Σάντα Μαρία Κάπουα Βέτερε

Η Σάντα Μαρία Κάπουα Βέτερε (ιταλικά: Santa Maria Capua Vetere‎‎, ναπολιτάνικα: Santa Maria 'e Capua· συντομογραφία επίσης ως Santa Maria C. V. ή S. Maria C.V.) είναι ενας ιταλικός δήμος (comune) στην Επαρχία της Καζέρτας στην Καμπανία.

Σάντα Μαρία Κάπουα Βέτερε
Έμβλημα
Σάντα Μαρία Κάπουα Βέτερε 41°5′0″N 14°15′0″E
Χώρα	Ιταλία
Διοικητική υπαγωγή	Επαρχία της Καζέρτας
Προστάτης	Simmaco di Capua
Έκταση	15,92 km²
Υψόμετρο	36 μέτρα
Πληθυσμός	31.906 (1  Ιανουαρίου 2023)
Ταχ. κωδ.	81055
Τηλ. κωδ.	0823
Ζώνη ώρας	UTC+01:00 (επίσημη ώρα) UTC+02:00 (θερινή ώρα)
Ιστότοπος	Επίσημος ιστότοπος
Σχετικά πολυμέσα

Στέκεται ακριβώς πάνω στα ερείπια της αρχαίας Κάπουας, όπως φανερώνει η ετυμολογία του σημερινού τοπωνυμίου και μαρτυρούν τα πολυάριθμα μνημεία της ρωμαϊκής εποχής, κυρίως το Αμφιθέατρο Καμπανίας ή Αμφιθέατρο Καπούας, δεύτερο σε μέγεθος μόνο μετά το Κολοσσαίο. Μετά τις αρχαίες δόξες της, η πόλη μετατράπηκε σε αγροτικό χωριό με το όνομα βίλα Σάντα Μαρία Ματζόρε (ιταλ.: Villa Santa Maria Maggiore, λατ.: Villa Sanctae Mariae Maioris) και έγινε μέρος της πάσης καπουάνας (universitas capuana).

Με τη δημιουργία των δήμων υπό τον Ιωακείμ Μυρά, οι οικισμοί της Σάντα Μαρία Ματζόρε, γνωστοί ως Σάντα Μαρία της Κάπουας (Santa Maria di Capua), και του Σαντ'Άντζελο ιν Φόρμις (Sant'Angelo in Formis) συγχωνεύτηκαν στον Δήμο Κάπουα.

Το 1806 ο οικισμός ιδρύθηκε ως ξεχωριστός δήμος και ονομάστηκε Σάντα Μαρία Ματζόρε. Το 1862, μετά την ενοποίηση της Ιταλίας, η πόλη πήρε το σημερινό της όνομα, προς αποφυγή παρεξηγήσεων με τον ομώνυμο δήμο στο Πεδεμόντιο, που σήμερα ανήκει στην Επαρχία του Βερμπάνο-Κούζιο-Όσσολα.

Η Σάντα Μαρία Κάπουα Βέτερε βρίσκεται σε μικρή απόσταση από τον ποταμό Βολτούρνο (Volturno), κοντά σε μια μεγάλη στροφή του, και είναι φυσικά προστατευμένη από το όρος Τίφατα (Tifata). Το έδαφος είναι ιδιαίτερα εύφορο, τόσο που οι Ρωμαίοι το θεωρούσαν felix (φέλιξ), λέξη που δηλώνει ταυτόχρονα το «εύφορο» και «ευδαίμον».

Με την πάροδο του χρόνου, οι γεωργικές δραστηριότητες συνοδεύτηκαν με πολλές βιομηχανίες (σήμερα έχουν εγκαταλειφθεί σε μεγάλο βαθμό). Στην πόλη, εκτός από το δικαστήριο και άλλα δημοτικά ιδρύματα, υπάρχουν τμήματα του Πανεπιστημίου της Καμπανίας «Λουίτζι Βανβιτέλλι» (Luigi Vanvitelli) και εμπορικές δραστηριότητες.

