Πάπας Λέων Θ΄
Ο Πάπας Λέων Θ΄ (Papa Leone IX, 21 Ιουνίου 1002 - 19 Απριλίου 1054), με κοσμικό όνομα Μπρούνο φον Έγκισχαϊμ-Ντάγκσμπουργκ (Bruno von Egisheim-Dagsburg), ήταν Πάπας από τις 12 Φεβρουαρίου του 1049 έως το θάνατό του το 1054. Ήταν Γερμανός αριστοκράτης και ισχυρός ηγεμόνας της κεντρικής Ιταλίας κατά τη διάρκεια του παπισμού του. Θεωρείται άγιος από την Καθολική Εκκλησία και εορτάζεται στις 19 Απριλίου.
| Πάπας Λέων Θ' | |
|---|---|
 | |
| Από | 12 Φεβρουαρίου 1049 |
| Έως | 19 Απριλίου 1054 |
| Προκάτοχος | Δάμασος Β΄ |
| Διάδοχος | Βίκτωρ Β΄ |
| Προσωπικά στοιχεία | |
| Γέννηση | 21 Ιουνίου 1002 Εγκισάιμ, Αλσατία, Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία |
| Θάνατος | 19 Απριλίου 1054 (52 ετών) Ρώμη, Παπικά Κράτη, Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία |
Ο Λέων Θ΄ θεωρείται ευρέως ως ο πιο ιστορικά σημαντικός Γερμανός πάπας του Μεσαίωνα.
Βιογραφία Επεξεργασία
Γεννήθηκε στο Εγκισάιμ (στη σημερινή Αλσατία, Γαλλία) και ήταν γιος του κόμη Ούγου. Η οικογένειά του ήταν ευγενής και ο πατέρας του, ο κόμης Ούγος, ήταν ξάδελφος του αυτοκράτορα Κορράδου Β΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (1024-1039). Σπούδασε στην Τουλ, όπου έγινε διαδοχικά ιερέας και, το 1026, επίσκοπος. Με την τελευταία αυτή ιδιότητα προσέφερε σημαντικές πολιτικές υπηρεσίες στον συγγενή του Κορράδο Β΄ και στη συνέχεια στον Ερρίκο Γ΄. Έγινε ευρέως γνωστός ως ένας σοβαρός και μεταρρυθμιστής κληρικός, λόγω του ζήλου που έδειξε για τη διάδοση του κανόνα του τάγματος του Κλυνύ.
Μετά τον θάνατο του πάπα Δάμασου Β΄ (1048), ο Λέων Θ΄ εξελέγη διάδοχός του από μια σύνοδο στην πόλη Βορμς της Γερμανίας, τον Δεκέμβριο του 1048. Τη συγκατάθεσή τους έδωσαν και ο Αυτοκράτορας και οι εκπρόσωποι της Ρώμης. Όμως ο Μπρούνο εμφανώς προτιμούσε τη δημοκρατία σαν μέθοδο παπικής εκλογής, καθώς έθεσε ως όρο αποδοχής της εκλογής ότι πρώτα θα μετέβαινε στη Ρώμη για να εκλεγεί ελεύθερα από τον κλήρο και τον λαό της. Ξεκινώντας λίγο μετά τα Χριστούγεννα, στην Μπεζανσόν γνώρισε τον Ούγο του Κλυνύ ενώ στο υπόλοιπο ταξίδι τον συνόδευσε ο νεαρός μοναχός Χίλντεμπραντ, που αργότερα έγινε ο Πάπας Γρηγόριος Ζ΄ (1073-1085). Στη Ρώμη έφτασε με περιβολή προσκυνητή τον Φεβρουάριο, όπου έγινε δεκτός με μεγάλη εγκαρδιότητα. Στην ενθρόνισή του υιοθέτησε το όνομα Λέων Θ΄.
