Ο ρυγχοκαρχαρίας (επιστημονική ονομασία Isurus oxyrinchus - Ίσουρος ο οξύρρυγχος) είναι ένας καρχαρίας της οικογενείας των λαμνίδων, που κατοικεί σε εύκρατα και τροπικά νερά, συνήθως μακριά από την ακτή, αλλά περιστασιακά εμφανίζεται κοντά σε νησιά και νησίδες.[1] Όπως και ο μακρυπτέρυγος ρυγχοκαρχαρίας αναφέρεται και ως καρχαρίας μάκο. Οι ρυγχοκαρχαρίες φτάνουν σε μήκος τα 4 μέτρα, με τους θηλυκούς να είναι μεγαλύτεροι σε μέγεθος, κυρίως επειδή ζουν περισσότερο. Το βάρος τους κυμαίνεται από 60 μέχρι 400 κίλα,[2] αλλά το βαρύτερο γνωστό άτομο ήταν ένα θηλυκό που ζύγιζε 794 κιλά και είχε μήκος 3,96 μέτρα.[3]. Ο μεγαλύτερος ρυγχοκαρχαρίας (isurus oxirinchus) σε μήκος όμως, αλιέυθηκε στη Γαλλία τον Σεπτέμβριο του 1973 με μήκος 4,45 μέτρα, αν και υπήρξαν ανεπίσημες αναφορές στα τέλη τις δεκαετίας του 1950 για δύο ρυγχοκαραχαρίες με μήκη 5,77 και 6,19 μέτρα οι οποίοι αλιεύθηκαν στην Τουρκία και πιο συγκεκριμένα στη Προποντίδα.

Ρυγχοκαρχαρίας
Ρυγχοκαρχαρίας
Ρυγχοκαρχαρίας
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα (Animalia)
Συνομοταξία: Χορδωτά (Chordata)
Υπερομοταξία: Χονδριχθύες (Chondrichthyes)
Υφομοταξία: Ελασμοβράγχιοι (Elasmobranchii)
Τάξη: Λαμνόμορφα (Lamniformes)
Οικογένεια: Λαμνίδες (Lamnidae)
Γένος: Ίσουρος (Isurus)
Είδος: I. oxyrinchus
Διώνυμο
Isurus oxyrinchus (Ίσουρος ο οξύρρυγχος)
Rafinesque, 1810
Ίσουρος ο οξύρρυγχος

Ανατομία Επεξεργασία

Το σχήμα του ρυγχοκαρχαρία μοιάζει με βελόνα και έχει μια μυτερή και μακριά μύτη. Οι ρυγχοκαρχαρίες έχουν ένα πολύ υδροδυναμικό σχήμα. Σε συνδυασμό με την χαρακτηριστική για τις Λαμνίδες αερόβια μυϊκή αναπνοή, ο ρυγχοκαρχαρίας μπορεί να αναπτύξει εντυπωσιακή ταχύτητα και μετακινείται με μεγάλη ευκινησία.

Το ουριαίο πτερύγιο έχει σχήμα ημισελήνου. Τα δευτερεύοντα ραχιαία πτερύγια είναι πολύ μικρότερο από ό, τι το πρώτο. Οι κορυφές των θωρακικών πτερύγιων, και το πρώτο ραχιαίο πτερύγιο στρογγυλοποιείται στους νεότερους καρχαρίες. Το δέρμα του ρυγχοκαρχαρία έχει πολύ λειαντικά πλακοειδή λέπια για μείωση της τριβής κατά τη διάρκεια της κολύμβησης, σαν τα λακκάκια μιας μπάλας του γκολφ.

Ενδιαίτημα Επεξεργασία

Οι ρυγχοκαρχαρίες απαντώνται σε υπεράκτιες εύκρατες και τροπικές θάλασσες σε όλο τον κόσμο. Πρόκειται για πελαγικά είδη που μπορούν να βρεθούν από την επιφάνεια μέχρι σε βάθος 150 m, συνήθως μακριά από την ακτή αν και κατά καιρούς πιο κοντά στην ακτή, γύρω νησιά. Είναι ένας από τους μόλις τέσσερις γνωστούς ενδόθερμους καρχαρίες, σπάνια βρίσκεται σε ύδατα ψυχρότερα από 16 ° C.[4]