Προέλευση του ονόματος

Το τοπωνύμιο Σάντα Μαρία Κάπουα Βέτερε καθιερώθηκε το 1862. Αποτελείται από δύο μέρη. Το πρώτο μέρος (Σάντα Μαρία) αναφέρεται στο όνομα που είχε το κατοικημένο κέντρο από το 1315, το Bίλα Σάντα Μαρία Ματζόρε, το οποίο προήλθε με τη σειρά του από το όνομα της εκκλησίας της Σάντα Μαρία Ματζόρε (δηλαδή της Αγίας Μαρίας της Μείζονος). Ο ναός, μετά τις επιδρομές των βαρβάρων που κατέστρεψαν την αρχαία Κάπουα, αποτέλεσε το υπομόχλιο από το οποίο ξεκίνησε η εκ νέου οικοδόμηση του νέου κατοικημένου κέντρου.

Το δεύτερο μέρος (Κάπουα Βέτερε) αναφέρεται στην αρχαία πόλη Καπούα που υπήρχε εδαφικά εκεί ακριβώς που βρίσκεται η Σάντα Μαρία Κάπουα Βέτερε τον εικοστό πρώτο αιώνα. To επίθετο «Βέτερε» (Vetere) προέρχεται από τη λατινική λέξη «Βέτους» (Vetus, Veteris), που αποδίδει την έννοια «αρχαίος, παλαιός», επομένως «Αρχαία Κάπουα». Το προαναφερθέν επίθετο χρησιμοποιήθηκε επίσης για να διαφοροποιήσει την αρχαία πόλη από τη νέα Capua.

Ιστορία

Η αρχαία Κάπουα βρισκόταν στην επικράτεια της πόλης «αλτέρα Ρώμη» (altera Roma, δηλαδή η άλλη Ρώμη), όπως την ονόμασε ο Κικέρων τον 1ο αιώνα π.Χ. Οι απαρχές της πιθανότατα οφείλονται στη συγχώνευση προηγούμενων οικισμών του Πολιτισμού της Βιλανόβα. Αργότερα ήταν πόλη των Όσκων και των Ετρούσκων. Χτυπήθηκε από τις επιδρομές των Βανδάλων, καταστράφηκε το 841 από τους Σαρακηνούς. Η σύγχρονη πόλη ξεκίνησε να αναγεννάται τον 12ο αιώνα χάρη σε τρεις αγροικίες που χτίστηκαν κοντά στις χριστιανικές βασιλικές της Σάντα Μαρία Ματζόρε (ή dei Surechi), του Σαν Πέτρο ιν Κόρπο (San Pietro in Corpo) και του Σαντ'Εράσμο (Sant'Erasmo) στο Καπιτόλιο (Capitolio).

Η αρχαία Καπούα

Ήταν μία από τις μεγαλύτερες πόλεις στην αρχαιότητα, στην Ιταλία. Ήταν επίσης το μέρος όπου ξεκίνησε η εξέγερση των Μονομάχων με επικεφαλής τον Σπάρτακο. Στην πραγματικότητα υπήρχε μια σημαντική σχολή μονομάχων που συνδέθηκε με το Αμφιθέατρο Καμπανίας.

Το αμφιθέατρο της Σάντα Μαρία Κάπουα Βέτερε.

Η αψίδα του Αδριανού.

Η παράδοση αναφέρει πως ο άγιος Πέτρος, καθοδόν προς τη Ρώμη και ερχόμενος από την Αντιόχεια, μετά από μια στάση στη Νάπολη, έφτασε στην Κάπουα, όπου χειροτόνησε τον επίσκοπο Πρίσκο της Κάπουα (αναγνωρίζεται από την αγιογραφική παράδοση ως ένας από τους 72 μαθητές του Χριστού και, ίσως, κύριος του νεκροταφείου της Ιερουσαλήμ). Ο άγιος Πρίσκος θα μαρτυρηθεί αργότερα το 64 μ.Χ.

