Ρουνικές επιγραφές στην Αγία Σοφία

Υπάρχουν τουλάχιστον δύο ρουνικές επιγραφές στα μαρμάρινα στηθαία της Αγίας Σοφίας. Μπορεί να χαράχθηκαν από μέλη της Βαραγγείου Φρουράς στην Κωνσταντινούπολη κατά την Εποχή των Βίκινγκ .

Εξωτερική άποψη της Αγίας Σοφίας (2013)

Η επιγραφή Χάλφνταν Επεξεργασία

 
Η "Επιγραφή Χάλφνταν" - 2014
 
Μεταγραφή των αναγνωρίσιμων ρούνων Χάλφνταν

Η ανακάλυψη της πρώτης ρουνικής επιγραφής συνέβη το έτος 1964 σ' ένα στηθαίο στον τελευταίο όροφο του νοτίου εξώστη. Τούτη η ανακάλυψη δημοσιεύτηκε από την Ελισάβετ Σβέρντστρομ στο ακαδημαϊκό περιοδικό Φορνβάνεν, το έτος 1970. Η επιγραφή έχει φθορές, γι' αυτό σήμερα μπορεί να διαβαστεί αποκλεστικά το -φταν, το οποίο είναι το σκανδιναβικό όνομα Χάλφνταν . Η υπόλοιπη επιγραφή είναι δυσανάγνωστη, αλλά πιθανολογείται ότι ακολούθησε τον κοινό τύπο «Η NN έκανε το χάραγμα τούτων των επιγραφών».[1]

Η δεύτερη επιγραφή Επεξεργασία

Μια δεύτερη επιγραφή ανακαλύφθηκε από τον Φολκ Χόγκμπεργκ από την Ουψάλα το 1975. Ανακαλύφθηκε σε μια κόγχη στο βόρειο τμήμα του ίδιου εξώστη με την πρώτη επιγραφή. Η ανακάλυψη αναφέρθηκε στο Τμήμα Ρούνων στη Στοκχόλμη το 1984, αλλά δεν δημοσιεύτηκε. Ο αρχαιολόγος Ματς Λάρσον ανακάλυψε εκ νέου τις επιγραφές το 1988 και δημοσίευσε το εύρημά του στο Φορνβάνεν το 1989. Διάβασε αρι:κ και το ερμήνευσε ως πιθανό «Ο Άρι έ(φτιαξε)» ή «Ο Άρι έ(φτιαξε τις επιγραφές)». Εξαιτίας των δυσκολιών στην ανάγνωση, η επιγραφή δεν καταχωρήθηκε στο περιοδικό Nytt om runer 4 του 1989.

Ο Χόγκμπεργκ είχε κάνει μια διαφορετική ανάγνωση από τον Λάρσον το 1975, την οποία υποστήριξε ο Σβεν Ίντρελιντ, που διδάσκει αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο του Μπέργκεν, το έτος 1997. Η ανάγνωση των Χόγκμπεργκ και Ίντρελιντ είναι το όνομα του άνδρα Άρνι και θεωρούν ότι η επιγραφή είναι καθαρό γκράφιτι, σε αντίθεση με τον Λάρσον. Ο τελευταίος πληροφορήθηκε για την ερμηνεία του Χόγκμπεργκ το 1989, αλλά υπερασπίστηκε τη δικιά του.

Περισσότερες επιγραφές Επεξεργασία

Ο καθηγητής Ίντρελιντ δημιούργησε αντίγραφα πέντε πιθανών ρουνικών επιγραφών στο στηθαίο και τα παρέδωσε στο Νορβηγικό Ρουνικό αρχείο το 1997. Ίσως υπάρχουν επιπλέον ρουνικές επιγραφές που περιμένουν να βρεθούν στους τοίχους και σε άλλα μέρη της Αγίας Σοφίας.

Παραπομπές Επεξεργασία

Βιβλιογραφικές αναφορές Επεξεργασία