Βικιπαίδεια

Πομακοχώρια

οικισμοί της Ελλάδας
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί.
Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 13/05/2010.

Πομακοχώρια ονομάζονται τα χωριά στον ορεινό όγκο της Ροδόπης με Πομακικό πληθυσμό, κατά κύριο λόγο. Στην Ελλάδα, Πομακοχώρια συναντάμε στους νομούς Ξάνθης, Ροδόπης και Έβρου.[1] Λόγω του ορεινού χαρακτήρα της περιοχής αλλά και των προβλημάτων της μειονοτικής εκπαίδευσης, τα Πομακοχώρια είναι αρκετά απομονωμένα και έχουν διατηρήσει το γραφικό χαρακτήρα τους, την παραδοσιακή αρχιτεκτονική των σπιτιών και τον ιδιαίτερο πολιτισμό των Πομάκων.

Η Οργάνη χιονισμένη, το κεφαλοχώρι της ευρύτερης περιοχής των Ορέων Βυρσίνης.

Στην Ξάνθη, ο δήμος Μύκης και οι κοινότητες Κοτύλης, Θερμών και Σατρών αποτελούνται αποκλειστικά από Πομακοχώρια. Πομακοχώρια επίσης βρίσκονται και στην βορειοανατολική περιοχή του δήμου Ξάνθης και στη βόρεια περιοχή της κοινότητας Σελέρου. Αντιπροσωπευτικότερα χωριά είναι ο Κένταυρος, η Γλαύκη, το Ωραίο, η Κοτύλη, οι Σάτρες και οι Θέρμες.[2]

Στη Ροδόπη, οι κοινότητες Οργάνης και Κέχρου αποτελούνται αποκλειστικά από Πομακοχώρια. Πομακοχώρια επίσης βρίσκονται και στη βόρεια περιοχή του δήμου Φιλλύρας, στη βόρεια περιοχή του δήμου Αρριανών, στη βόρεια περιοχή του δήμου Σώστου, στη βόρεια περιοχή του δήμου Ιάσμου, καθώς και στις βορειοανατολικές περιοχές των δήμων Κομοτηνής και Σαπών. Αντιπροσωπευτικότερα χωριά είναι η Οργάνη, ο Κέχρος, η Νέδα, η Χλόη, η Άνω Βυρσίνη και η Δρύμη.[3]

Στον Έβρο, Πομακοχώρια βρίσκονται στο δήμο Ορφέα, στο πρώην δημοτικό διαμέρισμα Μικρού Δέρειου. Αντιπροσωπευτικότερα χωριά είναι το Μέγα Δέρειο, το Σιδηροχώρι, η Ρούσσα και το Γονικό.[4]

Στην Ελλάδα έχουν καταγραφεί περίπου 160 Πομακοχώρια. Πομακοχώρια υπάρχουν επίσης και στη Βουλγαρία, στις επαρχίες Κάρτζαλι και Σμόλυαν.

Σημαντικότερη οικονομική δραστηριότητα των κατοίκων των Πομακοχωρίων είναι η καλλιέργεια και η πρωτοβάθμια επεξεργασία καπνού[5], και συγκεκριμένα, του αρωματικού μπασμά, που είχε κάνει διάσημη την περιοχή της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης τον 19ο αιώνα, με το όνομα "καπνός Μακεδονίας".

Πομάκικη Γλώσσα Επεξεργασία

Κύριο λήμμα: Πομακική γλώσσα

Στα περισσότερα Πομακοχώρια του νομού Ροδόπης η πομακική γλώσσα μιλιέται πια μόνο από τους γεροντότερους και έχει αντικατασταθεί από την τουρκική [6]. Σύμφωνα με το ταξιδιωτικό οδηγό της Lonely Planet "Greece" στο άρθρο για την περιοχή της Ξάνθης αναφέρει ότι στα πομακοχώρια οι κάτοικοι μιλάνε πολύ καλά τρεις γλώσσες: τα Βουλγαρικά, τα Τουρκικά και τα Ελληνικά. Ο οδηγός επισημαίνει επίσης ότι αν ρωτήσεις διαφορετικούς ανθρώπους για την εθνική καταγωγή των ανθρώπων αυτών θα λάβεις διαφορετικές απαντήσεις.[7] Στην Ελλάδα η Πομακική γλώσσα θεωρείται γλωσσολογικά κοντινή στην Σέρβικη και τη Βουλγάρικη γλώσσα - θεωρείται διάλεκτος της Βουλγαρικής [8].

Κύριο λήμμα: Θέρμες_Ξάνθης#Εθνοτικές εντάσεις

Το Σεπτέμβριο 2010 το Γαλλικό Τηλεοπτικό συνεργείο του καναλιού TF3 δοκίμασε να τραβήξει πλάνα από το χωριό Θέρμες Ξάνθης και στα πλαίσια δημιουργίας βίντεο-ρεπορτάζ με θέμα τα Πομάκικα χωριά της Θράκης. Κατά τα γυρίσματα σημειώθηκε εθνοτική ένταση όταν χρησιμοποιήθηκε η λέξη "Πομάκος". Κάτοικοι της περιοχής εναντιώθηκαν στα γυρίσματα δηλώνοντας Τουρκογενείς.[9][10][11][12]

Δείτε επίσης: Eλληνο-Πομακικό Λεξικό on line Επεξεργασία
Πομακο-Ελληνικό Λεξικό on line Επεξεργασία

