Περλίτης (μεταλλουργία)

Για το ομώνυμο ηφαιστειακό πέτρωμα και δομικό υλικό, δείτε: περλίτης.

Ο περλίτης είναι μικρογραφική δομή του χάλυβα που αποτελείται από εναλλασσόμενα φύλλα («λαμέλες») φερρίτη (α-Fe) και σεμεντίτη (Fe₃C). Η σύστασή του είναι: 88,5% κ.β. φερρίτης και 11,5% κ.β. σεμεντίτης.

Χαρακτηριστική περλιτική δομή σε υποευτηκτοειδή χάλυβα, όπως φαίνεται σε ηλεκτρονικό μικροσκόπιο σάρωσης. Η σκοτεινή περιοχή είναι φερρίτης.

Ο περλίτης σχηματίζεται κατά τον ευτηκτοειδή μετασχηματισμό του ωστενίτη (γ-Fe), όταν η θερμοκρασία είναι χαμηλότερη από 727°C. Η ευτηκτοειδής σύσταση του ωστενίτη είναι 0,77% κ.β. C.

Η ονομασία του περλίτη οφείλεται στο γεγονός ότι στο μικροσκόπιο παρουσιάζει λαμπερή εμφάνιση με ζώνες όπως το μάργαρο (σεντέφι), το υλικό δηλαδή που κάνει τα μαργαριτάρια να αστράφτουν.

Επειδή περιέχει πολύ φερρίτη, ο περλίτης είναι και αυτός όλκιμος. Η σκληρότητά του είναι κάπως υψηλότερη και κυμαίνεται από 200 έως 250 HB (Brinell).

Μια άλλη μικρογραφική δομή παρόμοια με τον περλίτη είναι ο μπαινίτης. Ωστόσο, οι λωρίδες («λαμέλες») του μπαινίτη είναι πολύ πιο λεπτές από τα φύλλα του περλίτη. Συνεπώς, ο μπαινίτης δεν λάμπει όπως ο περλίτης. Ο μπαινίτης σχηματίζεται με μετατοπιστικό μηχανισμό όταν η ταχύτητα ψύξης του χάλυβα είναι κάπως υψηλή. Αντιθέτως, ο περλίτης σχηματίζεται αργά με την διάχυση των ατόμων του άνθρακα από το πλέγμα του ωστενίτη.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• "Pearlite" — Πλούσιο υλικό για τον περλίτη, από το Πανεπιστήμιο του Καίμπριτζ (Αγγλικά).
• "Eutectoid region of steel", A. Eickert Co., Inc. 1997 — Η ευτηκτοειδής περιοχή του διαγράμματος φάσεων σιδήρου–άνθρακα, από εταιρεία που παράγει ψαλίδια και άλλα κοπτικά εργαλεία από χάλυβα (Αγγλικά).