Στην Κάπουα πραγματοποιήθηκε το 392 το συμβούλιο των Μαριανών. Ο άγιος Αμβρόσιος όρισε την πόλη ως portum tranqullitatis, δηλαδή «λιμάνι της ηρεμίας».

Μια νύχτα του 787 ο Καρλομάγνος παρέμεινε στην εκκλησία της Σάντα Μαρία Ματζόρε, η οποία είχε αποφασίσει να τιμωρήσει τον Αρέχι Β΄ του Μπενεβέντο, ένοχο εξέγερσης. Σώθηκε με τη μεσολάβηση του επισκόπου της Κάπουα και των γειτονικών επισκοπών.

Το 841, μετά την σχεδόν ολοκληρωτική καταστροφή της πόλης από Σαρακηνούς μισθοφόρους που προσέλαβε ο Ράντελχις Α΄ του Μπενεβέντο, ο επιζών πληθυσμός συγκεντρώθηκε γύρω από την εκκλησία της Σάντα Μαρία Ματζόρε, ενώ η πόλη Κάπουα επανιδρύθηκε το 856 από τους Λομβαρδούς στην τοποθεσία του αρχαίου Κασιλίνουμ (Casilinum).

Από τον Μεσαίωνα μέχρι την ενοποίηση της Ιταλίας

Μέχρι το 1806, όταν ιδρύθηκε ως ανεξάρτητος δήμος με το όνομα Βίλα Σάντα Μαρία Ματζόρε, ήταν διοικητική υποδιαίρεση (frazione) της Κάπουα. Η πόλη αποτελούνταν από ένα αγροτικό χωριό που αναπτύχθηκε κοντά στην εκκλησία της Σάντα Μαρία Ματζόρε.

Κατά την περίοδο του Οίκου των Ανζού, ο οικισμός Σάντα Μαρία Ματζόρε άρχισε να αποκτά μια ορισμένη υπεροχή σε σύγκριση με άλλους οικισμούς της Κάπουα, καθώς ο βασιλιάς της Νάπολης Ροβέρτος γεννήθηκε εκεί το 1277 και βαφτίστηκε τον επόμενο χρόνο στην εκκλησία της Σάντα Μαρία Ματζόρε.

Τον δέκατο όγδοο αιώνα η αρχαία πόλη ήταν προορισμός ταξιδιωτών και αρκετές οικογένειες ευγενών εγκαταστάθηκαν εκεί λόγω της κατασκευής του γειτονικού Ανακτόρου της Καζέρτα, που οδήγησε σε οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη.

Τον δέκατο ένατο αιώνα η πόλη γνώρισε ένα σημαντικό έργο επέκτασης και μεταμόρφωσης. Η παλιά αστική δομή του κέντρου μεταμορφώθηκε με τη διαπλάτυνση των δρόμων και την κατασκευή σημαντικών δημόσιων κτιρίων. Το 1810 χτίστηκε το ποινικό δικαστήριο. Κατά τη διάρκεια του αιώνα οικοδομήθηκαν, η Εκκλησία των Φυλάκων Αγγέλων (Chiesa degli Angeli Custodi), τα κτίρια του Ειρηνοδικείου και του Ταχυδρομείου, η Δημοτική Βίλα (Villa Comunale, 1905), πλατείες, κλασικό λύκειο ( Liceo classico Cneo Nevio, 1865) και σχολείο (Principe di Piemonte, 1878). Όλες οι κατασκευές έγιναν στο ύφος της Αρ Νουβό Liberty. Οι εργασίες μεταμόρφωσης του κέντρου της πόλης τελείωσαν στα τέλη του δέκατου ένατου αιώνα με την επέκταση της οδού Γκαριμπάλντι (Corso Garibaldi) και στη συνέχεια, το 1896, την κατασκευή του Θεάτρου Γκαριμπάλντι (Teatro Garibaldi).