Στο δυτικό Ατλαντικό μπορεί να βρεθεί από την Αργεντινή και τον Κόλπο του Μεξικού μέχρι την Νέα Σκωτία. Στα ύδατα του Καναδά αυτοί οι καρχαρίες δεν είναι ούτε άφθονοι ούτε σπάνιοι. Η ύπαρξη ξιφία είναι μια καλή ένδειξη για ρυγχοκαρχαρίες, καθώς ο πρώτος αποτελεί τροφή για το δεύτερο και προτιμά παρόμοιες περιβαλλοντικές συνθήκες.[5]

Οι ρυγχοκαρχαρίες διανύουν μεγάλες αποστάσεις για να αναζητήσουν λεία ή συντρόφους. Τον Δεκέμβριο του 1998, ένα θηλυκό με ετικέτα από την Καλιφόρνια συνελήφθη στον κεντρικό Ειρηνικό από ένα ιαπωνικό ερευνητικό σκάφος, που σημαίνει ότι αυτό το ψάρι ταξίδεψε πάνω από 2.750 χιλιόμετρα. Ένα άλλο κολύμπησε 2.128 χιλιόμετρα σε 37 ημέρες, κατά μέσο όρο 58 χλμ σε μια ημέρα.[6]

Διατροφή Επεξεργασία

Οι ρυγχοκαρχαρίες τρέφονται κυρίως με κεφαλόποδα, οστεώδη ψάρια όπως κολιοί, τόννοι, παλαμίδες και ξιφίες, αλλά μπορεί να φάνε και άλλους καρχαρίες, φώκιες, θαλάσσιες χελώνες και θαλασσοπούλια. Κυνηγούν κολυμπώντας κατακόρυφα προς τα πάνω και σκίζουν κομμάτια από τα πλευρά και τα πτερύγια των θηραμάτων τους. Οι ρυγχοκαρχαρίες κολυμπούν κάτω από το θήραμά τους, ώστε να μπορούν να δουν τι είναι πάνω και έχουν μεγάλη πιθανότητα να επιτεθούν στη λεία τους προτού αυτή το αντιληφθεί. Το δάγκωμα στο μίσχο της ουράς μπορεί να ακινητοποιήσει το θήραμα. Στο Ganzirri και στο Λίπαρι, Σικελία, έχουν βρεθεί ρυγχοκαρχαρίες με ακρωτηριασμένα κομμάτια από ξιφίες σφηνωμένα στο κεφάλι και τα βράγχια τους, γεγονός που υποδηλώνει ότι ο ξιφίας τραυματίζει σοβαρά και πιθανόν σκοτώνει ρυγχοκαρχαρίες. Επιπλέον, σε αυτό το μέρος, στο τέλος της άνοιξης και στις αρχές του χρόνου το καλοκαίρι, που αντιστοιχούν στο κύκλο αναπαραγωγής του ξιφία του, δείχνει ότι αυτούς κυνηγούν οι ρυγχοκαρχαρίες, ενώ οι ξιφίες είναι πιο ευάλωτοι, χαρακτηριστικό πολλών αρπακτικών.[1]

Πηγές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 «The Shark Gallery - Shortfin Mako Shark (Isurus oxyrinchus)». "The Shark Trust". Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2008. 
  2. «Florida Museum of Natural History Ichthyology Department: Shortfin Mako». Flmnh.ufl.edu. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Ιανουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2010. 
  3. «Large shortfin makos». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2012. 
  4. «Shortfin Mako (Isurus oxyrinchus)». Shark Foundation / Hai-Stiftung. 05/08/29. http://www.shark.ch/Database/Search/species.html?sh_id=1027. Ανακτήθηκε στις 2008-11-18. 
  5. Campana, Steven (2 October 2008). «Shortfin Mako». The Canadian Shark Research Laboratory. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2008-10-09. https://web.archive.org/web/20081009165831/http://www.marinebiodiversity.ca/shark/english/skull6.htm. Ανακτήθηκε στις 2008-11-16. 
  6. R. Aidan., Martin (2003). «Open Ocean: the Blue DesertShortfin Mako». ReefQuest Centre for Shark Research. http://www.elasmo-research.org/education/ecology/ocean-mako.htm. Ανακτήθηκε στις 2008-11-14.