Ο Λέων Θ΄ ευνόησε την παραδοσιακή ηθική, στη μεταρρύθμισή που έκανε στην Καθολική Εκκλησία. Μία από τις πρώτες του ενέργειες ήταν η σύγκληση της γνωστής Πασχαλινής συνόδου του 1049, στην οποία καθιερώθηκε ξανά η αγαμία του κλήρου (μέχρι τον βαθμό του υποδιακόνου). Ακόμα ξεκαθάρισε τις πεποιθήσεις του ενάντια κάθε είδους σιμωνίας. Το μεγαλύτερο μέρος του επόμενου χρόνου βρίσκονταν σε κάποια από τις περιοδείες του στην Ιταλία, τη Γερμανία και τη Γαλλία· οι περιοδείες ήταν χαρακτηριστικό γνώρισμα του ποντιφικάτου του. Αφού προήδρευσε σε μία σύνοδο στην Παβία, συνάντησε τον Ερρίκο Γ΄ στη Σαξονία και τον συνόδευσε στην Κολωνία και το Άαχεν. Στη Ρεμς συγκάλεσε συμβούλιο με τον ανώτερο κλήρο, όπου περάστηκαν μεταρρυθμιστικά διατάγματα. Στο Μάιντς επίσης συγκάλεσε σύνοδο, στο οποίο αντιπροσωπεύονταν ο Ιταλικός, Γαλλικός και Γερμανικός κλήρος καθώς και πρέσβεις του Βυζαντινού Αυτοκράτορα· στη σύνοδο κύρια θέματα ήταν η σιμωνία και ο γάμος των κληρικών.
Μετά την επιστροφή του στη Ρώμη, συγκάλεσε στις 29 Απριλίου 1050 μία ακόμη Πασχαλινή σύνοδο, στην οποία σημαντική θέση κατείχε η διαμάχη για τα διδάγματα του Μπερενγκάρ της Τουρ. Τον ίδιο χρόνο προήδρευσε σε περιφερειακές συνόδους στο Σαλέρνο, το Σιπόντο και το Βερτσέλλι. Τον Σεπτέμβριο επισκέφθηκε ξανά τη Γερμανία και γύρισε στη Ρώμη για την τρίτη Πασχαλινή σύνοδο, στην οποία το κύριο ζήτημα ήταν η επαναχειροτόνιση όσων είχαν χειροτονηθεί από σιμωνιακούς.
Το 1052 συνάντησε τον Αυτοκράτορα στο Πρέσσμπουργκ και προσπάθησε μάταια να διασφαλίσει τον προσηλυτισμό των Ούγγρων. Η παρουσία του πάπα στο Ρέγκενσμπουρκ, το Μπάμπεργκ και το Βορμς σημαδεύτηκαν από διάφορες εκκλησιαστικές επισημότητες.
Μετά από μία τέταρτη Πασχαλινή σύνοδο το 1053 ο Λέων Θ΄ εκστράτευσε εναντίον των Νορμανδών στον νότο με έναν στρατό Ιταλών και Γερμανών εθελοντών εκλατινίζοντας τους Ελληνοϊταλούς του νότου και της Σικελίας[1], αλλά υπέστη καθολική ήττα στη Μάχη της Σιβιτάτε στις 15 Ιουνίου 1053. Παρόλα αυτά, βγαίνοντας από την πόλη για να συναντήσει τον νικηφόρο εχθρό, έγινε δεκτός με κάθε τεκμήριο υποταγής, εκκλήσεις για συγχώρεση, όρκους πίστης και σεβασμό. Από τον Ιούνιο του 1053 μέχρι τον Μάρτιο του 1054 ο Πάπας ήταν περιορισμένος στο Μπενεβέντο σε τιμητική αιχμαλωσία. Πέθανε στις 19 Απριλίου 1054 λίγο μετά την επιστροφή του στη Ρώμη.
Ο Λέων Θ΄ είναι περισσότερο γνωστός σήμερα για την αποστολή αντιπροσωπείας με επικεφαλής τον Λεγάτο Ουμβέρτο του Μαρμουτιέ, καρδινάλιο της Σίλβα Κάντιντα, η οποία απέδωσε βούλα που αναθεμάτιζε τον πατριάρχη Μιχαήλ Κηρουλάριο (1043-1059) σαν απάντηση για τις πράξεις του στην εκκλησία της Νοτίου Ιταλίας. Αυτή του η πράξη, σε συνδυασμό με τον αναθεματισμό του Ουμβέρτου και της ακολουθίας του από τον Πατριάρχη, οριοθετεί τον επίσημο χωρισμό μεταξύ της Ανατολικής και της Δυτικής Εκκλησίας κατά το αποκαλούμενο σήμερα Σχίσμα του 1054, Μεγάλο Σχίσμα ή Σχίσμα Ανατολής-Δύσης.
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Αριστείδης Πανώτης (2008). Το Συνοδικόν της εν Ελλάδι Εκκλησίας. A. Εκδόσεις Σταμούλη. σελίδες 254–255. ISBN 978-960-8116-17-7.