Την 1η Οκτωβρίου 1860 η Μάχη του Βολτούρνο (Volturno) μεταξύ των Βουρβόνων και του Γκαριμπάλντι έγινε στις πύλες της πόλης.

Ο επαναστάτης Ερρίκο Μαλατέστα, θεωρητικός του αναρχικού κινήματος, με καταγωγή από τη Σάντα Μαρία Κάπουα Βέτερε, οργάνωσε την ομάδα Ματέζε (Banda del Matese).

Στις 30 Σεπτεμβρίου 1862 η πόλη πήρε το όνομα Σάντα Μαρία Κάπουα Βετέρε για να επισημάνει τον ιστορικό-γεωγραφικό δεσμό με την αρχαία πόλη Κάπουα.

Από τον 20ο αιώνα μέχρι σήμερα

Από τον 20ο αιώνα και μετά η πόλη πέρασε από μια αγροτική οικονομία που τη διαχειριζόταν μια αγροτική αστική τάξη σε μια μεταβιομηχανική οικονομία.

Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η πόλη υπέστη τουλάχιστον 10 αεροπορικές επιδρομές και βομβαρδισμούς. Η πόλη απελευθερώθηκε από τους Βρετανούς στις 5 Οκτωβρίου 1943. Ανάμεσα στους αμάχους που σκοτώθηκαν, από τους Γερμανούς που δραπέτευσαν, και στα θύματα των ταραχών εκείνων των ημερών, υπήρχαν 17 θύματα αμάχων, συμπεριλαμβανομένου του Κάρλο Σανταγκάτα (Carlo Santagata).

Η πόλη επεκτάθηκε με τα χρόνια πρώτα προς τα βόρεια (κατεύθυνση Σαντ'Άντζελο ιν Φόρμις) και μετά προς τα νότια (κατεύθυνση Αβέρσα,) και σχετικά λιγότερο προς την κατεύθυνση ανατολής-δύσης.

Σύμβολα

«Κόκκινο, με χρυσό Σταυρό Γολγοθάς που καλύπτεται από πεντάκτινο ευγενές στέμμα, χρυσή ταινία που διασχίζει το χώρισμα που φέρει το αρκτικόλεξο O.P.Q.C. (Ordo Populus Que Campanus, H Πολιτεία και η Κοινωνία της Καμπανίας) με λατινικά κεφαλαία γράμματα σε μαύρο, με θαλασσογραφία σε μπλε.»

Το οικόσημο της πόλης είναι πολύ πρόσφατης προέλευσης και χορηγήθηκε με βασιλικό διάταγμα της 24ης Ιουνίου 1888. Ο σταυρός συμβολίζει τον ισχυρό ιστορικό δεσμό με το αρχικό κέντρο της πόλης γύρω από την εκκλησία της Σάντα Μαρία Ματζόρε, η οποία επίσης έδωσε παλαιότερα το όνομά της σε αυτήν την πόλη.

Το πανό, σύμφωνα με το καταστατικό της πόλης, «είναι ένα κόκκινο ύφασμα διακοσμημένο με χρυσοκέντημα που φέρει το οικόσημο του Δήμου, στα πλαϊνά του οποίου είναι τοποθετημένο ένα κλαδί ελιάς και ένα κλαδί δάφνης πλεγμένα στη βάση, και φέρει στο επάνω μέρος γραμμένο με χρυσό το «CITTA DI SANTA MARIA CAPUA VETERE» (Πόλη της Σάντα Μαρία Κάπουα Βέτερε).

