Πάνδαρος

Στην Αρχαία ελληνική μυθολογία ο Πάνδαρος ήταν αριστοκράτης από την Τροία που εμφανίζεται σε πολλές ιστορίες όταν ξέσπασε ο Τρωικός πόλεμος. Ο Όμηρος στην Ιλιάδα τον εμφανίζει σαν έναν δυναμικό και ενεργητικό στρατιώτη, οι Μεσαιωνικές ιστορίες τον εμφανίζουν σαν μεσάζων στις ερωτικές σχέσεις ανάμεσα στον Τρωίλο και την Χρυσηίδα. Στο έργο Τρωίλος και Χρυσηίδα ο Ουίλλιαμ Σαίξπηρ τον παρουσιάζει ως ηλικιωμένο, δειλό και έκφυλο, διέδωσε στο κοινό ότι θα κληρονομήσει τις "ασθένειες του". Στην Ιλιάδα του Ομήρου ο Πάνδαρος ήταν επιδέξιος τοξότης γιος του Λυκάωνα του Τρώα, πολέμησε στον Τρωικό πόλεμο υποστηρίζοντας τους Τρώες. Η πρώτη του εμφάνιση βρίσκεται στο Β΄ Βιβλίο της Ιλιάδας ως αρχηγός ενός στρατιωτικού σώματος στην Ζέλεια. Στο Δ΄ Βιβλίο έπεσε στην παγίδα της Αθηνάς που επιθυμούσε την καταστροφή της Τροίας, με την μορφή του Λαόδοκου γιου του Αντήνωρα η θεά άρχισε να ρίχνει βέλη στον Μενέλαο. Με τον τρόπο αυτό τερματίστηκε η ειρήνη που είχε κλείσει πρόσφατα ανάμεσα στις δύο πλευρές με τελικό στόχο την παράδοση της Ωραίας Ελένης στους Αχαιούς και την ειρηνική τους αποχώρηση. Στην συνέχεια ο Πάνδαρος ξεκίνησε να ρίχνει βέλη στον Διομήδη, ο Διομήδης ανταποδίδει και τον ρίχνει από το άρμα του. Ο Διομήδης καταδίωξε τον Αινεία που σώθηκε από την παρέμβαση της μητέρας του Αφροδίτης. Π Οάνδαρος έχασε τέλος την ζωή του από το ακόντιο του Διομήδη, το οποίο του διατρύπησε το πρόσωπο και του απέκοψε τη γλώσσα. Ο πατέρας του Πανδάρου, ο Λυκάων, σκοτώθηκε επίσης στον Τρωικό Πόλεμο (από τον Αχιλλέα). Μόνος αδελφός του Πανδάρου ήταν ο Ιάπυξ ο θεραπευτής, ένας από τους Αινειάδες.

Πάνδαρος
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Πάνδαρος (Ελληνικά)
Αιτία θανάτου	πεσών σε μάχη
Πληροφορίες ασχολίας
Οικογένεια
Γονείς	Lycaon
Αδέλφια	Ευρυτίων

Λογοτεχνία

Στην Αινειάδα που έγραψε ο Βιργίλιος και ο Πίνδαρος τον παρουσιάζουν σαν έναν από τους συντρόφους του Αινεία. Στο ΙΧ Βιβλίο της Αινειάδας ο Τούρνος κόβει με το σπαθί του το κρανίο του στα δύο, η πράξη αυτή προκάλεσε μεγάλο πανικό στους Τρώες. Ο Βοκάκιος στο έργο του "Ιλ Φιλαστράτο" παρουσιάζεται ως μεσάζων στις σχέσεις ανάμεσα στην ξαδέλφη του Χρυσηίδα και τον πρίγκιπα της Τροίας Τρωίλο. Ο Βοκάκιος άντλησε τις πληροφορίες του από έναν συγγραφέα του 12ου αιώνα, οι χαρακτήρες του δεν έχουν καμιά σχέση με τους αντίστοιχους που περιγράφονται στην Ιλιάδα του Ομήρου. Στο ποίημα του Τζέφρι Τσόσερ «Τρωίλος και Χρυσηίδα» (1370 μ.Χ.) ο Πάνδαρος (Pandarus) εμφανίζεται ως θείος της Χρυσηίδας αντί για ξάδελφος και ενεργός μεσολαβητής ανάμεσα στην ανεψιά του και στον Τρώα πρίγκηπα Τρωίλο, μικρότερο αδελφό του Πάρι και του Έκτορα. Αυτή η αισθηματική ιστορία είναι άσχετη με την Ελληνική μυθολογία, ήταν η ίδια που επινοήθηκε τον 12ο αιώνα μ.Χ.. Ο Σαίξπηρ βασίσθηκε σε αυτό το μεσαιωνικό ποίημα για τον ομώνυμο χαρακτήρα στο έργο του «Τρωίλος και Χρυσηίδα» (1609), αλλά σε αυτό ο Πάνδαρος είναι έκφυλος χαρακτήρας, ένα είδος προαγωγού κυνικού θείου. Από αυτό το έργο προήλθαν οι αγγλικές λέξεις pander, panderer και pandering (ο νομικός όρος). Σε αντίθεση στο έργο του Σώσερ παριστάνεται να λέει πολλές παροιμίες και ρητορικές σοφίες προκειμένου να φέρει κοντά τους δύο ερωτευμένους, τα επιχειρήματα του στο τέλος αποδεικνύονται ωστόσο αποτυχημένα. Ο Πάνδαρος παριστάνεται τέλος στο έργο που έγραψε ο Ιάπωνας συγγραφέας Γιούκιο Μισίμα Ο ναυτικός που αρνήθηκε τη θάλασσα σε μια σύντομη εμφάνιση ως Ριουίτζι Τσουκαζάκι.

Δείτε επίσης

• Ο αστεροειδής 2674 Πάνδαρος, που ανήκει στην Τρωική Ομάδα και ανακαλύφθηκε το 1982, πήρε το όνομά του από τον μυθικό αυτό πολεμιστή.

Πηγές

• Emmy Patsi-Garin: «Επίτομο λεξικό Ελληνικής Μυθολογίας», εκδ. οίκος Χάρη Πάτση, Αθήνα 1969
• Nehrkorn, Helga (October 1971). "A Homeric Episode in Vergil's Aeneid". The American Journal of Philology. 92 (4): 566–584
• Richard Utz, "Sic et Non: Zu Funktion und Epistemologie des Sprichwortes bei Geoffrey Chaucer,” Das Mittelalter: Perspektiven mediävistischer Forschung 2.2 (1997), 31-43