογικό και ηθικοδιδακτικό μυθιστόρημα για τις νέες γενιές της εποχής, θεωρείται το σημαντικότερο έργο του συγγραφέα.
.jpg) Το εξώφυλλο της έκδοσης του 1889 | |
| Συγγραφέας | Πωλ Μπουρζέ |
|---|---|
| Τίτλος | Le Disciple |
| Γλώσσα | γαλλικά |
| Ημερομηνία δημοσίευσης | 1889 |
| Μορφή | μυθιστόρημα |
| δεδομένα () | |
Ο Μπουρζέ στο έργο αυτό καταγγέλλει την ευθύνη των πνευματικών καθοδηγητών και στρέφεται κατά της επιστήμης της εποχής του κατηγορώντας την ότι έχει αντικαταστήσει τη θρησκεία χωρίς να παρέχει ηθική, εκφράζοντας τις απόψεις Γάλλων συντηρητικών διανοουμένων του τέλους του 19ου αιώνα.[1]
Υπόθεση Επεξεργασία
Το 1885, ο εικοσάχρονος Ρομπέρ Γκρεσλού, βαθιά επηρεασμένος από τις ιδέες του αθεϊστή και ντετερμινιστή φιλοσόφου Αντριάν Σιξτ, τον επισκέπτεται και του υποβάλλει ένα χειρόγραφο υψηλής ποιότητας. Στη συνέχεια, ο νεαρός φεύγει για την Ωβέρνη για να εργασθεί ως δάσκαλος της νεαρής κόρης του μαρκήσιου ντε Ζυζά-Ραντόν, στην οποία ο νεαρός δάσκαλος προσπαθεί να εφαρμόσει την πειραματική μέθοδο του φιλοσόφου.[2]
Δύο χρόνια αργότερα, η κόρη του μαρκήσιου, ερωτευμένη με τον νεαρό, συνειδητοποιεί ότι αυτός ο σύνδεσμος ήταν για τον νεαρό δάσκαλο ένα επιστημονικό πείραμα χωρίς ειλικρινή αγάπη και αυτοκτονεί με το φιαλίδιο με δηλητήριο που αγόρασε ο εραστής της. Ο Ρομπέρ Γκρεσλού κατηγορείται για δολοφονία και στη συνέχεια φυλακίζεται, παραμένοντας σιωπηλός και χωρίς να αμυνθεί κατά της κατηγορίας που του ασκήθηκε. Από το κελί του, γράφει μια μακρά εξομολόγηση στον φιλόσοφο, η οποία αποτελεί το πρώτο μέρος του μυθιστορήματος. Ο Αντριάν Σιξτ καλείται σε ανάκριση από τον δικαστή που αναρωτιέται σε ποιο βαθμό η επιρροή του φιλοσόφου θα μπορούσε να καταστρέψει την ηθική αίσθηση του μαθητή του.
Μετά την ομολογία του κατηγορούμενου, ο φιλόσοφος κάτω από το βάρος της ενοχής αναγνωρίζει ότι ο νεαρός μαθητής του είχε πράγματι βρει στα έργα του τους λόγους που τον οδήγησαν να ενεργήσει με αυτόν τον τρόπο. Τη λύση δίνει ένα έγκλημα τιμής, όπου ο αδελφός της κοπέλας εκτελεί τον νεαρό μαθητή.[3]
Σχόλια Επεξεργασία
Ο Πωλ Μπουρζέ, αρχέτυπο συντηρητικού διανοούμενου, ο οποίος από το 1880 έως το 1930 απολάμβανε στη Γαλλία μεγάλη λογοτεχνική φήμη, στο πρώτο μέρος της λογοτεχνικής σταδιοδρομίας του υπήρξε μαθητής του φιλοσόφου Ιππολίτ Ταιν, στη συνέχεια, απορρίπτοντας την επιστημονική και υλιστική ιδεολογία, στράφηκε στον Καθολικισμό. Σ' αυτό το έργο του, στο μεταίχμιο της στροφής του από το ψυχολογικό στο ιδεολογικό και ηθικοπλαστικό μυθιστόρημα, καταδικάζει τις ιδέες του Ταιν και άλλων στοχαστών που πιστεύει ότι οδηγούν σε φανατισμό με καταστροφικές και αυτοκαταστροφικές επιπτώσεις που φθάνουν τον φόνο ή την αυτοκτονία, βασιζόμενος στο παράδειγμα μιας υπόθεσης αυτοκτονίας που απασχόλησε τη γαλλική κοινωνία στα τέλη του 19ου αιώνα. [4]
Για τον Μπουρζέ, η επιρροή των φιλοσόφων, των μεντόρων, των πνευματικών καθοδηγητών είναι τόσο ισχυρή που οδηγεί τα εύθραυστα όντα να διαπράττουν τα χειρότερα εγκλήματα στο όνομα αυτών των ιδεολογιών. Για να καταπολεμηθεί αυτός ο νοσηρός επιστημονισμός που είχε πολλούς θιασώτες εκείνη την εποχή, πρέπει επομένως, κατά την άποψη του συγγραφέα, να αναδειχθούν τα θεμελιώδη: θρησκεία, πατρίδα, πνευματικότητα.[5]