Διακρίσεις

Τίτλος της Πόλης

«Antico diritto» (Αρχαίο Δίκαιο)

Φυσική γεωγραφία

Έδαφος

Το έδαφος της Σάντα Μαρία Κάπουα Βέτερε βρίσκεται στην πεδιάδα της Καμπανίας νότια του ποταμού Βολτούρνο (Volturno) και των Ορέων Τιφατίνι (Μonti Tifatini), και βόρεια του Ρέτζι Λάγνι (Regi Lagni). Βρίσκεται σε επίπεδη θέση με μέσο όρο στα 36 μ.  πάνω από το ύψος της στάθμης θαλάσσης, με κορυφές στα 45 μ. άνω της ΜΣΘ και ελάχιστα στα 14 μ. άνω της ΜΣΘ.

Όσον αφορά τη σεισμική διακινδύνευση, η Σάντα Μαρία Κάπουα Βέτερε βρίσκεται σε μια περιοχή που χαρακτηρίζεται ως μέτριας σεισμικότητας.

Κλίμα

Σύμφωνα με δεδομένα από τον μετεωρολογικό σταθμό της Καζέρτα, έχει τον χαρακτηριστικό τύπο κλίματος των δήμων της πεδιάδας της Καμπανίας: το καλοκαίρι χαρακτηρίζεται από την καταιγιστική ζέστη, ενώ ο χειμώνας είναι κατά μέσο όρο κρύος με σπάνιες χιονοπτώσεις. Η μέση ετήσια βροχόπτωση κυμαίνεται από 136 mm τον Νοέμβριο έως 19 mm τον Ιούλιο. Το ποσοστό υγρασίας είναι κατά μέσο όρο 74%, ενώ η μέγιστη ταχύτητα των δυτικών ανέμων κυμαίνεται μεταξύ 9 km/h και 16 km/h.

Ενδεικτικά σημεία ενδιαφέροντος

• Βασιλική της Σάντα Μαρία Ματζόρε (Basilica di Santa Maria Maggiore). Είναι ο καθεδρικός ναός της πόλης. Χτίστηκε το 432 από τον Σαν Σιμάκο ντι Κάπουα (San Simmaco di Capua), επίσκοπο της Κάπουα και προστάτη της Σάντα Μαρία Κάπουα Βέτερε. Ο Σιμάκο αφιέρωσε τη βασιλική στην Παναγία μετά την Πρώτη Σύνοδο της Εφέσου, η οποία ανακήρυξε «Θεοτόκο» τη μητέρα του Ιησού Χριστού.
• Ενοριακός ναός Σαντ'Εράσμο (Chiesa parrocchiale di Sant'Erasmo).
• Θέατρο Γκαριμπάλντι (Teatro Garibaldi). Σχεδιασμένο από τον Αντόνιο Κουρί (Antonio Curri), βρίσκεται στο ιστορικό κέντρο της πόλης, είναι ο χώρος για διάφορες θεατρικές εκδηλώσεις. Η πρόσοψη, σαφώς εμπνευσμένη από την Όπερα Γκαρνιέρ (Opera Garnier) στο Παρίσι, διαθέτει τα γύψινα αγάλματα του Γκολντόνι (Goldoni, δεξιά) και του Αλφιέρι (Alfieri, αριστερά) που συμβολίζουν την Κωμωδία και την Τραγωδία, και κάνουν αυτή τη δομή ένα από τα πιο χαρακτηριστικά της πόλης.
• Πιάτσα Τζουζέπε Ματσίνι (Piazza Giuseppe Mazzini), μια από τις παλαιότερες πλατείες της πόλης. Πιστεύεται ότι η αγορά των αρωμάτων γινόταν στην περιοχή που καταλάμβανε κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους. Το 1647 ήταν ο τόπος διαμαρτυρίας της πόλης μετά τις ναπολιτάνικές εξεγέρσεις, ο χώρος της εβδομαδιαίας έκθεσης της πόλης, ενώ τον εικοστό πρώτο αιώνα είναι συχνά ο τόπος εκδηλώσεων. Χαρακτηριστικό στοιχείο της πλατείας είναι το σιντριβάνι με τέσσερα αγάλματα λιονταριών, εξ ου και η ονομασία Πλατεΐτσα των Λεόντων (Piazzetta dei Leoni).

