Ο Πολιτισμός Ούνετιτσε (τσεχ. Únětická kultura) ή πολιτισμός του Άουνγιετιτς (γερμ. Aunjetitzer Kultur) είναι αρχαιολογικός πολιτισμός των απαρχών της κεντροευρωπαϊκής Εποχής του Χαλκού, που χρονολογείται προσεγγιστικά από το 2300 έως το 1600 π.Χ.[2].

Ο Δίσκος της Νέμπρα, που ανακαλύφθηκε στη Σαξονία. Πρώιμη Εποχή του Χαλκού, 1800-1600 π.Χ..
Ξίφη της Εποχής του Χαλκού που βρέθηκαν θαμμένα μαζί με τον Δίσκο της Νέμπρα, περ. 1600 π.Χ..[1]

Ο πολιτισμός πήρε το όνομά του από το μικρό χωριό Ούνετιτσε (γερμανική ονομασία Άουνγιετιτς), που βρίσκεται σήμερα στην κεντρική Τσεχία, βορειοδυτικά της Πράγας. Υπάρχουν περί τις 1.400 καταγεγραμμένες θέσεις του πολιτισμού αυτού στην Τσεχία και τη Σλοβακία, άλλες 550 θέσεις στην Πολωνία και περί της 500 ακόμα στη Γερμανία, μαζί με τοποθεσίες διάσπαρτων ευρημάτων.[3] Ο Πολιτισμός του Ούνετιτσε είναι επίσης γνωστός από ευρήματα στη βορειοανατολική Αυστρία (σε συνδυασμό με τη λεγόμενη ομάδα του Μπέχαϊμκίρχεν) και στη δυτική Ουκρανία.

Ιστορία ερευνών Επεξεργασία

Η πρώτη ανακάλυψη έγινε από τον Τσέχο χειρουργό και ερασιτέχνη αρχαιολόγο Τσένεκ Ρύζνερ (Čeněk Rýzner, 1845-1923), ο οποίος το 1879 ανεκάλυψε ένα νεκροταφείο στον λόφο Holý Vrch πάνω από το χωριό Ούνετιτσε της Βοημίας με πάνω από 50 ταφές. Περίπου την ίδια εποχή ανασκάφηκε ο πρώτος χώρος ταφής του ίδιου πολιτισμού στη Μοραβία (συγκεκριμένα στο Měnín) από τον A. Rzehak. Μετά από αυτές τις αρχικές ανακαλύψεις και μέχρι τη δεκαετία του 1930 ταυτοποιήθηκαν πολλές άλλες θέσεις, κυρίως νεκροταφεία, όπως στο Němčice nad Hanou (1926), θέσεις κοντά στην Πράγα, στο Polepy (1926-1927) και στο Šardičky (1927).

Στη Γερμανία ένας πριγκιπικός τάφος στο Λέουμπινχεν είχε ήδη ανασκαφεί το 1877 από τον Κλόπφλαϊς (F. Klopfleisch), ο οποίος ωστόσο τον χρονολόγησε λανθασμένα στην Εποχή του Σιδήρου (Πολιτισμός Χάλστατ). Τα επόμενα έτη ένα κύριο «σμήνος» θέσεων του Πολιτισμού Ούνετιτσε στην κεντρική Γερμανία ταυτοποιήθηκε στο Μπάαλμπέργκε, το Χέλμσντορφ της Θουριγγίας, το Nienstedt, το Καίρνερ, το Λέουμπινχεν, το Χάλμπερσταντ, το Βερνιγκερόντε, το Μπλάνκενμπουργκ και το Κβέντλινμπουργκ.

Στη Σιλεσία ο πρώτος αρχαιολόγος που συνδέθηκε με ανακαλύψεις σχετικές με τον Πολιτισμό του Ούνετιτσε ήταν ο Χανς Ζέγκερ (Hans Seger, 1864-1943). Ο Ζέγκερ όχι μόνο ανεκάλυψε αρκετές θέσεις του Πολιτισμού αυτού και επέβλεψε πρωτοποριακές ανασκαφές σε τοποθεσίες της Σιλεσίας (σήμερα στην Πολωνία, όπως το Przecławice), αλλά και συνέδεσε υλικά της βοημικής Εποχής του Χαλκού (EBA) με παρόμοιες συσσωρεύσεις στην Κάτω Σιλεσία.[4]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. «The Nebra Sky Disc: decoding a prehistoric vision of the cosmos». the-past.com. 25 Μαΐου 2022. 
  2. Allentoft et al. 2015, Supplementary Information, σελ. 6.
  3. Zich B.: Studien zur regionalen und chronologischen Gliederung der nördlichen Aunjetitzer Kultur, Βερολίνο 1996, σσ. 5-19
  4. Sarnowska W.: Kultura unietycka w Polsce, τόμ. 2, Wrocław 1975

Πηγές Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

  •   Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Unetice culture στο Wikimedia Commons