Φωτογραφίες Επεξεργασία

  •  
    Το χωριό Άνω Βυρσίνη χιονισμένο, ορεινή Ροδόπη, σύνορα Ελλάδος-Βουλγαρίας.
  •  
    Το χωριό Άνω Βυρσίνη, λεπτομέρεια αρχιτεκτονικής σε σπίτι, ορεινή Ροδόπη, σύνορα Ελλάδος-Βουλγαρίας.
  •  
    Οικισμός - σταύλος βόρεια του χωριού Άνω Κάρδαμος, Ροδόπη.
  •  
    Φθινοπωρινό τοπίο βόρεια του χωριού Άνω Κάρδαμος, Ροδόπη.
  •  
    Το χωριό Μέδουσα στα σύνορα Ελλάδος Βουλγαρίας στην Ξάνθη.
  •  
    Το χωριό Μέδουσα στα σύνορα Ελλάδος Βουλγαρίας στην Ξάνθη.
  •  
    Το χωριό Μέδουσα στα σύνορα Ελλάδος Βουλγαρίας στην Ξάνθη.
  •  
    Σοκάκι στο χωριό Ωραίο Ξάνθης.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ «Πομάκοι: Όνομα, καταγωγή και ιστορία». ProtoThema. 14 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2023. 
  2. ↑ «ΠΟΜΑΚΟΧΩΡΙΑ Ν.ΞΑΝΘΗΣ». Ζαγάλισα - Η Φωνή των Πομάκων της Θράκης. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2023. 
  3. ↑ «ΠΟΜΑΚΟΧΩΡΙΑ Ν.ΡΟΔΟΠΗΣ». Ζαγάλισα - Η Φωνή των Πομάκων της Θράκης. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2023. 
  4. ↑ «ΔΗΜΟΣ ΟΡΦΕΑ». Ζαγάλισα - Η Φωνή των Πομάκων της Θράκης. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2023. 
  5. ↑ ΠΟΛΥΣ Α. ΜΥΛΩΝΑΣ, επιμ. (1990). ΟΙ ΠΟΜΑΚΟΙ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ. Αθήνα: Νέα Σύνορα Α.Α. Λιβάνη. σελ. 147. ISBN 960-236-075-5.  (σ. 14,99)
  6. ↑ «Βιβλίο "Τα Πομακοχώρια της Θράκης, Ιστορία, γλώσσα, περιήγηση, λαϊκός πολιτισμός", Ν. Κόκκας, Ν. Κωνσταντινίδης και Ραχμή Μεχμεταλή, Εκδόσεις Οδυσσέας, Αθήνα 2003». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Δεκεμβρίου 2005. Ανακτήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2010. 
  7. ↑ Paul Hellander, Kate Armstrong, Michael Clark, Chris Deliso, Des Hannigan, Victoria Kyriakopoulos (2008). Greece. Lonely Planet. σελ. 314. ISBN 978-1-74104-656-4. 
  8. ↑ Ιστοσελίδα Ethnologue: Languages of the World: Bulgarian. (Αγγλικά)
  9. ↑ «30-Σεπ-2010 - Άρθρο στην εφημερίδα ο Χρόνος της Μελαχροινής Μαρτίδου: "Περίπου 800 κάτοικοι πομάκοι και τουρκογενείς ξεθηκώθηκαν - Το παρακράτος έδειξε πάλι τα δόντια του στις Θέρμες Ξάνθης"». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Δεκεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 10 Μαΐου 2011. 
  10. ↑ 15-Οκτ-2010 - Ανάρτηση στο ιστολόγιο του Γαλλικού Καναλιού France3: "Le billet du reporter" Αρχειοθετήθηκε 2010-10-28 στο Wayback Machine. (Γαλλικά)
  11. ↑ 19-Οκτ-2010 - Άρθρο στο Χρόνο: "Το βίντεο του γαλλικού καναλιού για τους Πομάκους." Αρχειοθετήθηκε 2016-03-04 στο Wayback Machine. Βίντεο γαλλικού καναλιού στο youtube (Γαλλικά) στο 3:46 βρίσκεται η δήλωση "Δεν είμαστε Πομάκοι, είμαστε Τούρκοι".
  12. ↑ 2-Οκτ-2010 - Άρθρο στην εφημερίδα Ριζοσπάστης: "Επεισόδιο με πολλά ερωτηματικά στη Θράκη - Επίθεση δέχτηκε γαλλικό τηλεοπτικό συνεργείο που κατέγραφε συνέντευξη με Πομάκο στο χωριό Θέρμες".

Πηγές Επεξεργασία

  • Βαρβούνης, Μ.Γ. (1996), Λαογραφικά των Πομάκων της Θράκης, Αθήνα:Πορεία.
  • Βαρβούνης, Μ.Γ. (1997), Η Καθημερινή Ζωή των Πομάκων, Αθήνα:Οδυσσέας.
  • Θεοχαρίδης, Π. (1995), Πομάκοι. Οι Μουσουλμάνοι της Ροδόπης, Ξάνθη:ΠΑΚΕΘΡΑ..
  • Κόκκας Ν., Ν.Κωνσταντινίδης, Ρ.Μεχμεταλή (2003), Τα Πομακοχώρια της Θράκης. Ιστορία, γλώσσα, περιήγηση, λαϊκός πολιτισμός, Αθήνα:Οδυσσέας.
  • Ρόγγο, Α. (2002), Πομάκικα Δημοτικά Τραγούδια της Θράκης, Ξάνθη:Ταμιείον Θράκης.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Πομακοχώρια&oldid=9892279"