Το Αμφιθέατρο Καμπανίας.

• Αμφιθέατρο της Καμπανίας ή Αμφιθέατρο της Κάπουας. Είναι το δεύτερο μεγαλύτερο ρωμαϊκό αμφιθέατρο μετά το Κολοσσαίο στη Ρώμη (τρίτο είναι το Αμφιθέατρο της Ελ Τζεμ).
• Ρεπουμπλικανικό αμφιθέατρο, χτίστηκε πριν από το αμφιθέατρο της Καμπανίας γύρω στο 130-120 π.Χ. Έχει ελλειπτική δομή και σκαλοπάτια που στηρίζονται σε σφηνοειδείς τοίχους από τσιμέντο. Είναι ένα από τα παλαιότερα αμφιθέατρα της Ιταλίας και η μορφή του Σπάρτακου συνδέεται με αυτό το μέρος.
• Αψίδα του Αδριανού
• Καστέλουμ Άκουα (Castellum Aquae), πρόκειται για τα απομεινάρια μιας εγκατάστασης νερού που χρονολογείται από τον 1ο αιώνα μ.Χ. Σχηματίζεται από λεκάνη συλλογής και απόχυσης του νερού που μεταφέρει το υδραγωγείο που κατέβαινε από το όρος Τιφάτα.
• Κρυπτοπόρτικους (Cryptoporticus, «Κρυφές Στοές»), τρίπτυχο κτίσμα του 1ου αιώνα π.Χ. Περιόριζε την πλατεία του Φόρουμ της Κάπουα στα βόρεια και στήριζε μια τεχνητή βεράντα στην οποία πιθανότατα βρισκόταν ένας ναός. Βρίσκεται στο πρώην μοναστήρι του Σαν Φραντσέσκο, όπου βρίσκεται η Σχολή Γραμμάτων και Φιλοσοφίας του εικοστού πρώτου αιώνα.
• Ντόμους Κονφουλέιους (Domus Confuleius).
• Ντόμους της οδού Ντέγλι Όρτι (Domus di Via Degli Orti), που ανασκάφηκε μερικώς μεταξύ 1970 και 1973, ήταν ένα από τα σπίτια της τοπικής άρχουσας τάξης. Παρουσιάζει στις δύο πλευρές ενός ορθογώνιου κήπου μια καλοκαιρινή αίθουσα δεξιώσεων στρωμένη με μαρμάρινες πλάκες μπροστά από την οποία υπάρχει ένα μνημειακό σιντριβάνι. Στις κοντές πλευρές το ιδιωτικό σπα και μια από τις πλευρές της στοάς. Χρονολογείται στον 1ο αιώνα μ.Χ.
• Μιθραίο (Mithraeum). Ένα από τα πιο σημαντικά μιθραία στον κόσμο. Βρίσκεται κοντά στο Αμφιθέατρο της Καμπανίας και στο Αρχαιολογικό Μουσείο της αρχαίας Κάπουας. Η κατασκευή του θεωρείται ότι χρονολογείται στον 2ο αιώνα μ.Χ. Βρέθηκε κατά λάθος το 1922, κατά την ανασκαφή για την ανέγερση κτιρίου. Η σημαντικότερη τοιχογραφία είναι η απεικόνιση της Ταυροκτονίας (ή Ταυροκήδειου) στον κεντρικό τοίχο.
• Βίλα Κομιουνάλε (Villa Comunale), το μεγαλύτερο και παλαιότερο πάρκο της πόλης, στο κέντρο της οποίας βρίσκεται το μνημειακό οστεοφυλάκιο αφιερωμένο στους Γαριβαλδινούς που έπεσαν κατά τη Μάχη του Βολτούρνο.
• Αρχαιολογικό Μουσείο της Αρχαίας Κάπουας (Museo Archeologico dell'antica Capua)
• Μουσείο Μονομάχων (Museo dei Gladiatori)
• Μουσείο Γαριβαλδίνου (Museo Garibaldino)
• Λαογραφικό Μουσείο και Ιστορικό Αρχείο της Σάντα Μαρία Κάπουα Βέτερε (Museo Civico e Archivio Storico di Santa Maria Capua Vetere).
• Τοιχογραφίες «Αρχαία Κάπουα» (Antica Capua) στην Πιατσάλε Μορέλι (Piazzale Morelli) που απεικονίζουν την Αφροδίτη της Κάπουα, την τυποποίηση του Αμφιθεάτρου της Καμπάνιας και τα σύμβολα που είναι νόμιμα για τη μιθραϊκή λατρεία.
• Τοιχογραφίες «Μονομάχων» στο στάδιο Πιτσιρίλο (Piccirillo).

