Πολύφημος

ο ισχυρότερος από τους κύκλωπες

Στην ελληνική μυθολογία με το όνομα Πολύφημος (>πολύ + φημί (λέω), που σημαίνει «πολύ διάσημος» ή «μεγαλόφωνος») είναι γνωστά τα παρακάτω δύο διαφορετικά πρόσωπα:

Πολύφημος
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Πολύφημος (Ελληνικά)
Εθνικότητακύκλωπες
Πληροφορίες ασχολίας
Οικογένεια
ΣύντροφοςΓαλάτεια
ΤέκναΚέλτος
Ιλλυριός
Γάλας
Έλπη
ΓονείςΠοσειδώνας και Θόωσα
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Ο Οδυσσέας και οι άνδρες του τυφλώνουν τον Πολύφημο (λεπτομέρεια πρωτοαττικού αμφορέως, περ. 650 π.Χ., Μουσείο Ελευσίνας).
  1. Ο γνωστός από την Οδύσσεια (ραψωδία <ι> 240-630) Κύκλωπας, γιος του θεού Ποσειδώνα και της Νύμφης Θοώσης, κόρης του Φόρκυος. Σύμφωνα με την Οδύσσεια ο Πολύφημος κατοικούσε μέσα σε ένα σπήλαιο σε νησί («νησί των Κυκλώπων») και ζούσε από τα πρόβατά του, αλλά ήταν φοβερός γίγαντας και ο αγριότερος από τους Κύκλωπες. Αιχμαλώτισε στη σπηλιά του τον Οδυσσέα και τους συντρόφους του, τους οποίους άρχισε να τρώει τον ένα μετά τον άλλο, 6 συνολικά ώσπου ο Οδυσσέας τον τύφλωσε με ένα πυρωμένο παλούκι και δεν μπόρεσε να ανακαλύψει ψαχουλεύοντας αυτόν και τους συντρόφους του που απέμειναν, οι οποίοι απέδρασαν κρεμασμένοι από τις κοιλιές των (επίσης γιγάντιων) προβάτων του. Την τύφλωση του γιου του εκδικήθηκε ο Ποσειδώνας πολλαπλά, με τις τρικυμίες που επεφύλαξε στον Οδυσσέα και τους άνδρες του κατά τις επόμενες περιπλανήσεις τους. Εκτός από την Οδύσσεια, ο Πολύφημος εμφανίζεται στον βουκολικό ποιητή Θεόκριτο της Ελληνιστικής Εποχής ως καλοκάγαθος βοσκός, του οποίου περιγράφονται οι έρωτες με τη Γαλάτεια, μία από τις Νηρηίδες.
  2. Λαρισαίος ήρωας, γιος του Λαπίθη Ελάτου και της Ίππης, αδελφός του Καινέως. Ο Πολύφημος αυτός πήρε ως σύζυγό του τη Λαονόμη, αδελφή του Ηρακλή. Συμμετέσχε στη μάχη των Λαπιθών κατά των Κενταύρων, αλλά και στην Αργοναυτική Εκστρατεία, μετά την οποία εγκαταστάθηκε στη Μαγνησία ή στη Μυσία της Μικράς Ασίας, όπου ίδρυσε την πόλη Κίο και σε αυτή βασίλευσε. Σκοτώθηκε σε μάχη με τους Χάλυβες. Ο Πολύφημος ο Λαπίθης αναφέρεται στην πρώτη ραψωδία της Ιλιάδας (Α 264). Εκεί ο Νέστωρ τον συγκαταλέγει μεταξύ των μελών μιας νεότερης γενεάς ηρώων της νιότης του.


Πηγές Επεξεργασία

  • Κρουσίου: Λεξικόν Ομηρικόν, διασκευή από την 6η γερμανική έκδ. υπό Ι. Πανταζίδου, έκδοση «Βιβλιεκδοτικά καταστήματα Αναστασίου Δ. Φέξη», Αθήνα 1901, σελ. 750
  • Emmy Patsi-Garin: Επίτομο λεξικό Ελληνικής Μυθολογίας, εκδ. οίκος «Χάρη Πάτση», Αθήνα 1969