Αδελφοποιημένες πόλεις

Η πόλη της Σάντα Μαρία Κάπουα Βέτερε είναι «αδελφοποιημένη» με τις παρακάτω πόλεις:

• Μαραθώνα (Αττική, Ελλάδα)

• Μούρθια (Ισπανία)

Φωτοθήκη

• 
  Αμφιθέατρο της Σάντα Μαρία Κάπουα Βέτερε.
• 
  Τοιχογραφία Ταυροκτονίας στο μιθραίο σαμαριτάνο (sammaritano) της Σάντα Μαρία Κάπουα Βέτερε, 2ος αιώνας.
• 
  Παλάτσο Πάπα (Palazzo Papa).
• 
  Εκκλησία του Σαντ'Αντρέα Απόστολο, στο Σαντ'Αντρέα ντέι Λάγκνι (Sant'Andrea dei Lagni), συνοικία Σάντα Μαρία Κάπουα Βέτερε.
• 
  Θέατρο Γκαριμπάλντι (Teatro Garibaldi).
• 
  Βασιλική της Σάντα Μαρία Ματζόρε.
• 
  Μνημειακό οστεοφυλάκιο αφιερωμένο στους Γαριβαλδινούς, στην πλατεία Βίλα Κομιουνάλε.
• 
  Ανάγλυφο στο κέντρο της στήλης του Μνημείου Γαριβαλδινών.
• 
  Εσωτερικό του Ντόμους του Κονφουλέιους (Domus di Confuleius), από τη ρωμαϊκή περίοδο.
• 
  Παρεκκλήσιο Σάντα Μαρία Σουρικόρουμ (Santa Maria Suricorum), του 17ου αιώνα σε ρυθμό μπαρόκ, στον καθεδρικό ναό της Σάντα Μαρία Κάπουα Βέτερε.
• 
  Λαογραφικό Μουσείο και Ιστορικό Αρχείο της Σάντα Μαρία Κάπουα Βέτερε.

Βιβλιογραφία

• Santa Maria Capua Vetere. Napoli. 1980. 
• Capua Vetere. Curti. 1999. 
• Capua Antica. Santa Maria Capua Vetere. 2001. 
• Descrizione di tutti i monumenti di Capua antica. 1990. 
• Guida arte'm di Santa Maria Capua Vetere. arte'm. 2012. 
• Frammenti storici della Capua antica, oggi Santa Maria Capua Vetere. Santa Maria Capua Vetere. 1902. 

Δείτε επίσης

• Αμφιθέατρο Καμπανίας
• Κάπουα(αρχαία πόλη)
• Κάπουα

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Επίσημος ιστότοπος, στο «Sito ufficiale». Città di Santa Maria Capua Vetere. 
• «Santa Marìa Càpua Vètere». www.sapere.it (στα Ιταλικά).